Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Zarządzanie ochroną przyrody

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: R.F2.ZOP.SL.RZAXY
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Zarządzanie ochroną przyrody
Jednostka: Katedra Fizjologii, Hodowli Roślin i Nasiennictwa
Grupy:
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Skrócony opis:

KIERUNEK STUDIÓW: ZARZĄDZANIE / ECTS: 3 / semestr: 2

Profil: ogólnoakademicki / Forma i poziom: SL

status: fakultatywny

Wymagania wstępne: Wiedza na poziomie szkoły sredniej z botaniki, zoologii i geografii.

W ramach wykładu omawiane są przyczyny i skutki naturalnych i antropogenicznych przekształceń siedlisk przyrodniczych oraz przyczyny wymierania gatunków. Prezentowane są zasady oceny zagrożeń oraz wyboru i projektowania obszarów chronionych. Szeroko omawiana jest ochrona gatunkowa in situ i ex situ. Prezentowane są główne instytucje krajowe i zagraniczne oraz akty prawne regulujące zasady zarządzania ochroną przyrody. Szczególna uwaga jest skierowana na związek zarządzania ochroną przyrody ze zrównoważonym rozwoje terenów wiejskich. Wykłady są bogato ilustrowane przykładami konkretnych działań ochronnych, i ich uzupełnieniem są zajęcia w Ogrodzie Botanicznym UJ w Krakowie.

Pełny opis:

1. Co mamy do stracenia? ( Cele i sens zarządzania ochroną przyrody.) 1 godz.

2. Podstawowe pojęcia: roślinność, flora, zbiorowisko roślinne, zespół roślinny, ekosystem, populacja, siedlisko, biom, ochrona przyrody, ochrona środowiska, parki narodowe, rezerwaty. 1 godz.

3. Czynniki środowiska wpływające na organizmy w naturalnym środowisku:

- czynniki abiotyczne (światło, temperatura, wiatr, woda, ogień),

- czynniki biotyczne (konkurencja, żerowanie, pasożytnictwo, symbioza i inne oddziaływania mutualistyczne) 2 godz.

4. Główne formacje roślinne świata (formacje leśne, trawiaste, półpustynie i pustynie, tundra) oraz podstawowe typy zbiorowisk roślinnych Polski.. 3 godz.

5. Różnorodność biologiczna: 1 godz.

- wzorce różnorodności,

- bogactwo gatunków,

6. Naturalne i antropogeniczne przeobrażenia szaty roślinnej i świata zwierząt oraz sposoby zapobiegania ich negatywnym skutkom: 2 godz.

- gatunki inwazyjne,

- synantropizacja szaty roślinnej,

- zanikanie pierwotnych zbiorowisk roślinnych,

- wtórne rozprzestrzenianie się zbiorowisk naturalnych,

- powstawanie zbiorowisk antropogenicznych.

7. Skutki niszczenia siedlisk przyrodniczych. 2 godz.

- meta populacje,

- czynniki zwiększające prawdopodobieństwo wymarcia małych populacji,

- kurczenie się zasięgów gatunków,

- działanie dryfu genetycznego („wąskie gardło”, efekt założyciela”, „genetyczny tygiel”)

8. Wybór i projektowanie obszarów chronionych. 2 godz.

- kryteria oceny wartości obszarów przeznaczonych do ochrony,

- metody wyznaczania obszarów chronionych,

Zarządzanie naturalnymi i półnaturalnymi biocenozami. 2 godz.

9. Ochrona gatunkowa in situ: 4 godz.

- gatunki rzadkie i pospolite,

- genetyczna ochrona gatunku,

- restytucja, reintrodukcja, rekultywacja (np. terenów po poligonach wojskowych)

- glebowy bank nasion.

- ochrona procesów ewolucyjnych.

10. Ochrona gatunków ex situ: 4 godz.

- reintrodukcja

- translokacja gatunków,

- rola ogrodów zoologicznych, botanicznych i kolekcji roślin.

11. Ochrona zasobów genowych roślin uprawnych i dzikich (banki nasion, pyłków i tkanek.) 4 godz.

12. Praktyczne wykorzystanie ochrony zasobów genowych – zajęcia w Ogrodzie Botanicznym UJ w Krakowie. 2 godz.

Zajęcia realizowane z bezpośrednim udziałem prowadzącego 34 godz.

w tym: wykłady 30 godz.

