Ochrona gleb i wód

KIERUNEK STUDIÓW: ROLNICTWO/ ECTS:2/semestr 5

Profil: ogólnnoakademicki/Forma i poziom: SI

Status: fakultet

Wymagania wstępne: znajomość podstaw gleboznawstwa

Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z podstawowymi zagadnieniami dotyczących ochrony gleb i wód, zapobieganie procesom degradacji gleb w Polsce oraz zapoznanie ze stanem ilościowym i jakościowym zasobów wodnych Polski.

Program nauczania obejmuje charakterystykę zagrożeń i form degradacji gleb, podstawowe akty prawne regulujące zasady ochrony gleb oraz ochronę wód ze szczególnym uwzględnieniem gospodarki wodnej w rolnictwie i na obszarach wiejskich.

Wykłady:

1. Ochrona gleb - podstawowe akty prawne dotyczące ochrony gleb

2. Funkcje gleb o szczególnym znaczeniu w ochronie środowiska.Czynniki powodujące degradację gleb na terenie Polski

3.Zagrożenie i ochrona gleb przed procesami erozyjnymi i osuwiskowymi. Zabiegi przeciwerozyjne i przeciw osuwiskowe.

4. Przekształcenia geomechaniczne gruntów - formy degradacji i rekultywacji terenu i gleb objętych tymi zmianami.Zmiany stosunków hydrologicznych

5. Przyczyny i zapobieganie procesowi ubytku SOM. Degradacja i ochrona gleb organicznych

6. Zakwaszenie gleb użytków rolnych.

7. Degradacja właściwości fizycznych gleby: nadmierne zagęszczenie gleby, zasklepienie i zanieczyszczenie mechaniczne.

8. Degradacja właściwości chemicznych i biologicznych gleby

9. Zasoby wód w Polsce, rodzaje zanieczyszczeń; kategorie czystości,

10. Ochrona wód przed zanieczyszczeniem punktowym i obszarowym, agrotechniczne metody zapobiegania zanieczyszczeniu wód. Najważniejsze akty prawne dotyczące ochrony wód.

Ćwiczenia:

1-2 Oznaczenie, metodą Jensena, odporności gleb na degradację chemiczną na podstawie ich zdolności buforowych

3-4. Oznaczenie stopnia degradacji właściwości fizycznych gleb - (pobranych w terenie) na podstawie ich porowatości i gęstości (oznaczonych metodą cylinderkową Kopecky'ego) oraz typu agregatów strukturalnych

5-6. Ocena odporności badanych gleb na procesy degradacji na podstawie uzyskanych wyników analitycznych, uzupełnionych makroskopową charakterystyką próbek glebowych

7-8. Podział wód zależnie od mineralizacji, oznaczenie przewodności elektrycznej

9-10. Oznaczenie suchej pozostałości prób wody o zmierzonym przewodnictwie elektrycznym w celu określenia bilansu jonowego wód

Struktura aktywności studenta:

Zajęcia realizowane z bezpośrednim udziałem prowadzącego godz. 25, ECTS 0,8

W tym:

Wykłady 10 godz

Ćwiczenia laboratoryjne 10 godz

Konsultacje 2 godz

Udział w badaniach 0 godz

Obowiązkowe praktyki i staże 0 godz

Udział w egzaminie i zaliczeniu 3 godz

Praca własna (1,2 ECTS) 35 godz

Podstawowa :

1. Degradacja, ochrona i rekultywacja gleb Stanisław Baran, Ryszard Turski wyd. AR Lublin 19952.

2. Hydrogeochemia . Aleksandra Maciaszczyk, Dariusz Dobrzyński. PWN. 2002

Uzupełniająca:

3. Ochrona i rekultywacja środowiska Franciszek Maciak W-wa 2003

4. Ochrona środowiska glebowego Piotr Kowalik PWN W-wa 2001

Po zakończeniu kursu student:

Wiedza:

1. ma świadomość podstawowych funkcji gleby w produkcji biomasy jej mineralizacji, retencji i szczególnej roli gleby w środowisku,

2. zna zagrożenia i czynniki powodujące degradację gleb,

3. zna zasady agrotechnicznych metod ochrony wód przed zanieczyszczeniem.

4. zna podstawowe akty prawne dotyczące ochrony gleb i wód.

Umiejętności:

5. potrafi określić czynniki powodujące zagrożenie degradacją gleb na określonym terenie,

6. potrafi określić stopień nasilenia procesów degradacji zachodzących w glebie,

7. potrafi opracować/wskazać tryb postępowania, aby zapobiec procesom degradacji gleb i zanieczyszczeniu wód powierzchniowych i gruntowych.

8. potrafi skorzystać z aktów prawnych polskich i unijnych dotyczących ochrony gleb i wód,

Kompetencje społeczne

1. ma świadomość wpływu podejmowania decyzji, w ramach gospodarowania zasobami glebowymi i wodnymi, tak by były zgodne z zasadami zrównoważonego ich wykorzystania, ograniczając do minimum działania procesów wywołujących degradację gleb i obniżenie stanu ilościowego i jakościowego zasobów wodnych.

Wykłady:

egzamin pisemny - test

Przyjęto procentową skalę oceny efektów kształcenia, definiowaną w sposób następujący:

1. Ocena niedostateczna (2,0): wystawiana jest wtedy, jeśli w zakresie co najmniej jednej z trzech składowych (W, U lub K) przedmiotowych efektów kształcenia student uzyska mniej niż 55% obowiązujących efektów dla danej składowej.

2. Ocena dostateczna (3,0): wystawiana jest wtedy, jeśli w zakresie każdej z trzech składowych (W, U lub K) efektów kształcenia student uzyska przynajmniej 55% obowiązujących efektów dla danej składowej.

3. Ocena ponad dostateczna (3,5): wystawiana jest na podstawie średniej arytmetycznej z trzech składowych (W, U lub K) efektów kształcenia (średnio 61-70%).

4. Podobny sposób obliczania ocen jak przedstawiony w pkt. 3 przyjęto dla ocen dobrej (4,0 - średnio 71-80%), ponad dobrej (4,5 - średnio 81-90%) i bardzo dobrej (5,0 - średnio >90%).

Ćwiczenia:

kolokwium pisemne - test,

Ocena końcowa= 0,6 x ocena z egzaminu(wykłady)+0,4 x ocena podsumowujaca (ćwiczenia)

UWAGA: Prowadzący zajęcia, na podstawie stopnia opanowania przez studenta obowiązujących treści programowych danego przedmiotu, w oparciu o własne doświadczenie dydaktyczne, formułuje ocenę, posługując się podanymi wyżej kryteriami formalnymi.

przedmiotu, w oparciu o własne doświadczenie dydaktyczne, formułuje ocenę, posługując się podanymi wyżej kryteriami

formalnymi.