Gospodarowanie na obszarach chronionych

Celem przedmiotu jest poznanie zakresu możliwości gospodarczego wykorzystywania obszarów chronionych i właściwego znaczenia pojęcia zrównoważony rozwój w odniesieniu do tych obszarów. Treści przedmiotu: Krajowy System Obszarów Chronionych, rolnictwo, turystyka oraz gospodarka leśna, łowiecka i rybacka na obszarach chronionych (w parkach narodowych, rezerwatach, parkach krajobrazowych, obszarach chronionego krajobrazu i obszarach Natura 2000), inwestycje na obszarach chronionych, obszary chronione a zrównoważony rozwój obszarów wiejskich.

Tematy wykładów:

1. System obszarów przyrodniczo cennych w Polsce i regulacje prawne dotyczące ich ochrony.

2,3. Rolnictwo na obszarach chronionych w Polsce - skala problemu, wpływ rolnictwa na różnorodność biologiczną, aspekty ekonomiczne działalności rolniczej.

4. Gospodarka leśna, łowiecka i rybacka na obszarach chronionych w Polsce.

5. Turystyka oraz działalność wytwórcza i usługowa na terenach chronionych w Polsce

6. Plany i zadania ochronne dla krajowych form ochrony przyrody.

7. Kategorie ochrony w parkach narodowych i rezerwatach. Możliwości gospodarowania na obszarach objętych różnymi kategoriami ochrony.

8. Gospodarka leśna i łowiecka w parkach narodowych i rezerwatach przyrody.

9. Użytkowanie rolnicze gleb oraz turystyka i edukacja w parkach narodowych i rezerwatach przyrody.

10. Gospodarowanie w parkach krajobrazowych. Przepisy obowiązujące na tych obszarach.

11. Obszary chronionego krajobrazu - rolnictwo i turystyka jako główne formy gospodarowania na tych obszarach. Przepisy obowiązujące na tych obszarach.

12,13. Obszary Natura 2000 - przedmioty ochrony na tych obszarach, sposoby ich ochrony i wynikające z niej ograniczenia w gospodarowaniu.

14. Plany ochrony i zadania ochronne dla obszarów Natura 2000.

15. Sposób przeprowadzania oceny oddziaływania na środowisko na obszarach Natura 2000. Konsekwencje ustanowienia tych obszarów dla gospodarki.

Tematy ćwiczeń

1. Zapoznanie z Centralnym Rejestrem Form Ochrony. Sposób przygotowania pracy "Przepisy określające możliwości i sposoby gospodarowania na obszarach chronionych znajdujących się w pobliżu miejsca zamieszkania studenta".

2. Uwarunkowania prawne gospodarowania na obszarach chronionych - przepisy prawne wynikające z ustawy o ochronie przyrody oraz odpowiednich rozporządzeń i uchwał (dyskusja).

3. Prezentacja przez studentów najlepiej przygotowanych opracowań.

Ćwiczenia terenowe - Gospodarka na obszarze Ojcowskiego Parku Narodowego i w jego otulinie - 9 godz.

Statystyka przedmiotu:

1. Liczba godzin oraz punktów ECTS - przedmiot obowiązkowy Godziny: -; ECTS: -

2. Liczba godzin oraz punktów ECTS - przedmiot do wyboru Godziny: 75; ECTS: 3

3. Łączna liczba godzin oraz punktów ECTS, którą student uzyskuje poprzez bezpośredni kontakt z nauczycielem akademickim (wykłady, ćwiczenia, seminaria....) Godziny: 30; ECTS: 1,2

4. Łączna liczba godzin oraz punktów ECTS, którą student uzyskuje na zajęciach praktycznych np. laboratoryjne, projektowe, terenowe, warsztaty Godziny: 15; ECTS: 0,6

5. Przewidywany nakład pracy własnej (bez udziału prowadzącego lub z udziałem w ramach konsultacji) konieczny do realizacji zadań programowych przedmiotu. Godziny: 45; ECTS: 1,8

Literatura podstawowa:

Symonides E. 2007. Ochrona przyrody. Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.

Makomaska-Juchiewicz M., Tworek S. 2003. Ekologiczna sieć NATURA 2000. Problem czy szansa. IOP PAN, Kraków.

Literatura uzupełniająca:

Grzegorczyk M., Perzanowska J., Kijas Z. J. OFMconv, Mirek Z. 2002. Mówić o ochronie przyrody, zintegrowana wizja ochrony przyrody. IOP PAN, ISF, IB PAN, Kraków.

Wiedza

1) zna zakres możliwości gospodarczego wykorzystywania obszarów chronionych,

2) zna przepisy obowiązujące w parkach narodowych i rezerwatach,

3) ma wiedzę na temat sposobów prowadzenia ochrony czynnej na obszarach chronionych,

4) wie jakie informacje można znaleźć w planach i zadaniach ochronnych,

Umiejętności

5) potrafi odszukać przepisy obowiązujące w poszczególnych parkach krajobrazowych oraz na obszarach chronionego krajobrazu i Natura 2000,

6) posiada umiejętność wypowiadania się na temat gospodarowania na obszarach chronionych, uwzględniając w wypowiedziach przepisy prawne obowiązujące na tych terenach,

Kompetencje społeczne

7) ma świadomość strat wynikających z nadmiernego wykorzystywania zasobów przyrody na obszarach chronionych i w ich otoczeniu,

8) ma przekonanie o potrzebie przekonywania społeczeństwa do działań i informowania go o przedsięwzięciach czynionych na rzecz ochrony przyrody.

Oceny formujące (ćwiczenia) za:

1) pracę pisemną „Przepisy określające możliwości i sposoby gospodarowania na obszarach chronionych znajdujących się w pobliżu miejsca zamieszkania studenta" (EK - 2, 5),

2) umiejętność wypowiedzi ustnej (EK - 6),

3) zaangażowanie w dyskusji (EK - 7, 8),

4) raport z ćwiczeń terenowych.

Wykłady: egzamin pisemny, który będzie zawierał około 30 pytań testowych wielokrotnego wyboru i kilka pytań otwartych sprawdzających wiedzę (EK - 1-4).

---

1. Ocena niedostateczna (2,0): wystawiana jest wtedy, jeśli w zakresie co najmniej jednej z trzech składowych (W, U lub K) przedmiotowych efektów kształcenia student uzyska mniej niż 50% obowiązujących efektów dla danej składowej.

2. Ocena dostateczna (3,0): wystawiana jest wtedy, jeśli w zakresie każdej z trzech składowych (W, U lub K) efektów kształcenia student uzyska przynajmniej 50% obowiązujących efektów dla danej składowej.

3. Ocena ponad dostateczna (3,5): wystawiana jest na podstawie średniej arytmetycznej z trzech składowych (W, U lub K) efektów kształcenia (średnio 61-70%).

4. Podobny sposób obliczania ocen jak przedstawiony w pkt. 3 przyjęto dla ocen dobrej (4,0 - średnio 71-80%), ponad dobrej (4,5 - średnio 81-90%) i bardzo dobrej (5,0 - średnio >90%).

UWAGA: Prowadzący zajęcia, na podstawie stopnia opanowania przez studenta obowiązujących treści programowych danego przedmiotu, w oparciu o własne doświadczenie dydaktyczne, formułuje ocenę, posługując się podanymi wyżej kryteriami formalnymi.