Hodowla roślin i nasiennictwo
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | R.3s.HRN.SI.RROXZ |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Hodowla roślin i nasiennictwo |
Jednostka: | Katedra Hodowli Roślin i Nasiennictwa |
Grupy: |
Rolnictwo, 3 sem, stacj. inż. obowiązkowe Rolnictwo, 5 sem, stacj. inż. obowiązkowe, s. agroekonomia Rolnictwo, 5 sem, stacj. inż. obowiązkowe, s. agroturystyka |
Punkty ECTS i inne: |
8.00
LUB
4.00
(w zależności od programu)
|
Język prowadzenia: | polski |
Skrócony opis: |
Treści kształcenia: Teoretyczne podstawy hodowli odmian roślin rolniczych oraz zasady funkcjonowania nasiennictwa od rejestracji odmiany poprzez warunki reprodukcji i kontrolę materiału siewnego. Podczas zajęć przedstawione zostaną zagadnienia z zakresu osiągnięć hodowlanych, sposobów gromadzenia, indukowania i wykorzystania zmienności genetycznej dla potrzeb hodowli roślin z uwzględnieniem metod konwencjonalnych, biotechnologicznych oraz z wykorzystaniem zjawiska heterozji. Przedstawione zostaną zasady funkcjonowania i organizacji hodowli roślin i nasiennictwa, podstawy prawne, organizacja produkcji i kontroli materiału siewnego. |
Pełny opis: |
Wykłady: 1-2. Rola hodowli w produkcji roślinnej. Organizacja hodowli roślin w Polsce. 3-4.Ośrodki pochodzenia roślin, bioróżnorodność, ochrona zasobów genowych, banki genów 5-6. Materiał wyjściowy dla hodowli, mutacje oraz ich praktyczne wykorzystanie w hodowli roślin, poliploidy, rośliny transgeniczne 7-8. Konwencjonalne metody hodowli roślin samo- i obcopłodnych, Zabiegi stosowane w hodowli (krzyżowanie, selekcja) 9-10. Hodowla heterozyjna (hipotezy tłumaczące zjawisko heterozji, przykłady wykorzystania heterozji u roślin rolniczych) 11-12. Wykorzystanie metod biotechnologicznych w hodowli roślin, mieszańce oddalone generatywne oraz somatyczne 13-14. Kierunki oraz osiągnięcia hodowli roślin w tworzeniu postępu biologicznego 15-16. Podstawy prawne nasiennictwa, zadania nasiennictwa (rola odmiany w produkcji roślinnej) 17-18. Organizacja i zadania COBORU - rejestracja odmian - badania OWT i WGO, prawa i obowiązki hodowców 19-20. Konieczność zachowania odmiany. Porejestrowe doświadczalnictwo odmianowe: finansowanie, organizacja i zadania 21-22. Organizacja i kontrola produkcji nasiennej 23-24. Podstawowe ogniwa kontroli produkcji nasiennej. Systemy kwalifikacji 25-26. Obrót i zaopatrzenie w materiał siewny 27-28. Uszlachetnianie i marketing nasion 29-30. Międzynarodowa współpraca w zakresie nasiennictwa Ćwiczenia audytoryjne i laboratoryjne: 1-2. Analiza sposobów rozmnażania roślin uprawnych 3-4. Genetyczne konsekwencje sposobu rozmnażania, obliczanie frekwencji genów i genotypów w populacjach roślin samo- i obcopylnych 5-6. Zmienność w hodowli roślin - cechy jakościowe i ilościowe, sposoby działania genów, odziedziczalność cech i sposoby szacowania 7-8. Selekcja naturalna i sztuczna. Skuteczność i intensywność selekcji. Reakcja na selekcję. Metody selekcji na jedną cechę i wiele cech. Selekcja przed kwitnieniem i po kwitnieniu roślin obcopylnych. Selekcja u diploidów i autopoliploidów 9-13. Sposoby zwiększania zmienności dla potrzeb hodowli (biologia kwitnienia i technika krzyżowania wybranych gatunków roślin uprawnych, mutageneza, autopoliploidyzacja, wykorzystanie mutacji genomowych w hodowli roślin, krzyżowanie oddalone) 14-17. Analiza wybranych metod stosowanych w hodowli roślin samopylnych 18-21. Analiza wybranych metod wykorzystywanych w hodowli roślin