Andrologia i sztuczne unasienianie

Celem nauczania jest zapoznanie studentów z zagadnieniami andrologii i biotechnologii rozrodu zwierząt.Nabycie umiejętności:

a. pozwalających na zbadanie układu rozrodczego samców zwierząt udomowionych (buhaj, ogier, knur, pies, kot),

b. pobrania nasienia i innych prób z narządów rozrodczych oraz wydania orzeczenia o przydatności do rozrodu,

c. rozpoznania i leczenia zaburzeń rozrodu samców,

d. oceny optymalnego terminu inseminacji i wykonanie zabiegu unasieniania nasieniem płynnym i mrożonych u samic zwierząt udomowionych,

e. pozyskania, oceny i transplantacji zarodków od bydła i klaczy.

f. zapoznania studentów z innymi podstawowymi metodami biotechnologicznymi.

"Andrologia i sztuczne unasienianie" IV rok, 8 semestr

Uniwersyteckie Centrum Medycyny Weterynaryjnej Kraków UJ-UR

Wykłady

1. Andrologia - rozwój i definicja. Cel i metody badania płodności samców. Ocena przydatności rozpłodowej i dobór buhajów do rozrodu. Sprawność ruchowa, kończyny, stan narządów płciowych.

2 Ocena przydatności rozpłodowej i dobór ogierów do rozrodu. Zmiany chorobowe jąder, najądrzy, prącia.

3 Zachowanie płciowe, mechanizm kopulacji i ejakulacji, sposoby pobierania nasienia od ogierów.

4 Ocena przydatności rozpłodowej i dobór knurów do rozrodu, eksploatacja,

5 Regulacja neurohormonalna funkcji rozrodczych samca. Spermatogeneza i ultrastruktura plemnika

6 Zaburzenia płodności buhajów

7 Zaburzenia płodności ogierów

8 Ocena przydatności rozpłodowej i dobór psów i kotów do rozrodu, eksploatacja,

9 Zaburzenia płodności psów i kocurów

10 Rozwój inseminacji i biotechnologii rozrodu. Inseminacja bydła.

11 Zakaźne czynniki obniżające płodność samców, rozpoznawanie, zapobieganie, leczenie

12 Transplantacja zarodków u zwierząt

13 Mikromanipulacje na gametach i zarodkach.

14. Klonowanie i transgeneza,

15 Regulacje prawne w obrocie materiałem biologicznym (zwierzęta żywe – samce, nasienie, zarodki) i nadzór sanitarno-weterynaryjny nad rozrodem.

Ćwiczenia

1. Badanie przydatności do rozrodu buhaj (klinicznie i USG, pobieranie zeskrobin i wypłuczyn z jamy worka napletkowego w kierunku zakażenia rzęsistkiem bydlęcym i mętwikiem płodowym). Anatomia i topografia narządów płciowych buhaja - preparowanie.

2 Przygotowanie i montowanie sztucznej pochwy. Ocena zachowania płciowego. Pobieranie nasienia od buhaja. Makroskopowa i mikroskopowa (szacunkowa) ocena nasienia.

3. Badanie przydatności ogiera do rozrodu (klinicznie i USG, pobieranie wymazów z prącia i cewki moczopłciowej w kierunku badania mikrobiologicznego). Anatomia i topografia narządów płciowych ogiera. Preparowanie.

4 Przygotowanie i montowanie sztucznej pochwy. Ocena zachowania płciowego. Pobieranie nasienia od ogiera. Makroskopowa i mikroskopowa (szacunkowa) ocena nasienia.

5. Szczegółowa ocena nasienia; koncentracja i morfologia plemników.

6. Technika przygotowania nasienia do inseminacji (rozmrażanie). Sposób postępowania z nasieniem mrożonym i rozmrożonym.

7 i 8. Ćwiczenie wyjazdowe – Stacja Eksploatacji Knurów Klecza Dolna (ok. 50 km. od Krakowa).Knur. Badanie andrologiczne knura - Ocena zachowania płciowego. Pobieranie nasienia. Szacunkowa ocena nasienia. Inseminacja loch.

9. Określanie optymalnego terminu inseminacji klaczy i inseminacja na wyizolowanych narządach rozrodczych i na klaczach.

10. Badanie przydatności psa i kocura do rozrodu.

Anatomia i topografia narządów płciowych psa i kocura. Preparowanie

11. Ocena zachowania płciowego. Pobieranie nasienia od psa i kocura.

Makroskopowa i mikroskopowa (szacunkowa) ocena nasienia

12. Synchronizacja rui i owulacji u suk. Określenie optymalnego terminu krycia lub unasieniania. Inseminacja suk.

13. Ćwiczenia wyjazdowe. Obora Kobylany Inseminacja bydła na krowach.

14. Pozyskiwanie i ocena zarodków. Transplantacja zarodków na przykładzie bydła i klaczy

15 Zaliczenie ćwiczeń

Literatura podstawowa i uzupełniająca

Podręczniki:

1. Andrologia. Buhaj, Knur, Kozioł, Ogier, Pies i Lis, Tryk. Pod redakcją Stefana Wierzbowskiego. Wyd. PLATAN, 1996

2. Biotechnologia rozrodu zwierząt udomowionych. A. Bielański i M. Tischner. Drukrol 1998

3. Weterynaryjne o hodowlane aspekty rozrodu koni. Ogier. Marian Tischner, Drukrol, 2010

4. Rozród zwierząt. Władysław Bielański, PWRiL, 1977

5. Embriologia. Zofia Bielańska-Osuchowska, PWRiL, 1993.

Czasopisma

Medycyna Weterynaryjna,

Życie Weterynaryjne,

Weterynaria w praktyce,

Magazyn Weterynaryjny,

Theriogenology,

Animal Reproduction Science,

Reproduction of Domestic Animals,

Biology of Reproduction, Reproduction, F

Absolwent:

- przeprowadza ogólne badania kliniczne zwierzęcia i szczegółowe narządów rozrodczych u samców zwierząt udomowionych, pobiera nasienie oraz inne próby i wykonuje badania pozwalające na ocenę przydatności do rozrodu samca,

- wdraża zasady zdiagnozowania przyczyn chorób w obrębie narządów rozrodczych samców zwierząt udomowionych oraz ich leczenie,

- przeprowadza zabiegi unasieniania u zwierząt domowych, oraz

zabiegi transplantacji zarodków u bydła i koni.

- prowadzi nadzór nad rozrodem i obrotem materiałów biologicznych.

Zaliczenie praktyczne umiejętności wykonywania zabiegu unasieniania. Końcowy egzamin pisemny udokumentowany uzyskanymi ocenami.

Dokumentacja wyników uzyskanych z zaliczenia praktycznych umiejętności oraz z egzaminu będą przechowywane i udostępnione w procesie oceny realizacji programu.

Obligatoryjne zaliczenie sprawdzianu nabytych umiejętności praktycznych oraz zdany egzamin. Kryteria zdanego egzaminu końcowego: 10 pytań opisowych punktowanych w skali od 0 do 10pkt.

Skala ocen: 88-100pkt.=bdb, 82-87pkt=db+, 76-81pkt=db, 71-75pkt=dost+, 65-70pkt=dost.