Środowiskowe funkcje użytków rolnych

Kierunek Studiów: Ochrona Środowiska/ECTS: 6/semestr: 4

Profil: Ogólnoakademicki/Forma i Poziom: NI

Wymagania wstępne: brak

Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z zagadnieniami dotyczącymi środowiskowych wymagań uprawy roślin, szkodliwości chwastów oraz środowiskowych funkcji użytków zielonych.

Program przedmiotu obejmuje wybrane działy nauki o siedlisku, chwastach i roślinach uprawnych oraz funkcjach trwałych użytków zielonych. W ramach ćwiczeń zapoznanie z wymaganiami siedliskowymi grup roślin w uprawie polowej i na użytkach zielonych. Konstruowanie płodozmianów, metod zwalczania chwastów w zasiewach oraz zasady układania mieszanek traw w zależności od warunków siedliskowych.

Wykłady

1-2.Glebowe uwarunkowania produkcyjności gruntów ornych w Polsce

3.Współczesne systemy uprawy roli i ich wpływ na środowisko

4-5.Współczesne systemy rolnictwa i ich wpływ na środowisko

6.Przyrodnicze czynniki zmianowań, zmęczenie gleby i choroby płodozmianowe

7-8. Funkcje płodozmianu w systemach rolnictwa

9.Szkodliwość chwastów i źródła zachwaszczenia

10.Zapobieganie nadmiernemu zachwaszczeniu pól oraz metody niszczenia chwastów

11.Wpływ herbicydów na plony roślin uprawnych, mikroflorę i mikrofaunę glebową

12.Długość zalegania i przemieszczania się substancji aktywnych herbicydów w różnych warunkach glebowo-klimatycznych

13-14.Pochodzenie, struktura i rozmieszczenie trwałych użytków zielonych

15.16.Cechy ekosystemu trawiastego. Charakterystyka zbiorowisk trawiastych Polski

17-18.Funkcja paszowa użytków zielonych: wzrost i rozwój roślinności łąkowo-pastwiskowej, zasady użytkowania, nawożenia i pielęgnacji

19-20. Znaczenie użytków zielonych w ochronie środowiska: gleby, wody i powietrza

Ćwiczenia

1-4.Środowiskowe wymagania podstawowych grup roślin uprawnych (rośliny zbożowe, okopowe, przemysłowe, motylkowe drobno i grubonasienne)

5.Podstawowe pojęcia związane z płodozmianami oraz czynniki warunkujące typ i rodzaj płodozmianu

6-7.Konstruowanie zmianowań i płodozmianów w zależności od warunków siedliskowych w różnych systemach rolnictwa

8-9.Występowanie chwastów w zależności od czynników siedliska i ich znaczenie w agrocenozach, klasyfikacje chwastów

10-11.Chemiczne metody ograniczenia zachwaszczenia (podział herbicydów, ustalanie dawki, czynniki warunkujące skuteczność działania herbicydów, wymagania listy kontrolnej dotyczące stosowania środków ochrony roślin)

12-13.Projektowanie zespołach 3-4 osobowych metod ograniczenia zachwaszczenia w określonych zasiewach roślin uprawnych

14-15. Klasyfikacja taksonomiczna traw, charakterystyka właściwości biologicznych traw (wzrostu, sposobu krzewienia, trwałości) rozpoznawanie nasion traw na podstawie cech morfologicznych

16-17.Oznaczanie i charakterystyka gatunków traw w stanie kwiatowym

18-19.Zasady rozpoznawania traw w stanie bezkwiatowym

20.Zasady układania mieszanek traw na użytki zielone różnego przeznaczenia

Ćwiczenia terenowe

1-3. Rozpoznawanie roślin uprawnych w początkowych fazach rozwojowych (kolekcja roślin uprawnych), chwasty w łanie (rozpoznawanie i metody oceny zachwaszczenia)

4-5. Oznaczanie składu florystycznego i waloryzacja zbiorowisk trawiastych

Struktura aktywności studenta:

zajęcia realizowane z bezpośrednim udziałem prowadzącego 63 godz.

w tym:

wykłady 20 godzin

ćwiczenia i seminaria 25 godz.

konsultacje 10 godz.

udział w badaniach 0 godz.

obowiązkowe praktyki i staże 0 godz.

udział w egzaminie i zaliczeniu 8 godz.

e-learning 0 godz.

praca własna 57 godz.

1. Piekut K., Pawluśkiewicz B., 2005. Rolnicze podstawy kształtowania środowiska.

2. Dzienia S., i inn., 1999. Agroekologiczne podstawy produkcji roślinnej.

3. Czyż H., 2000. Skrypt do ćwiczeń z łąkarstwa. Wyd. AR w Szczecinie.

4. Włodarczyk S., 1980. Botanika łąkarska. Wyd. PWRiL, W-wa.

5. Rogalski M., 2004. Łąkarstwo. Wyd. Kurpisz, Poznań.

Wiedza:

1. student definiuje podstawowe pojęcia agrotechniczne,

2. zna zasady doboru roślin uprawnych do określonych typów gleb, warunków klimatycznych środowiska i systemu rolnictwa,

3. zna podstawowe gatunki roślin uprawnych i traw,

4. zna podstawowe zasady użytkowania i nawożenia TUZ.

Umiejętności:

1. prawidłowo organizuje produkcję roślinną w gospodarstwie w zależności od warunków glebowo-klimatycznych,

2. projektuje określone płodozmiany dostosowane do warunków glebowych i środowiskowych gospodarstwa,

3. posiada umiejętności niezbędne do zaproponowania prawidłowej ochrony (chemiczne i agrotechniczne) przed nadmiernym zachwaszczeniem,

4. na podstawie pomiaru i składu gatunkowego ocenia wartość gospodarczą łąk i pastwisk,

5. projektuje optymalny dla siedliska sposób regeneracji zdegradowanej łąki lub pastwiska.

Kompetencje społeczne:

1. spełnia wyznaczoną funkcję w zespole 3-4 osobowym,

2. docenia rolę właściwej organizacji produkcji roślinnej dla poprawy kształtowania środowiska,

rozumie potrzebę zachowania użytków zielonych w środowisku ze względów ekonomicznych, środowiskowych i społecznych.

Wykłady - egzamin pisemny ograniczony czasowo - zadania testowe, problemowe i obliczeniowe

Ćwiczenia:

1. Zaliczenia kontrolne - pisemne po każdej zakończonej grupie tematycznej oraz bieżąca ustna kontrola przyswojenia wcześniej podanych treści.

2. Zaliczenie projektu (projekt mieszanki na wybrany sposób użytkowania dla określonych warunków siedliskowych).

3. Sporządzenie zielnika ważniejszych roślin łąkowych.

1. Ocena niedostateczna (2,0): wystawiana jest wtedy, jeśli w zakresie co najmniej jednej z trzech składowych (W, U lub K) przedmiotowych efektów kształcenia student uzyska mniej niż 50% obowiązujących efektów dla danej składowej.

2. Ocena dostateczna (3,0): wystawiana jest wtedy, jeśli w zakresie każdej z trzech składowych (W, U lub K) efektów kształcenia student uzyska przynajmniej 50% obowiązujących efektów dla danej składowej.

3. Ocena ponad dostateczna (3,5): wystawiana jest na podstawie średniej arytmetycznej z trzech składowych (W, U lub K) efektów kształcenia (średnio 61-70%).

4. Podobny sposób obliczania ocen jak przedstawiony w pkt. 3 przyjęto dla ocen dobrej (4,0 - średnio 71-80%), ponad dobrej (4,5 - średnio 81-90%) i bardzo dobrej (5,0 - średnio >90%).

Ocena końcowa =0,6 x ocena z egzaminu (wykłady) + 0,4 x ocena podsumowująca (ćwiczenia).

UWAGA: Prowadzący zajęcia, na podstawie stopnia opanowania przez studenta obowiązujących treści programowych danego przedmiotu, w oparciu o własne doświadczenie dydaktyczne, formułuje ocenę, posługując się podanymi wyżej kryteriami formalnymi.