Genetyka

KIERUNEK STUDÓW : ROLNICTWO / ECTS: 4 / semestr: 3

Profil: ogólnoakademicki / Forma i poziom: NI

status: kierunkowy

Wymagania wstępne: brak

Celem kształcenia jest zapoznanie studentów z podstawowymi informacjami z zakresu genetyki. Wyjaśnienie podstawowych zagadnień dotyczących dziedziczenia cech i przyczyn powstawania zmienności. Studenci zostaną także zapoznani z najważniejszymi osiągnięciami genetyki i ich zastosowaniem w rolnictwie i innych działach gospodarki.

Wykłady:

1. Najważniejsze odkrycia genetyczne i ich znaczenie. Podstawowe pojęcia genetyczne.

2. Informacja genetyczna: budowa, lokalizacja, sposób organizacji u prokariota i eukariota.

3. Gen jako podstawowa jednostka dziedziczenia.

4. Ekspresja genu: transkrypcja.

5. Właściwości kodu genetycznego.

6. Ekspresja genu: translacja i potranslacyjna obróbka białek.

7. Współdziałania alleliczne i niealleliczne.

8. Cechy jakościowe i ilościowe: charakterystyka.

9. Chromosomowa teoria dziedziczenia. Znaczenie crossing-over dla rekombinacji cech i określenia lokalizacji genów w chromosomie. Mapy chromosomów.

10. Determinacja płci u roślin i zwierząt. Cechy sprzężone i związane z płcią.

11. Dziedziczenie cytoplazmatyczne.

12. Mutacje: rodzaje mutacji (genowe, chromosomowe, liczbowe), ich powstawanie i konsekwencje.

13. Zmienność dziedziczna i środowiskowa. Podstawowe źródła zmienności genetycznej: zmienność rekombinacyjna i mutacyjna. Rola transpozonów w powstawaniu zmienności.

14. Pula genowa populacji, prawo Hardy'ego-Weinberga.

15. Genetyka w hodowli roślin i zwierząt.

Ćwiczenia:

1-2. Przekazanie informacji genetycznej do komórek potomnych: mitoza i mejoza

3-4. Prawa dziedziczenia cech: I prawo Mendla i analiza genetyczna dziedziczenia cech monogenicznych z uwzględnieniem różnych sposobów oddziaływań allelicznych.

5-6. Prawa dziedziczenia cech: II prawo Mendla i analiza dziedziczenia cech niezależnych w oparciu m.in. o ścieżki prawdopodobieństwa.

7. Współdziałania genów nieallelicznych - analiza dziedziczenia cech warunkowanych współdziałaniem alleli różnych loci.

8. Określenie sposobu warunkowania cech jakościowych: test ch2.

9-10. Analiza dziedziczenia cech ilościowych i szacowanie zmienności cech ilościowych, współczynnik odziedziczalności.

11. Analiza dziedziczenia cech sprzężonych.

12. Konsekwencje mutacji genowych: geny letalne, allele wielokrotne.

13. Aneuploidy i analiza dziedziczenia cech u trisomików.

14. Euploidy i analiza dziedziczenia cech u poliploidów.

15. Zaliczenie.

Struktura aktywności studenta:

Zajęcia realizowane z bezpośrednim udziałem prowadzącego 38 godz. (ECTS 1.5)

w tym:

wykłady 15 godz.

ćwiczenia i seminaria 15 godz.

konsultacje 5 godz.

udział w badaniach 0 godz.

obowiązkowe praktyki 0 godz.

udział w egzaminie i zaliczeniu 3 godz.

praca własna 62 godz. (ECTS 2,5)

Podstawowa:

1. Genetyka dla rolników (praca zbiorowa). Fundacja ROZWÓJ SGGW, W-wa 2000

2. Joachimiak A. Genetyka. MOW Korona, Kraków 1998

3. Winter P.C., Hickey G.I., Fletcher H.I. Genetyka. Krótkie wykłady. PWN, W-wa 2006

Uzupełniająca:

1. Brown T. A. Genomy. PWN, W-wa 2001

2. Orzeszko-Rywka A. Rochalska M. Przewodnik do ćwiczeń z genetyki. Wyd. SGGW, W-wa 2007.

Po zakończeniu student:

Wiedza:

- zna podstawy dziedziczenia cech i przyczyny powstawania zmienności

- zna zastosowanie genetyki w hodowli roślin i zwierząt

Umiejętności:

- potrafi przeprowadzić analizę genetyczną w celu określenia sposobów determinacji cech

- potrafi określić prawdopodobieństwo występowania poszczególnych genotypów i fenotypów w potomstwie rodziców różniących się jedną lub kilkoma cechami monogenicznymi

- potrafi wyjaśnić jakie są konsekwencje sprzężeń cech i mutacji

Kompetencje społeczne:

- ma świadomość znaczenia genetyki w rozwoju innych dziedzin nauki i gospodarki

- ma potrzebę pogłębiania wiedzy z zakresu genetyki

Wykłady:

Egzamin pisemny (zadania testowe i problemowe)

Przyjęto procentową skalę oceny efektów kształcenia, definiowaną w sposób następujący:

1. Ocena niedostateczna (2,0): wystawiana jest wtedy, jeśli w zakresie co najmniej jednej z trzech składowych (W, U lub K) przedmiotowych efektów kształcenia student uzyska mniej niż 50% obowiązujących efektów dla danej składowej.

2. Ocena dostateczna (3,0): wystawiana jest wtedy, jeśli w zakresie każdej z trzech składowych (W, U lub K) efektów kształcenia student uzyska przynajmniej 50% obowiązujących efektów dla danej składowej.

3. Ocena ponad dostateczna (3,5): wystawiana jest na podstawie średniej arytmetycznej z trzech składowych (W, U lub K) efektów kształcenia (średnio 61-70%).

4. Podobny sposób obliczania ocen jak przedstawiony w pkt. 3 przyjęto dla ocen dobrej (4,0 - średnio 71-80%), ponad dobrej (4,5 - średnio 81-90%) i bardzo dobrej (5,0 - średnio >90%).

Ćwiczenia:

Pisemny sprawdzian z zakresu praktycznych wiadomości: rozwiązywanie zadań problemowych i obliczeniowych

Ocena podsumowująca: średnia z ocen uzyskanych w trakcie semestru

Ocena końcowa = 0,5 x ocena z egzaminu (wykłady) + 0,5 x ocena podsumowująca (ćwiczenia)

brak