Ochrona roślin

KIERUNEK STUDIÓW: BIOGOSPODARKA / ECTS: 8 / semestr: 4

Profil: ogólnoakademicki / Forma i poziom: SI

status: kierunkowy/obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak

Cele kształcenia: zdobycie wiedzy na temat ważnych dla biogospodarki chorób i szkodników roślin uprawnych oraz metod zapobiegania i zwalczania agrofagów. Poznanie metod monitoringu organizmów szkodliwych. Studenci zostaną zaznajomieni z jednostkami chorobowymi, ich sprawcami (wirusy, bakterie, grzyby), szkodnikami roślin.

Podczas zajęć zostaną omówione zagadnienia związane z rozpoznawaniem chorób na podstawie objawów i oznak etiologicznych, rozpoznawaniem gatunków szkodników na podstawie cech morfologicznych i powodowanych uszkodzeń roślin. Omówione zostaną takie zagadnienia jak: czynniki sprzyjające występowaniu agrofagów, odporność roślin i agrofagów, ekonomiczne aspekty ochrony roślin.

Wykłady

1-3. Znaczenie ochrony roślin przed agrofagami/chorobami. Zadania i podział Fitopatologii. Diagnostyka fitopatologiczna, objawy chorób infekcyjnych

4-7. Choroby nieinfekcyjne. Czynniki chorobotwórcze, ich podział i identyfikacja.

8-11. Budowa, rozmnażanie systematyka fitopatogenów. Pasożytnictwo i patogeniczność, cechy patogenów, rodzaje pasożytów.

11-15. Rozwój choroby zakaźnej. Odporność roślin na choroby, epidemia chorób roślin.

16-17. Znaczenie ochrony roślin przed szkodnikami. Podstawy ekologii szkodników. Czynniki ekologiczne.

18-19. Prognozy i sygnalizacja w ochronie roślin. Progi ekonomicznej szkodliwości. Ekonomiczne uzasadnienie zwalczania szkodników roślin uprawnych. Typy uszkodzeń i pojęcie szkodliwości.

20-21. Podział metod ochrony roślin. Kwarantanna.Metoda fizyczna i mechaniczna.

22-24. Ochrona niechemiczna: hodowlana, agrotechniczna, biologiczna.

25-27. Ochrona chemiczna.

28-30. Ochrona organizmów pożytecznych. Ochrona roślin a ochrona środowiska.

Ćwiczenia audytoryjne:

1-3. Aktualny przegląd fungicydów stosowanych w uprawach roślin rolniczych.

4-10. Obliczanie efektywności ekonomicznej zabiegów ochrony roślin przed chorobami w grupach 2 osobowych. Planowanie ochrony wybranych roślin przed chorobami. Ocena raportu

11-12. Systematyka szkodników i organizmów pożytecznych należących do świata zwierząt. Omówienie ważniejszych grup zwierząt w ochronie roślin.

13-15. Szkodniki roślin zbożowych, przemysłowych, okopowych, motylkowych – biologia, szkodliwość, znaczenie.

16-18. Szkodniki roślin sadowniczych, warzywniczych – biologia, szkodliwość, znaczenie. Szkodniki magazynów – biologia, szkodliwość, znaczenie.

19-20. Opracowanie ochrony upraw przed szkodnikami – dobór metod nie chemicznych i chemicznych środków ochrony roślin.

Ćwiczenia laboratoryjne:

1-2. Diagnostyka chorób wirusowych roślin – szkodliwość objawy, zasady ochrony roślin. Diagnostyka bakterioz roślin – szkodliwość objawy, zasady ochrony roślin, wybrane choroby bakteryjne.

3-4. Diagnostyka grzybów z gromady śluzorośle pasożytnicze – charakterystyka gromady, wybrane choroby, szkodliwośc objawy, , rozwój zasady zwalczania. Diagnostyka chorób roślin powodowanych przez grzyby z podgromady biczykowe (charakterystyka podgromady i zestaw chorób; wybrane choroby, szkodliwość objawy, rozwój, zasady zwalczania).

5-6. Diagnostyka chorób roślin powodowanych przez grzyby z podgromady workowce (charakterystyka podgromady i zestaw chorób; wybrane choroby, szkodliwość objawy, rozwój, zasady zwalczania).

7-8. Diagnostyka chorób roślin powodowanych przez grzyby z podgromady podstawczaki (charakterystyka podgromady i zestaw chorób; wybrane choroby, szkodliwość objawy, rozwój, zasady zwalczania).

9-10. Diagnostyka chorób roślin powodowanych przez grzyby z podgomady grzyby niedoskonałe (charakterystyka podgromady i zestaw chorób; wybrane choroby, szkodliwość objawy, rozwój, zasady zwalczania).

11-13. Szkodniki roślin zbożowych, przemysłowych, okopowych, motylkowych – biologia, szkodliwość, znaczenie. Diagnostyka szkodników roślin uprawnych (zbożowych, przemysłowych, okopowych, motylkowych).