obcopylnych 22-24. Hodowla heterozyjna (etapy hodowli odmian mieszańcowych, sposoby oceny linii, wykorzystanie różnych zjawisk biologicznych do kontrolowanego krzyżowania przy produkcji nasion mieszańcowych). Tworzenie i wykorzystanie odmian syntetycznych 25-27. Charakterystyka technik hodowli roślin. Techniki oceny odporności na czynniki biotyczne i abiotyczne 28-31. Podstawowe pojęcia w nasiennictwie, analiza wyników doświadczeń PDO 32-34. Planowanie produkcji nasiennej na przykładzie zbóż z uwzględnieniem współczynnika rozmnażania i częstotliwości odnawiania 35-36. Ocena polowa na przykładzie zbóż i ziemniaków – obowiązujące przepisy i sporządzanie dokumentacji 37-38. Kontrola weryfikacyjna sadzeniaków ziemniaka oraz ocena cech zewnętrznych 39. Ocena laboratoryjna materiału siewnego na przykładzie zbóż i roślin strączkowych – rodzaje i metody pobierania prób, oznaczanie czystości nasion, energii i zdolności kiełkowania, sporządzanie dokumentacji materiału siewnego 40. Zaliczenie ćwiczeń. |
Literatura: |
Literatura podstawowa: 1. Duczmal K. Tucholska H. Nasiennictwo. Tom I. PWRiL, Poznań, 2000 2. Kuraczyk A., Packa D., Wiwart M., Hodowla roślin, Materiały pomocnicze do ćwiczeń. Wyd. UWM 2003, skrypt udostępniony na ćwiczeniach 3. Michalik B. red. 2009. Hodowla roślin z elementami genetyki i biotechnologii. PWRiL Poznań Literatura uzupełniająca: 1. Kang M.S. 2002.Crop improvement. Chalanges in the twenty first century. Food Product Press 2. Simmonds N.W., Podstawy hodowli roślin, PWRiL 1987 3. Szymczyk R. Odmianoznawstwo i ocena odmian. PWRiL, Poznań, 2006 |
Efekty uczenia się: |
Efekty uczenia się Wiedza: - opisuje podstawowe pojęcia, metody i efekty hodowli roślin - posiada podstawową wiedzę o organizacji hodowli roślin i nasiennictwa, rejestracji odmian i produkcji materiału siewnego oraz uregulowaniach prawnych w nasiennictwie - charakteryzuje źródła zmienności stosowane w hodowli roślin (roślinne zasoby genowe, mutanty oraz rośliny transgeniczne) - zna i charakteryzuje sposoby rozmnażania roślin rolniczych oraz etapy hodowli od gromadzenia materiałów wyjściowych poprzez krzyżowanie i selekcję do uzyskania odmiany - zna dokumentację stosowaną w obrocie materiałem siewnym Umiejętności: - oblicza frekwencję genów i genotypów w populacjach roślin samo- i obcopylnych - szacuje wartość hodowlaną na podstawie odziedziczalności cech w populacjach roślin rolniczych - dobiera metodę hodowli do określonego gatunku uprawnego z uwzględnieniem sposobu rozmnażania roślin i sposobu dziedziczenia cech - wykonuje podstawowe zabiegi stosowane w hodowli nowych odmian (izolacja, kastracja, zapylanie) - ocenia materiał siewny i planuje rozmiary produkcji nasiennej Kompetencje społeczne: - rozumie konieczność ochrony roślinnych zasobów genowych występujących naturalnie w ośrodkach pochodzenia roślin oraz genotypów wytworzonych na drodze sztucznej selekcji, jako potencjalnego źródła zmienności - organizuje pracę w zespole w celu wykonania określonego zadania - dostrzega relacje pomiędzy hodowlą roślin a postępem biologicznym w produkcji roślinnej, rozumie konieczność ciągłego dokształcania się wynikającą z postępu technologicznego (stosowanie nowoczesnych metod biotechnologicznych) i zmian w ustawodawstwie |
Metody i kryteria oceniania: |
