Prawo i ekonomia w ochronie środowiska

KIERUNEK STUDIÓW: OCHRONA ŚRODOWISKA / ECTS: 3 / semestr: 6

Profil: ogólnoakademicki / Forma i poziom: SI

Status: kierunkowy/obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak

Prawo i ekonomia w ochronie środowiska to przedmiot podczas którego studenci zaznajomieni zostają z podstawami prawa ochrony środowiska, a także prawa administracyjnego, konstytucyjnego, karnego i cywilnego w zakresie wiążącym się z ochroną środowiska. Przedmiot porusza również problematykę o charakterze ekonomicznym, w tym m.in.: opłaty i kary za gospodarcze wykorzystywanie środowiska oraz ekonomiczne i finansowe aspekty spełnienia wymogów dyrektyw UE w zakresie ochrony środowiska. Podjęto także problematykę szacowania wartości środowiska, zarządzania środowiskowego w przedsiębiorstwach i oceny ekonomicznej inwestycji proekologicznych.

Wykłady:

1-2. Ogólne wiadomości o prawie. Normy, wykładnia i źródła prawa. Czy można funkcjonować bez prawa? Jakie jest a jakie powinno być prawo? (2 godz.)

3-4. Zarys prawa konstytucyjnego, administracyjnego, karnego i cywilnego.

Ochrona środowiska w prawie krajowym – przepisy ogólne POŚ i przepisy szczegółowe (2 godz.)

5-6. Rozwój gospodarczy a środowisko. Granice wzrostu. Neomaltuzjańskie i amalteistyczne wizje rozwoju (2 godz.)

7-8. Zasoby środowiska - ograniczoność, odtwarzalność, wyczerpywalność. Ekonomiczne aspekty eksploatacji zasobów (2 godz.)

9-10. Inwestycje w ochronie środowiska i ich ocena ekonomiczna (2 godz.)

11-12. Teoretyczne aspekty wyceny środowiska i jego elementów (2 godz.)

13-14. Implementacja unijnych przepisów ochrony środowiska do prawa krajowego i ich realizacja (2 godz.)

15-16. Systemy zarządzania środowiskowego zgodne z normą środowiskową ISO 14001 i rozporządzeniem EMAS (2 godz.)

17-18. Kryzysy ekologiczne. Rzeczywistość stale przyśpieszających zmian a zdolności adaptacyjne człowieka i środowiska (2 godz.)

19-20. Środowisko jako system. Prawa systemów. Ochrona środowiska w ujęciu systemowym (2 godz.)

21-23. Problemy gospodarowania środowiskiem w świetle archetypów systemowych: granice wzrostu, eskalacja, szkodliwe lekarstwa, przerzucenie brzemienia, tragedia współużytkowania (3 godz.)

24-26. Model dynamiczny systemu dotkniętego tragedią współużytkowania. Jak zapobiec nadmiernej presji i wyczerpaniu zasobów środowiska? (3 godz.)

27-28. Model dynamiczny systemu gospodarka – środowisko. Warunki rozwoju zrównoważonego w ujęciu dynamicznym (2 godz.)

29-30. Spojrzenie całościowe na problem rozwoju gospodarczego i towarzyszących mu przekształceń środowiska. Ekonomia natury a ekonomia człowieka. Biomimikra - opłacalne naśladowanie natury (2 godz.)

Ćwiczenia:

1-2. Przegląd wybranych przepisów prawa konstytucyjnego, administracyjnego, karnego i cywilnego - zadania opisowe (2 godz.)

3-4. Przegląd wybranych przepisów dotyczących ochrony i gospodarowania środowiskiem - zadania opisowe (2 godz.)

5-6. Jakość życia człowieka a środowisko. Tworzenie syntetycznych wskaźników oceny stanu środowiska - zadania obliczeniowe (2 godz.)

7-9. Ekonomiczne instrumenty ochrony środowiska. Instytucja kar i opłat w ochronie środowiska (ustawa ogólna) - zadania obliczeniowe (3 godz.)

10-12. Ekonomiczne instrumenty ochrony środowiska. Instytucja kar i opłat w ochronie środowiska (ustawy szczegółowe) - zadania obliczeniowe (3 godz.)

13-14. Kolokwium zaliczeniowe 1 (2 godz.)

15-16. Krajowy Program Oczyszczania Ścieków Komunalnych – aspekty

ekonomiczne i finansowe - zadania opisowe i obliczeniowe (2 godz.)

17-19. Szacowanie wartości środowiska. Budowa i interpretacja modelu ekonometrycznego w arkuszu kalkulacyjnym Excel oraz przy wykorzystaniu pakietu Statistica - zadania obliczeniowe (3 godz.)

20-21. Zarządzanie środowiskowe. Systemy ISO 14001 i EMAS w praktyce - zadania opisowe (2 godz.)