ćwiczenia i seminaria 0 godz.

konsultacje 3 godz.

udział w badaniach 0 godz.

obowiązkowe praktyki i staże 0 godz.

udział w egzaminie i zaliczeniu 1 godz.

praca własna 30 godz.

Literatura:

Podstawowa:

1. Andrew S. Pullin „Biologiczne podstawy ochrony przyrody” PWN 2013

2. Krystyna Falińska „Ekologia roślin” PWN2012

3. Jan Kornaś , Anna Medwecka-Kornaś „Geografia roślin” PWN 2002

Uzupełniająca:

Daglas Futuyma „Ewolucjonizm” Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego 2005

2. Stefania Loster (red.) „Roślinność kserotermiczna na obszarach chronionych województwa małopolskiego. Przewodnik przyrodniczy.” Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Krakowie 2012.

Efekty uczenia się:

Wiedza:

- Zna podstawowe zjawiska naturalne i antropogeniczne powodujące przeobrażenia roślinności i świata zwierząt.

- Zna zasady i metody ochrony gatunkowej in situ i ex situ.

- Potrafi scharakteryzować zasady zarządzania ochroną gatunków, populacji i zbiorowisk naturalnych oraz procesów ewolucyjnych.

- Potrafi wskazać konsekwencje nieprawidłowego doboru metod zarządzania ochrona przyrody.

- Zna główne światowe i krajowe instytucje i akty prawne dotyczące zarządzania ochroną przyrody.

Umiejętności:

- Potrafi dokonać podstawowej oceny wartości biologicznej obszarów planowanych do ochrony.

- Potrafi przedstawić podstawowe zasady i etapy zarządzania ochroną przyrody.

- Potrafi wybrać odpowiednie metody ochrony biocenoz i gatunków o różnych wymaganiach siedliskowych i różnych stopniach zagrożenia.

- Potrafi uzasadnić konieczność stosowania naukowych metod w ocenie i zarządzaniu ochroną zasobów genowych.

- Potrafi uzasadnić konieczność stosowania ograniczeń i utrudnień dla lokalnej społeczności w związku z prowadzonymi działaniami ochronnymi.

Kompetencje społeczne:

- Docenia rolę i znaczenie stosowania metod naukowych w zarządzaniu ochroną przyrody.

- Dostrzega znaczenie zarządzania ochrona przyrody dla zrównoważonego rozwoju regionów.

- Dostrzega i rozumie konieczność stałego poszerzania i aktualizację wiedzy z zakresu zarządzania ochroną przyrody.

- Dostrzega korzyści wynikające z angażowania lokalnej społeczności w zarządzanie ochroną biocenoz, populacji i gatunków.

- Rozumie ewentualne konflikty interesów (społecznych, ekonomicznych itp.) pojawiające się w związku z wyznaczaniem obszarów chronionych.

Metody i kryteria oceniania:

Wykłady:

Egzamin pisemny (test wyboru, pytania otwarte)

1. Ocena niedostateczna (2,0): wystawiana jest wtedy, jeśli w zakresie co najmniej jednej z trzech składowych (W,

U lub K) przedmiotowych efektów kształcenia student uzyska mniej niż 50% obowiązujących efektów dla danej

składowej.

2. Ocena dostateczna (3,0): wystawiana jest wtedy, jeśli w zakresie każdej z trzech składowych (W, U lub K)

efektów kształcenia student uzyska przynajmniej 50% obowiązujących efektów dla danej składowej.

3. Ocena ponad dostateczna (3,5): wystawiana jest na podstawie średniej arytmetycznej z trzech składowych (W, U lub K) efektów kształcenia (średnio 61-70%).

4. Podobny sposób obliczania ocen jak przedstawiony w pkt. 3 przyjęto dla ocen dobrej (4,0 - średnio 71-80%),

5. ponad dobrej (4,5 - średnio 81-90%)

6. bardzo dobrej (5,0 - średnio >90%).

Udział ćwiczeń i wykładów w końcowej ocenie:

ćwiczenia: 0%

wykłady: 100%

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie.
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0 (2024-03-22)