Gleby antropogeniczne

Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z morfologicznymi, fizyczno-chemicznymi, mikromorfologicznymi i biologicznymi właściwościami gleb pozostających pod silnym wpływem działalności człowieka oraz z inną niż na obszarach rolniczych rolą gleby w ekosystemach miejskich. Zakres kształcenia w ramach przedmiotu obejmuje klasyfikację gleb antropogenicznych, różnorodny charakter przekształceń gleb na obszarach intensywnego użytkowania rolniczego,terenach przemysłowych i miejskich. Określenie czynników prowadzących do wytworzenia się gleb antropogenicznych. Problem zanieczyszczenia gleb w miastach.

Wykłady:

Klasyfikacja gleb antropogenicznych. Urbanoziemy i gleby kulturoziemne w Systematyce Gleb Polski i World Reference Base for Soil Resources (WRB) - 2 godz.

Czynniki antropogeniczne wpływające na kształtowanie się gleb w obszarach zurbanizowanych i zindustrializowanych. Ekosystemy miejskie, mikroklimat miejski, przekształcenia terenu i powierzchni gleby, zmiana stosunków wodnych - 2 godz.

Przekształcenia gleb w obszarach miejskich. Zmiana użytkowania gruntów, podłoża antropogeniczne, przekształcenia mechaniczne, chemiczne i biologiczne w obrębie profilu glebowego - 2 godz.

Zanieczyszczenie gleb obszarów miejskich - 1 godz.

Gleby zanieczyszczone przez przemysł (metale ciężkie, produkty ropopochodne, dioksyny) 1 godz.

Charakterystyka antrosoli na przykładzie właściwości morfologicznych i fizyczno-chemicznych gleb intensywnie użytkowanych rolniczo: gleb ryżowych, polderów, gleb nawadnianych i gleb z uprawą warzyw w tunelach foliowych i gruncie - 2 godz.

Charakterystyka technosoli (gleb industrioziemnych) na przykładzie: gleb zanieczyszczonych materiałami toksycznymi, gleb hałd po wydobyciu cynku i ołowiu, węgla kamiennego, gleb zasklepionych oraz gleb zmienionych przez górnictwo siarki - 4 godz.

Wpływ antropopresji na właściwości mikromorfologiczne poziomów próchnicznych gleb antropogenicznych i ich aktywność biologiczną - 1 godz.

Ćwiczenia terenowe:

Prezentacja i opis wybranych profili gleb kulturoziemnych (hortisoli), na przykładzie gleb ogrodów działkowych - 3 godz.

Prezentacja i opis wybranych profili gleb antropogenicznych (industrioziemów) na niezrekultuwowanych i zrekultywowanych terenach poprzemysłowych w Bukownie, w rejonie wydobycia i przeróbki rud cynku i ołowiu - 9 godz.

Prezentacja i opis wybranych profili gleb antropogenicznych (urbanoziemów) w Krakowie - 3 godz.

Statystyka przedmiotu:

1. Liczba godzin oraz punktów ECTS - przedmiot obowiązkowy Godziny: -; ECTS: -

2. Liczba godzin oraz punktów ECTS - przedmiot do wyboru Godziny: 50; ECTS: 2

3. Łączna liczba godzin oraz punktów ECTS, którą student uzyskuje poprzez bezpośredni kontakt z nauczycielem akademickim (wykłady, ćwiczenia, seminaria....) Godziny: 30; ECTS: 1,2

4. Łączna liczba godzin oraz punktów ECTS, którą student uzyskuje na zajęciach praktycznych np. laboratoryjne, projektowe, terenowe, warsztaty Godziny: 15; ECTS: 0,6

5. Przewidywany nakład pracy własnej (bez udziału prowadzącego lub z udziałem w ramach konsultacji) konieczny do realizacji zadań programowych przedmiotu. Godziny: 20; ECTS: 0,8

Bullock P., Gregory P. J. 1991. Soils in the Urban Environment. Blackwell, Oxford, ss. 174Greinert A. 2000. Ochrona i rekultywacja terenów zurbanizowanych. Wydawnictwo Politechniki Zielonogórskiej, Zielona Góra, ss. 216

Hiller D. A., Meuser H. 1998. Urbane Böden. Springer Verlag, Berlin Heildelberg, ss. 161

Kowalik P. 2001, Ochrona środowiska glebowego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, pp. 257.

Baran S., Turski R. 1996, Degradacja, ochrona i rekultywacja gleb, Wydawnictwo Akademii Rolniczej, Lublin

Wiedza:

1. zna właściwości i ograniczenia funkcji gleby zmienionej na skutek działalności człowieka

2. zna klasyfikacje gleb antropogenicznych

Umiejętności:

3. potrafi przewidzieć skutki podejmowania decyzji szkodliwych dla środowiska glebowego.

Kompetencje społeczne:

4. potrafi pracować w zespole w ramach prac laboratoryjnych i terenowych

5. ma świadomość wpływu podejmowania decyzji w ramach gospodarowania zasobami glebowymi tak aby ograniczać do minimum negatywne oddziaływanie działalności człowieka

Oceny formujące (ćwiczenia) za:

1. sprawdzian umiętności klasyfikacji zmian antropogenicznych gleb w trakcie ćwiczeń terenowych, sprawozdanie z ćwiczeń terenowych

Wykłady: test pisemny opart na pytaniach otwartych i test wielokrotnego wyboru

--

1. Ocena niedostateczna (2,0): wystawiana jest wtedy, jeśli w zakresie co najmniej jednej z trzech składowych (W, U lub K) przedmiotowych efektów kształcenia student uzyska mniej niż 50% obowiązujących efektów dla danej składowej.

2. Ocena dostateczna (3,0): wystawiana jest wtedy, jeśli w zakresie każdej z trzech składowych (W, U lub K) efektów kształcenia student uzyska przynajmniej 50% obowiązujących efektów dla danej składowej.

3. Ocena ponad dostateczna (3,5): wystawiana jest na podstawie średniej arytmetycznej z trzech składowych (W, U lub K) efektów kształcenia (średnio 61-70%).

4. Podobny sposób obliczania ocen jak przedstawiony w pkt. 3 przyjęto dla ocen dobrej (4,0 - średnio 71-80%), ponad dobrej (4,5 - średnio 81-90%) i bardzo dobrej (5,0 - średnio >90%).

UWAGA: Prowadzący zajęcia, na podstawie stopnia opanowania przez studenta obowiązujących treści programowych danego przedmiotu, w oparciu o własne doświadczenie dydaktyczne, formułuje ocenę, posługując się podanymi wyżej kryteriami formalnymi.