14-16. Szkodniki roślin sadowniczych, warzywniczych, pod osłonami – biologia, szkodliwość, znaczenie. Diagnostyka szkodników roślin sadowniczych, warzywniczych, pod osłonami.

17-18. Szkodniki magazynów – biologia, szkodliwość, znaczenie. Diagnostyka szkodników magazynowych.

19-20. Organizmy pożyteczne – biologia, znaczenie. Diagnostyka organizmów pożytecznych.

Ćwiczenia terenowe:

1-5. Monitoring i diagnostyka szkodników w warunkach polowych, w magazynkach i innych obiektach gospodarczych.

6-10. Diagnostyka chorób roślin w terenie w wyznaczonych grupach

Struktura aktywności studenta:

zajęcia realizowane z bezpośrednim udziałem prowadzącego godz. 85, ECTS 4,0

w tym: wykłady 30 godz.

ćwiczenia i seminaria 50 godz.

konsultacje 3 godz.

udział w badaniach 0 godz.

obowiązkowe praktyki staże 0 godz.

udział w egzaminie i zaliczeniu 2 godz.

e-learning 0 godzin

praca własna 85 godz,. ECTS 4,0

Podstawowa:

1. Kochman J., Węgorek W. 1997. Ochrona Roślin. Wyd. Plantpress, Kraków

2. Boczek J. Nauka o szkodnikach roślin uprawnych. Warszawa 1998.

3. Borecki Z. 2001. Nauka o chorobach roślin. Wyd. PWRiL, Warszawa

Uzupełniająca:

1. Kryczyński S., Weber Z. 2010. Fitopatologia. PWRiL, Poznań.

2. Atlas szkodników roślin rolniczych: praca zbiorowa/pod red. Pawła K. Beresia; [zespół aut.: Paweł K. Bereś et al.]. Warszawa: Hortpress, 2014.

Po zakończeniu kursu student:

Wiedza:

-posiada podstawową wiedzę w zakresie biologii, morfologii, szkodliwości i zwalczania ważniejszych agrofagów,

- posiada podstawową wiedzę o metodach ochrony roślin,

-zna czynniki oddziaływujące na występowaniu szkodników, organizmów pożytecznych oraz chorób roślin uprawnych

Umiejętności:

-umie dokonać diagnostyki ważniejszych agrofagów.

-potrafi dobrać odpowiednie do chronionej rośliny i zwalczanego agrofaga integrowane metody ochrony roślin

-potrafi dokonać oceny zagrożenia agrofagami

Kompetencje społeczne :

-ma świadomość ważności zagrożeń dla biogospodarki związanych z agrofagami.

-rozumie konieczność stałego dokształcania w zakresie ochrony roślin.

- ma świadomość znaczenia ochrony roślin dla stanu środowiska

Wykłady: egzamin pisemny z całości wiedzy przedstawionej na wykładach i ćwiczeniach, ograniczony czasowo - test jednokrotnego wyboru.

Przyjęto procentową skalę oceny efektów kształcenia, definiowaną w sposób następujący:

1. Ocena niedostateczna (2,0): wystawiana jest wtedy, jeśli w zakresie co najmniej jednej z trzech składowych (W, U lub K) przedmiotowych efektów kształcenia student uzyska mniej niż 50% obowiązujących efektów dla danej składowej.

2. Ocena dostateczna (3,0): wystawiana jest wtedy, jeśli w zakresie każdej z trzech składowych (W, U lub K) efektów kształcenia student uzyska przynajmniej 50% obowiązujących efektów dla danej składowej.

3. Ocena ponad dostateczna (3,5): wystawiana jest na podstawie średniej arytmetycznej z trzech składowych (W, U lub K) efektów kształcenia (średnio 61-70%).

4. Podobny sposób obliczania ocen jak przedstawiony w pkt. 3 przyjęto dla ocen dobrej (4,0 - średnio 71-80%), ponad dobrej (4,5 - średnio 81-90%) i bardzo dobrej (5,0 - średnio >90%).

Ćwiczenia:

Oceny formujące:

1. Oceny z kolokwiów

2. Sprawdzian umiejętności rozpoznawania szkodników i chorób roślin podczas każdych zajęć.

3. Ocena za wykonanie zadania obliczeniowego w zespole.

4. Ocena za wykonanie zbioru szkodników i zielnika z objawami chorób roślin.

5. Zaliczenie raportu z ćwiczeń terenowych.

Ocena końcowa: średnia ocen formujących uzyskanych na zajęciach.

Ocena końcowa = 0,6 x ocena z egzaminu (wykłady) + 0,4 x ocena podsumowująca (ćwiczenia)

UWAGA: Prowadzący zajęcia, na podstawie stopnia opanowania przez studenta obowiązujących treści programowych danego przedmiotu, w oparciu o własne doświadczenie dydaktyczne, formułuje ocenę, posługując się podanymi wyżej kryteriami formalnymi.