22-23. Ochrona środowiska a zużycie energii w sektorze komunalno-

bytowym - zadania opisowe i obliczeniowe (2 godz.)

24-26. Ocena efektywności inwestycji proekologicznych. Dyskontowanie strumieni pieniężnych - zadania obliczeniowe (3 godz.)

27-28. Gospodarowanie zasobami środowiska. Rozwój zrównoważony w

życiu lokalnym - zadania opisowe (2 godz.)

29-30. Kolokwium zaliczeniowe 2 (2 godz.)

Struktura aktywności studenta:

zajęcia realizowane z bezpośrednim udziałem prowadzącego godz. 64 ECTS** 2,1

w tym:

wykłady - 30 godz.

ćwiczenia i seminaria - 30 godz.

konsultacje - 2 godz.

udział w badaniach - 0 godz.

obowiązkowe praktyki i staże - 0 godz.

udział w egzaminie - 2 godz.

praca własna (0,9 ECTS**) - 26 godz.

Podstawowa:

1. Wierzbowski B., Rakoczy B., 2005, Podstawy prawa ochrony środowiska, Wyd. LexisNexis, Warszawa

2. Manteuffel Szoege H., 2005, Zarys problemów ekonomiki środowiska, SGGW, Warszawa

3. Materiały do ćwiczeń i wykładów dostępne na stronie wykładowców:

http://matrix.ur.krakow.pl/~mdacko

http://matrix.ur.krakow.pl/~aplonka

Uzupełniająca:

1. Siuda W., 2007, Elementy prawa dla ekonomistów, Wyd. Scriptum, Poznań

2. Famielec J., 1999, Straty i korzyści ekologiczne w gospodarce narodowej, PWN, Warszawa

3. Małachowski K. (red), 2007, Gospodarka a środowisko i ekologia, Wyd. Cedewu.pl, Warszawa

Po ukończeniu kursu student:

Wiedza:

- zna podstawowe zagadnienia z zakresu prawa i ekonomii w ochronie środowiska

- zna metody wyceny zasobów i usług środowiska

- wie od czego zależą opłaty za gospodarcze wykorzystywanie środowiska

Umiejętności:

- potrafi przedstawić aktualne zagadnienia związane z ochroną środowiska

- umie obliczyć wysokość opłat za korzystanie ze środowiska

- potrafi oszacować wartość środowiska i jego zasobów

Kompetencje społeczne:

- rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się - podnoszenia kompetencji zawodowych i osobistych, potrafi określić kierunki dalszego uczenia się i realizować proces samokształcenia

- potrafi formułować opinie dotyczące kwestii zawodowych oraz argumentować na ich rzecz zarówno w środowisku specjalistów jak i niespecjalistów

- jest uwrażliwiony na problemy gospodarowania ograniczonymi i wyczerpywalnymi zasobami środowiska

Wykłady:

egzamin pisemny - test wielokrotnego wyboru

Przyjęto procentową skalę oceny efektów kształcenia, definiowaną w sposób następujący:

1. Ocena niedostateczna (2,0) wystawiana jest wtedy, jeśli w zakresie co najmniej jednej z trzech składowych (W, U lub K) przedmiotowych efektów kształcenia student uzyska mniej niż 55% obowiązujących efektów dla danej składowej.

2. Ocena dostateczna (3,0) wystawiana jest wtedy, jeśli w zakresie każdej z trzech składowych (W, U lub K) przedmiotowych efektów kształcenia student uzyska przynajmniej 55% obowiązujących efektów dla danej składowej.

3. Ocena ponad dostateczna (3,5) wystawiana jest na podstawie średniej arytmetycznej z trzech składowych (W, U lub K) przedmiotowych efektów kształcenia (średnia 61-70%).

4. Podobny sposób obliczania ocen jak przedstawiony w pkt. 3 przyjęto dla ocen: dobrej (4,0 - średni 71-80%), ponad dobrej (4,5 - średnio 81-90%) i bardzo dobrej (5,0 - średnio >90%).

Ćwiczenia:

Ocenę podsumowującą z ćwiczeń stanowi średnia arytmetyczna z ocen uzyskanych z: kolokwium zaliczeniowego 1 i 2 (minimum jedno z kolokwiów musi zostać zaliczone na ocenę pozytywną), odpowiedzi ustnych na zajęciach, aktywności na zajęciach oraz zadań domowych.

Ocena końcowa = średnia ocen z powyższych ocen formujących, tj. oceny z egzaminu (wykłady) i oceny podsumowującej (ćwiczenia)

UWAGA: Prowadzący zajęcia, na podstawie stopnia opanowania przez studenta obowiązujących treści programowych danego przedmiotu, w oparciu o własne doświadczenie dydaktyczne, formułuje ocenę, posługując się podanymi wyżej kryteriami formalnymi.

brak