Genetyka
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | R.3s.GEN.SI.RROXX |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Genetyka |
Jednostka: | Katedra Fizjologii, Hodowli Roślin i Nasiennictwa |
Grupy: |
Rolnictwo, 3 sem, stacj. inż. obowiązkowe |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Skrócony opis: |
Celem kursu jest zrozumienie przez studentów mechanizmów dziedziczenia cech i powstawania zmienności organizmów. Studenci nabywają umiejętności interpretacji sposobu dziedziczenia cech na podstawie fenotypów potomstwa. Tematyka kursu obejmuje podstawowe wiadomości z zakresu genetyki klasycznej i molekularnej. W ramach kursu omawiane będą: podstawowe prawa dziedziczenia, oddziaływania alleliczne i niealleliczne genów, dziedziczenie cech autosomalnych, sprzężonych z płcią oraz zależnych od informacji pozajądrowej, zmienność organizmów oraz praktyczne wykorzystanie genetyki do ulepszania roślin i zwierząt hodowlanych. W ramach kursu omawiane są również zagadnienia dotyczące natury, powielania i przekazywania informacji genetycznej, organizacji genomu organizmów eukariotycznych, struktury i ekspresji genów. |
Pełny opis: |
WYKŁADY: 1. Najważniejsze odkrycia genetyczne i ich znaczenie. Organizacja genomu organizmów eukariotycznych, sekwencje kodujące i niekodujące. Struktura i funkcje genów. Budowa, typy i liczba chromosomów. /2h/. 2. Informacja genetyczna - lokalizacja, powielanie i ekspresja. /2h/. 3. Współdziałania alleliczne i niealleliczne genów. /2h/. 4. Cechy jakościowe i ilościowe. Chromosomowa teoria dziedziczenia. Znaczenie crossing-over dla rekombinacji cech i określenia lokalizacji genów w chromosomie. Mapy chromosomów /2h/. 5. Determinacja płci u roślin i zwierząt. Cechy sprzężone i związane z płcią. Dziedziczenie cytoplazmatyczne. /2h/. 6. Zmienność dziedziczna i środowiskowa. Podstawowe źródła zmienności genetycznej (zmienność rekombinacyjna, mutacyjna). Rola transpozonów w powstawaniu zmienności. Penetracja i ekspresywność genów. Podstawowe zagadnienia z zakresu mutacji: rodzaje, geneza powstawania, konsekwencje. /2h/. 7. Genetyka w hodowli roślin i zwierząt: frekwencja genotypów w populacjach roślin samo- i obco-pylnych, genetyczne skutki klonowania i chowu wsobnego, zjawisko heterozji i jego wykorzystanie, poszerzanie zakresu zmienności - krzyżowanie wewnątrzgatunkowe i oddalone, mieszańce somatyczne, indukowanie mutacji, transformacja. /2h/ 8. Wybrane metody biotechnologiczne przydatne w realizacji celów hodowlanych. /1h/. ĆWICZENIA 1. Podstawowe pojęcia w genetyce. Przekazywanie informacji genetycznej komórkom potomnym: mitoza, mejoza. Analiza segregacji chromosomów rodzicielskich do gamet. /2h/. 2. I prawo Mendla. Analiza I prawa Mendla w oparciu o mejozę. Współdziałania genów allelicznych: całkowita dominacja, niecałkowita dominacja, kodominacja. Analiza genetyczna dziedziczenia cechy jednogenowej w oparciu o pokolenie F2 i krzyżówkę testową. Zadania. /2h/. 3. II prawo Mendla. Rekombinanty. Analiza genetyczna potomstwa pokolenia F2 w oparciu m.in. o ścieżki prawdopodobieństwa. Analiza genetyczna potomstwa uzyskanego w wyniku krzyzowania testowego. ZADANIA. /2 h/. 4. Analiza genetyczna dziedziczenia cech warunkowanych wpółdziałaniem genów należących do różnych par alleli: geny komplementarne, epistaza genu recesywnego, epistaza genu dominującego. Geny kumulatywne. ZADANIA. /2h/. 5. Analiza sprzężeń genów i mapowanie w oparciu o krzyżówkę testową. ZADANIA. /2h/. 6. Konsekwencje mutacji genowych - allele wielokrotne, geny letalne - analiza dziedziczenia. Typy aberracji chromosomowych. Rodzaje aneuploidów. Wykorzystanie trisomików w genetyce i hodowli roślin. Analiza dziedziczenia cech u trisomików. ZADANIA. /2h/. 7. Euploidy – typy, przyczyny powstawania, Analiza dziedziczenia cech u poliploidów. ZADANIA. /2h/. 8. Zaliczenie. /1h/. Statystyka przedmiotu: 1. Liczba godzin oraz punktów ECTS - przedmiot obowiązkowy Godziny: 75; ECTS: 3 2. Liczba godzin oraz punktów ECTS - przedmiot do wyboru Godziny: -; ECTS: - 3. Łączna liczba godzin oraz punktów ECTS, którą student uzyskuje poprzez bezpośredni kontakt z nauczycielem akademickim (wykłady, ćwiczenia, seminaria....) Godziny: 30; ECTS: 1,2 4. Łączna liczba godzin oraz punktów ECTS, którą student uzyskuje na zajęciach praktycznych np. laboratoryjne, projektowe, terenowe, warsztaty Godziny: 15; ECTS: 0,6 5. Przewidywany nakład pracy własnej (bez udziału prowadzącego lub z udziałem w ramach konsultacji) konieczny do realizacji zadań programowych przedmiotu. Godziny: 45; ECTS: 1,8 |
Literatura: |
Genetyka dla rolników (praca zbiorowa). Fundacja ROZWÓJ SGGW, W-wa 2000 Joachimiak A. Genetyka. MOW Korona, Kraków 1998 Winter P.C., Hickey G.I., Fletcher H.I. Genetyka. Krótkie wykłady. PWN,W-wa 2006 Brown T. A. Genomy. PWN,W-wa 2001 Michalik B.(red.). Hodowla roślin z elementami biotechnologii. PWRiL. 2009 |
Efekty uczenia się: |
wiedza: - student zna budowę i zasady funkcjonowania genomu, - zna podstawowe teorie dziedziczenia cech organizmów oraz mechanizmy przekazywania informacji genetycznej potomstwu; (W15) - opisuje podstawowe pojęcia stosowane w genetyce; - umie scharakteryzować źródła zmienności organizów; - rozumie zależność pomiędzy genotypem a fenotypem organizmów; - posiada podstawowe wiadomości z zakresu inżynierii genetycznej oraz wykorzystania genetyki w hodowli roślin i zwierząt.(W15) umiejętności: - umie rozwiązywać zadania z zakresu dziedziczenia cech (U14); - potrafi wnioskować o sposobie determinacji cech na podstawie analizy genetycznej potomstwa pokolenia F2 oraz uzyskanego z krzyżowania testowego; - potrafi wyjaśnić na poziomie genetycznym istnienie zmienności organizmów; kompetencje społeczne: - potrafi samodzielnie lub w zespole rozwiązywać postawione zadania; (K2) - ma świadomość znaczenia genetyki w rolnictwie i jej wykorzystania w hodowli roślin i zwierząt; - rozumie potrzebe ustawicznego podnoszenia kkwlifikacji (K1) |
Metody i kryteria oceniania: |
1). Wykłady: egzamin pisemny (pytania testowe i problemowe punktowane w zależności od stopnia trudności w skali od 1 do 4 pkt., zdanie egzaminu gwarantuje uzyskanie min. 51 % punktów); 2). Ćwiczenia: ocena formujaca: - oceny za aktywność oraz samodzielne, poprawne rozwiązanie zadań obliczeniowych; - ocena za sprawdziany pisemne w okresie realizacji kursu (zadania do rozwiązania i pytania problemowe). Ocenę końcową stanowi średnia z ocen cząstkowych (uzyskane pozytywnej oceny z każdego sprawdzianu gwarantuje zaliczenie ćwiczeń). 1. Ocena niedostateczna (2,0): wystawiana jest wtedy, jeśli w zakresie co najmniej jednej z trzech składowych (W, U lub K) przedmiotowych efektów kształcenia student uzyska mniej niż 50% obowiązujących efektów dla danej składowej. 2. Ocena dostateczna (3,0): wystawiana jest wtedy, jeśli w zakresie każdej z trzech składowych (W, U lub K) efektów kształcenia student uzyska przynajmniej 50% obowiązujących efektów dla danej składowej. 3. Ocena ponad dostateczna (3,5): wystawiana jest na podstawie średniej arytmetycznej z trzech składowych (W, U lub K) efektów kształcenia (średnio 61-70%). 4. Podobny sposób obliczania ocen jak przedstawiony w pkt. 3 przyjęto dla ocen dobrej (4,0 - średnio 71-80%), ponad dobrej (4,5 - średnio 81-90%) i bardzo dobrej (5,0 - średnio >90%). UWAGA: Prowadzący zajęcia, na podstawie stopnia opanowania przez studenta obowiązujących treści programowych danego przedmiotu, w oparciu o własne doświadczenie dydaktyczne, formułuje ocenę, posługując się podanymi wyżej kryteriami formalnymi. |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie.