Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Zagrożenia cywilizacyjne i zrównoważony rozwój

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: R.4s.ZCZ.SI.ROSXX
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Zagrożenia cywilizacyjne i zrównoważony rozwój
Jednostka: Katedra Chemii Rolnej i Środowiskowej
Grupy: Ochrona Środowiska 4 sem. stacj inż obow. Monitoring środowiska i zagrozenia ekosystemów
Ochrona środowiska, 4 sem, stacj. inż. obowiązkowe
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Skrócony opis:

KIERUNEK: OCHRONA ŚRODOWISKA / ECTS: 4 / semestr: 4

Profil: ogólnoakademicki / Forma i poziom: SI

status: kierunkowy

Wymagania wstępne: brak

Celem przedmiotu jest przedstawienie antropogenicznych przyczyn lokalnych, regionalnych i globalnych zagrożeń, ich skutków dla środowiska i człowieka, sposobów ich eliminacji lub znaczącego ograniczenia, zasad rozwoju ukierunkowanego na utrzymanie równowagi ekologicznej oraz wzrost świadomości i odpowiedzialności ludzi.

Zostaną omówione: przyczyny degradacji środowiska, skutki zmian klimatu, katastrof klimatycznych, awarii przemysłowych, wycieków niebezpiecznych substancji, organizmów inwazyjnych, rozruchów społecznych, konfliktów zbrojnych, terroryzmu, ubóstwa, głodu, chorób i uzależnień, zasady korzystania ze środowiska, zasady zrównoważonego rozwoju, strategie przywracanie i utrzymanie równowagi ekologicznej, wzrost odpowiedzialności społeczeństwa za obecne i przyszłe pokolenia oraz działania w skali krajowej i międzynarodowej.

Pełny opis:

Wykłady:

1. Charakterystyka przedmiotu, wymagania dotyczące jego zaliczania, pojęcia podstawowe oraz literatura. Relacje człowiek – środowisko.

2-3. Środowisko i zasoby przyrody. Surowce energetyczne i metaliczne oraz skutki ich eksploatacji.

4-5. Surowce niemetaliczne i skalne oraz skutki ich eksploatacji..

6. Zasady gospodarowania zasobami odnawialnymi i nieodnawialnymi. Alternatywne źródła energii.

7-8. Lokalne, regionalne i globalne zagrożenia atmosfery, hydrosfery i pedosfery (fizyczne, chemiczne, biologiczne) jako skutek antropopresji; rejony ekologicznego zagrożenia.

9-10. Globalne przyczyny zagrożeń cywilizacyjnych: zróżnicowany przyrost demograficzny, urbanizacja, zmiany na obszarach wiejskich, rozwój techniki i technologii, hałas. Warunki utrzymania równowagi ekologicznej – granice wzrostu, stosunki społeczno-ekonomiczne.

11-12. Modele życia, zwiększona konsumpcja, przyczyny i następstwa chorób, uzależnień, wykluczenia społecznego, katastrof komunikacyjnych, awarii urządzeń, terroryzmu, konfliktów zbrojnych i innych zagrożeń.

13. Warunki utrzymania równowagi ekologicznej. Ekofilozofia, idea zrównoważonego rozwoju. Zasady, prawa i wskaźniki ekorozwoju.

14-15. Rozwój zrównoważony w polityce ekologicznej państwa, stosowanie jego zasad w gospodarce i społeczeństwie. Problemy na styku efekty ekonomiczne i zaspokajanie potrzeb a wymogi ochrony środowiska.

Ćwiczenia:

1. Wykorzystanie i zmiany przestrzeni przyrodniczej. Problemy w zakresie ochrony środowiska w aglomeracjach miejsko-przemysłowych.

2. Wzajemne uwarunkowania produkcji rolniczej i elementów środowiska. Znaczenie obszarów chronionych.

3. Możliwość rozwoju rolnictwa ekologicznego. Programy rozwoju obszarów wiejskich i turystycznych.

4. Lokalne skutki emisji zanieczyszczeń. Globalne problemy środowiska.

5. Analiza skutków ekologicznych i społecznych będących następstwem zmian systemowych w Polsce po 1989 r., nowe zagrożenia i problemy społeczne.

6. Wpływ zmian w środowisku na zdrowie ludzi. Edukacja i świadomość ekologiczna a postawa wobec środowiska w Polsce i na świecie.

7. Rozwój zrównoważony - cele, etapy realizacji, prognozowanie zmian w środowisku. Polska strategia ekorozwoju, proekologiczne działanie gospodarcze. Regulacje prawne i administracyjne, polityka ekologiczna państwa.

8. Konsekwencje przystąpienia Polski do Unii Europejskiej - stan zanieczyszczenia powietrza, wód i gruntów. Stan środowiska w Polsce a kondycja społeczna i ekonomiczna kraju. Źródła finansowania inwestycji środowiskowych.

9. Przykłady programów regionalnych zrównoważonego rozwoju w gminach i powiatach - problemy w ośrodkach miejsko-przemysłowych.

10. Przykłady programów regionalnych zrównoważonego rozwoju w gminach i powiatach - problemy w ośrodkach z przewagą działalności rolniczej i usługowej.

11. Zrównoważony rozwój w Unii Europejskiej, programy wspólnotowe, europejska sieć ekologiczna - ochrona zasobów przyrody, obszarów szczególnie cennych w skali europejskiej, ochrona bioróżnorodności i georóżnorodności.

12. Europejskie i światowe konwencje i programy w zakresie ochrony środowiska i likwidacji przyczyn zagrożeń cywilizacyjnych.

13. Lokalne programy ochrony środowiska i rewitalizacji. Likwidacja obszarów zagrożenia środowiskowego i społecznego. Programy rekultywacji, renaturyzacji i rewitalizacji obszarów zdegradowanych przez różnorodną działalność człowieka: miejskich, poprzemysłowych i powojskowych.

14. Kształtowanie świadomości społecznej przez edukację prośrodowiskową jako skuteczna metoda promowania idei zrównoważonego rozwoju, rola organizacji pozarządowych w tym kształtowaniu. Ekorozwój w nauce społecznej kościołów i związków wyznaniowych.

15. Rola tradycji, obyczajów i zwyczajów regionalnych w integracji społeczności lokalnej jako element zrównoważonego rozwoju. Rola organizacji pozarządowych, liderów i Lokalnych Grup Działania w kształtowaniu świadomości i odpowiedzialności społeczeństwa obywatelskiego oraz wdrażaniu zrównoważonego rozwoju.

Struktura aktywności studenta:

zajęcia realizowane z bezpośrednim udziałem prowadzącego godz. 48, ECTS: 1,9

w tym:

wykłady 15 godz.

ćwiczenia i seminaria 30 godz.

konsultacje 1 godz.

udział w badaniach 0 godz.

obowiązkowe praktyki i staże 0 godz.

udział w egzaminie i zaliczeniu 2 godz.

e-learning 0 godz.

praca własna 52 godz. ECTS: 2,1

Literatura:

Podstawowa:

1. Borys T. (red). 2003. Zarządzanie zrównoważonym rozwojem: Agenda 21 w Polsce - 10 lat po Rio. Wyd. Ekonomia i Środowisko, Białystok.

2. Godlewska J. 2006. Programowanie zrównoważonego rozwoju gminy. Wyd. Politechniki Białostockiej, Białystok.

3. Kozłowski S. 2002. Ekorozwój - wyzwanie XXI wieku. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.

Uzupełniająca:

1. Giordano C., Legutko-Kobus P. 2007. Możliwości międzynarodowej współpracy w dziedzinie ochrony środowiska i wdrażania zrównoważonego rozwoju w nowym okresie programowania Unii Europejskiej (2007-2013). Wyd. KUL, Lublin.

2. Siemiński M. 2007. Środowiskowe zagrożenia zdrowia. Inne wyzwania. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.

3. Skup Magdalena (red.) 2009. Zrównoważony rozwój - aspekty rozwoju społeczności lokalnych. Fundacja Forum Inicjatyw Rozwojowych, Białystok [dostępny online]

Efekty uczenia się:

Po zakończeniu kursu student:

Wiedza:

- posiada wiedzę teoretyczną o procesach zachodzących w środowisku oraz relacji człowiek-środowisko, o zagrożeniach środowiska wywołanych działalnością bytową, gospodarczą i rekreacyjną człowieka oraz sposoby minimalizacji zagrożeń wynikających z antropopresji

- definiuje pojęcia dotyczące zrównoważonego rozwoju oraz zasady jego programowania

- omawia porozumienia dotyczące ochrony środowiska w skali regionalnej i globalnej

- wskazuje możliwości zdobywania funduszy na realizację zrównoważonego rozwoju oraz rolę Lokalnych Grup Działania i organizacji pozarządowych w kształtowaniu świadomości i odpowiedzialności społeczeństwa za wdrażanie zrównoważonego rozwoju

- zna metody przywracania wartości użytkowych terenom zdegradowanym w wyniku działalności człowieka

Umiejętności:

- potrafi rozróżnić zjawiska wynikające z przyczyn naturalnych i antropogenicznych

- umie dostrzec i ocenić związki przyczynowo-skutkowe zachodzące w przyrodzie w świecie ożywionym i nieożywionym

- posiada umiejętność wykonania analizy SWOT dla potrzeb strategii rozwoju dla rejonu zamieszkania oraz zna zasady opracowania programu zrównoważonego rozwoju

- umie ocenić priorytety dla rejonu zamieszkania, rezultaty wdrażania programu zrównoważonego rozwoju i dokonać ich uaktualnienia

- potrafi przygotować wystąpienie ustne w języku polskim z zakresu treści nauczania, przedstawić je i aktywnie uczestniczyć w wymianie poglądów

Kompetencje społeczne:

- jest wrażliwy na zachowanie naturalnych zasobów środowiska i na oszczędne gospodarowanie nimi

- rozumie potrzebę ochrony zasobów dla przyszłych pokoleń jako wyraz solidarności międzypokoleniowej

- odczuwa konieczność działań lokalnych dla uzyskania skutków globalnych oraz integracji przedsięwzięć międzynarodowych

- organizuje pracę w zespołach 2- lub kilkuosobowych w celu wykonania określonego zadania

- przełamuje obawę przed publicznym wystąpieniem, nabiera pewności w prezentowaniu własnych poglądów w dyskusji

- rozumie potrzebę ustawicznego podnoszenia kwalifikacji.

Metody i kryteria oceniania:

Metody i kryteria oceniania

Wykłady:

egzamin testowy lub ustny (pytania problemowe)

1. Ocena niedostateczna (2,0): wystawiana jest wtedy, jeśli w zakresie co najmniej jednej z trzech składowych (W, U lub K) przedmiotowych efektów kształcenia student uzyska mniej niż 50% obowiązujących efektów dla danej składowej.

2. Ocena dostateczna (3,0): wystawiana jest wtedy, jeśli w zakresie każdej z trzech składowych (W, U lub K) efektów kształcenia student uzyska przynajmniej 50% obowiązujących efektów dla danej składowej.

3. Ocena ponad dostateczna (3,5): wystawiana jest na podstawie średniej arytmetycznej z trzech składowych (W, U lub K) efektów kształcenia (średnio 61-70%).

4. Podobny sposób obliczania ocen jak przedstawiony w pkt. 3 przyjęto dla ocen dobrej (4,0 - średnio 71-80%), ponad dobrej (4,5 - średnio 81-90%) i bardzo dobrej (5,0 - średnio >90%).

Ćwiczenia:

studenci przygotowują indywidualnie lub w zespołach dwuosobowych prezentacje multimedialne na wybrany temat - będzie oceniana poprawność przygotowania i umiejętność przedstawienia prezentacji oraz wykorzystania materiałów źródłowych, współpraca w zespole, aktywny udział w dyskusji na zajęciach oraz 2 sprawdziany w trakcie semestru.

Ocena końcowa = 0,5•ocena z egzaminu + 0,5•ocena podsumowująca ćwiczenia (w tym 0,2•ocena z prezentacji + 0,3•ocena ze sprawdzianów).

--

UWAGA: Prowadzący zajęcia, na podstawie stopnia opanowania przez studenta obowiązujących treści programowych danego przedmiotu, w oparciu o własne doświadczenie dydaktyczne, formułuje ocenę, posługując się podanymi wyżej kryteriami formalnymi.

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie.
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.2.0-1 (2024-03-12)