Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Doskonalenie roślin i nasionoznawstwo

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: R.4s.DRN.SI.RBIOY
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Doskonalenie roślin i nasionoznawstwo
Jednostka: Wydział Rolniczo-Ekonomiczny
Grupy:
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Skrócony opis:

KIERUNEK STUDIÓW : BIOGOSPODARKA / ECTS: 6 / semestr 4

Profil: ogólnoakademicki / Forma i poziom: SI

status: kierunkowy/obowiązkowy

Wymagania wstępne: kurs genetyki

Celem zajęć jest zapoznanie studentów z teoretycznymi podstawami doskonalenia roślin uprawnych w oparciu o hodowlę odmian i utrwalaniem postępu biologicznego na drodze reprodukcji materiału siewnego.

Omówione zostaną sposoby gromadzenia, indukowania i wykorzystania zmienności genetycznej z uwzględnieniem metod konwencjonalnych a także biotechnologicznych w twórczej hodowli roślin. Przedstawione będą zagadnienia związane z charakterystyką cech jakościowych oraz biologią nasion. Studentów zapoznaje się również z zagadnieniami związanymi z prawnymi podstawami rejestracji odmian i reprodukcji materiału siewnego.

Pełny opis:

Wykłady:

1 Naukowe podstawy doskonalenia roślin. Postęp hodowlany i jego wpływ na produkcję roślinną. Podstawy prawne i organizacja hodowli roślin w Polsce.

2 Ochrona różnorodności biologicznej w celu wykorzystania jej w doskonaleniu roślin.

3 Ogólne zasady doskonalenia roślin - kierunki, dobór materiałów wyjściowych, wybór metody hodowli.

4 Konwencjonalne metody hodowli roślin samo- i obcopylnych charakterystyka populacji, etapy hodowli.

5 Hodowla heterozyjna - podstawy teoretyczne, etapy hodowli, znaczenie odmian mieszańcowych.

6 Wykorzystanie metod biotechnologicznych w doskonaleniu roślin - kultury in vitro, markery molekularne, rośliny transgeniczne.

7 Rejestracja i ochrona odmian.

8 Powstawanie nasion, zmienność i różnorodność nasion.

9 Fizjologiczne właściwości nasion - spoczynek, wigor i długowieczność. Uszlachetnianie nasion.

10 Metody oceny tożsamości gatunkowej i odmianowej.

Ćwiczenia:

1 Podstawowe pojęcia w hodowli roślin i nasionoznawstwie.

2 Biologia kwitnienia i sposoby rozmnażania roślin uprawnych.

3 Genetyczne konsekwencje sposobów rozmnażania roślin samopylnych - linie czyste.

4 Genetyczne konsekwencje sposobów rozmnażania roślin obcopylnych, równowaga Hardy’ego-Weinberga.

5 Czynniki modyfikujące stan równowagi genetycznej: mutacje, migracje, selekcja, sprzężenia, dryf genetyczny.

6 Metody szacowania odziedziczalności - wariancja fenotypowa, wariancja genotypowa, komponenty wariancji, postęp genetyczny.

7 Analiza wybranych metod hodowli roślin samopylnych i obcopylnych.

8 Charakterystyka nasion roślin uprawnych — cechy morfologiczne, anatomiczne i chemotaksonomiczne gatunków i odmian roślin uprawnych.

9 Metody oceny tożsamości gatunkowej i odmianowej.

10 Cechy jakościowe materiału siewnego. Plan produkcji nasiennej.

11 Prezentacja polowych doświadczeń hodowlanych i nasiennych w Stacji Doświadczalnej Oceny Odmian.

Struktura aktywności studenta:

Zajęcia realizowane z bezpośrednim udziałem prowadzącego 65 godz., ECTS 2,6

w tym:

wykłady 15 godz.

ćwiczenia i seminaria 45 godz.

konsultacje 3 godz.

udział w egzaminie i zaliczeniu 2 godz.

Praca własna 85 godz. 3,4 ECTS

Literatura:

Literatura:

Podstawowa:

Duczmal K. Tucholska H. Nasiennictwo. PWRiL, Poznań, 2000

Michalik B. red. Hodowla roślin z elementami genetyki i biotechnologii. PWRiL Poznań 2009

Szymczyk R. Odmianoznawstwo i ocena odmian. PWRiL, Poznań, 2006

Tarkowski C. Genetyka, hodowla roślin, nasiennictwo. PWN Warszawa 1999

Ustawa o nasiennictwie z 9 listopada 2012. Dziennik Ustaw 2012 poz. 1512

Uzupełniająca:

Kwiatkowski J., Szczukowski S., Tworkowski J. Wybrane zagadnienia z nasiennictwa. Wydawnictwo UWM, Olsztyn 2002, skrypt udostępniony na ćwiczeniach

Kuraczyk A., Packa D., Wiwart M. Hodowla roślin. Materiały pomocnicze do ćwiczeń. Wyd. UWM 2003, skrypt udostępniony na ćwiczeniach

Malepszy S. Biotechnologia roślin. Wyd. Nauk. PWN Warszawa, 2009

Publikacje własne:

"Moś. M., Wójtowicz T., Zieliński A., Simlat M., Binek A. 2008. Czynniki modyfikujące kiełkowanie i wigor siewek nagoziarnistych i oplewionych odmian owsa. Biul. IHAR, 249, 167–176.

Zieliński A., Simlat M., Wójtowicz T., Moś M. 2014. Susceptibility of naked oat cultivars to seed sprouting. Central European Journal of Biology, 9(8): 823-832.

Ptak, A., Morańska, E., Saliba, S., Zieliński, A., Simlat, M., & Laurain-Mattar, D. 2017. Elicitation of galanthamine and lycorine biosynthesis by Leucojum aestivum L. and L. aestivum ‘Gravety Giant’plants cultured in bioreactor RITA®. Plant Cell, Tissue and Organ Culture, 128(2), 335-345.

Zielinski, A., Mos, M., & Wójtowicz, T. 2017. In vivo evaluation of vigor in naked and husked oat cultivars under drought stress conditions. Chilean journal of agricultural research, 77(2), 110-117.

Efekty uczenia się:

Wiedza:

- dysponuje wiedzą na temat pojęć i efektów w doskonaleniu roślin

- wymienia i opisuje metody doskonalenia roślin

- zna zasady rejestracji nowych odmian i wprowadzania ich materiału siewnego do obrotu

- posługuje się podstawowymi terminami z zakresu biologii nasion

Umiejętności:

- dobiera i przygotowuje materiały wyjściowe zgodnie z kierunkiem programu hodowlanego

- potrafi obliczyć frekwencję genów i genotypów w populacjach roślin także z wykorzystaniem programów komputerowych

- wykorzystuje metody twórczej hodowli roślin w aspekcie doskonalenia wybranego gatunku

- planuje rozmiary produkcji nasiennej

- wykorzystuje cechy morfologiczne i chemotaksonomiczne nasion do oceny tożsamości gatunkowej i odmianowej

Kompetencje społeczne:

- rozumie konieczność ochrony roślinnych zasobów genowych oraz genotypów wykorzystywanych w doskonaleniu roślin

- docenia rolę materiału siewnego jako nośnika postępu biologicznego

- organizuje pracę w zespole w celu wykonania określonego zadania

- dostrzega potrzebę ciągłego dokształcania się wynikającą z postępu technologicznego i zmian w ustawodawstwie

Metody i kryteria oceniania:

Wykłady:

Egzamin pisemny (test z wyboru i uzupełnienia + zadania obliczeniowe)

1. Ocena niedostateczna (2,0): wystawiana jest wtedy, jeśli w zakresie co najmniej jednej z trzech składowych (W, U lub K) przedmiotowych efektów kształcenia student uzyska mniej niż 50% obowiązujących efektów dla danej składowej.

2. Ocena dostateczna (3,0): wystawiana jest wtedy, jeśli w zakresie każdej z trzech składowych (W, U lub K) efektów kształcenia student uzyska przynajmniej 50% obowiązujących efektów dla danej składowej.

3. Ocena ponad dostateczna (3,5): wystawiana jest na podstawie średniej arytmetycznej z trzech składowych (W, U lub K) efektów kształcenia (średnio 61-70%).

4. Podobny sposób obliczania ocen jak przedstawiony w pkt. 3 przyjęto dla ocen dobrej (4,0 - średnio 71-80%), ponad dobrej (4,5 - średnio 81-90%) i bardzo dobrej (5,0 - średnio >90%).

Ćwiczenia:

1. Rozwiązywanie problemów dotyczących zmian frekwencji alleli w populacjach roślin - poprawność obliczeń oraz wnioskowanie (2 kolokwia - zadania obliczeniowe).

2. Symulacje i analizy komputerowe na bieżąco oceniane podczas zajęć pod względem poprawności ich wykonania.

3. Aktywność na zajęciach, organizacja pracy indywidualnej oraz w zespole.

Ocena końcowa: 0,6 x ocena z egzaminu (wykłady) + 0,4 x ocena podsumowująca (ćwiczenia)

UWAGA: Prowadzący zajęcia, na podstawie stopnia opanowania przez studenta obowiązujących treści programowych danego przedmiotu, w oparciu o własne doświadczenie dydaktyczne, formułuje ocenę, posługując się podanymi wyżej kryteriami formalnymi.

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie.
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0 (2024-03-22)