Ocena podsumowująca wykłady na podstawie: egzaminu pisemnego z całości wiedzy przedstawionej na wykładach w formie testu jednokrotnego wyboru oraz pytania otwarte (zagadnienia problemowe, wyjaśnienie podstawowych definicji). Ocena końcowa =0,6 x ocena z egzaminu (wykłady) + 0,4 x ocena podsumowująca (ćwiczenia) Przyjęto procentową skalę oceny efektów kształcenia, definiowaną w sposób następujący: 1. Ocena niedostateczna (2,0): wystawiana jest wtedy, jeśli w zakresie co najmniej jednej z trzech składowych (W, U lub K) przedmiotowych efektów kształcenia student uzyska mniej niż 50% obowiązujących efektów dla danej składowej. 2. Ocena dostateczna (3,0): wystawiana jest wtedy, jeśli w zakresie każdej z trzech składowych (W, U lub K) efektów kształcenia student uzyska przynajmniej 50% obowiązujących efektów dla danej składowej. 3. Ocena ponad dostateczna (3,5): wystawiana jest na podstawie średniej arytmetycznej z trzech składowych (W, U lub K) efektów kształcenia (średnio 61-70%). 4. Podobny sposób obliczania ocen jak przedstawiony w pkt. 3 przyjęto dla ocen dobrej (4,0 - średnio 71-80%), ponad dobrej (4,5 - średnio 81-90%) i bardzo dobrej (5,0 - średnio >90%). UWAGA: Prowadzący zajęcia, na podstawie stopnia opanowania przez studenta obowiązujących treści programowych danego przedmiotu, w oparciu o własne doświadczenie dydaktyczne, formułuje ocenę, posługując się podanymi wyżej kryteriami formalnymi. |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2020/2021" (zakończony)
Okres: | 2020-10-01 - 2021-02-24 |
Przejdź do planu
PN CWL
CWA
WT ŚR CZ WYK
PT |
Typ zajęć: |
Ćwiczenia audytoryjne, 20 godzin
Ćwiczenia laboratoryjne, 26 godzin
Wykład, 30 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Tomasz Warzecha, Tomasz Wójtowicz | |
Prowadzący grup: | Magdalena Simlat, Tomasz Warzecha, Tomasz Wójtowicz, Andrzej Zieliński | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Egzamin
Ćwiczenia audytoryjne - Zaliczenie na ocenę Wykład - Egzamin |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2021/2022" (zakończony)
Okres: | 2021-10-01 - 2022-02-27 |
Przejdź do planu
PN CWA
CWL
WT ŚR CZ WYK
PT |
Typ zajęć: |
Ćwiczenia audytoryjne, 20 godzin
Ćwiczenia laboratoryjne, 26 godzin
Wykład, 30 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Tomasz Warzecha, Tomasz Wójtowicz | |
Prowadzący grup: | Magdalena Simlat, Tomasz Warzecha, Tomasz Wójtowicz, Andrzej Zieliński | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Egzamin
Ćwiczenia audytoryjne - Zaliczenie na ocenę Wykład - Egzamin |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2022/2023" (zakończony)
Okres: | 2022-10-01 - 2023-02-26 |
Przejdź do planu
PN CWL
WT ŚR CZ WYK
PT |
Typ zajęć: |
Ćwiczenia audytoryjne, 20 godzin
Ćwiczenia laboratoryjne, 26 godzin
Wykład, 30 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Tomasz Warzecha, Tomasz Wójtowicz | |
Prowadzący grup: | Magdalena Simlat, Tomasz Warzecha, Tomasz Wójtowicz, Andrzej Zieliński | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Egzamin
Ćwiczenia audytoryjne - Zaliczenie na ocenę Wykład - Egzamin |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/2024" (zakończony)
Okres: | 2023-10-01 - 2024-02-25 |
Przejdź do planu
PN CWL
WT ŚR CZ WYK
PT |
Typ zajęć: |
Ćwiczenia audytoryjne, 20 godzin
Ćwiczenia laboratoryjne, 26 godzin
Wykład, 30 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Tomasz Warzecha, Tomasz Wójtowicz | |
Prowadzący grup: | Magdalena Simlat, Tomasz Warzecha, Tomasz Wójtowicz, Andrzej Zieliński | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Egzamin
Ćwiczenia audytoryjne - Zaliczenie na ocenę Wykład - Egzamin |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie.