Geologia i gleboznawstwo
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | R.2s.GEO.SI.RBIOZ |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Geologia i gleboznawstwo |
Jednostka: | Katedra Gleboznawstwa i Agrofizyki |
Grupy: |
Biogospodarka 2 sem. stacj. inż. obowiązkowe |
Punkty ECTS i inne: |
5.00
|
Język prowadzenia: | (brak danych) |
Skrócony opis: |
Treści przedmiotu dotyczyć będą poznania głównych skał i materiałów macierzystych gleb Polski. Poznanie oddziaływania czynników glebotwórczych na przebieg procesu glebotwórczego, wszystkich funkcji gleby. Funkcjonowanie trójfazowego układu gleby i rola jego komponentów w kształtowaniu właściwości fizycznych, chemicznych i biologicznych w tym rola materii organicznej i edafonu. Studenci poznają i nauczą się opisywać i identyfikować podstawowe jednostki taksonomiczne gleb w oparciu o Systematykę gleb Polski wyd. V, oraz międzynarodową systematykę gleb WRB i powszechnie używaną w opracowaniach polskich i zagranicznych. Tematem ćwiczeń i praktycznym wykorzystaniem będzie znajomość waloryzacji użytkowej gleb, a także umiejętność czytania map glebowych i glebowo-rolniczych. |
Pełny opis: |
Tematy wykładów: GEOLOGIA: 1 Budowa Ziemi – składniki skorupy ziemskiej. Procesy geologiczne endogeniczne - wulkanizm i plutonizm. [2 godz.]. 2 Procesy egzogeniczne – działalność geologiczna atmosfery, wód i organizmów żywych – wietrzenie skał (fizyczne, biochemiczne i produkty wietrzenia). [2 godz.]. 3 Rzeźbotwórcza działalność sił zewnętrznych – rzeźba denudacyjna i fluwiodenudacyjna. Rzeźba krasowa, glacjalna, formy biogeniczne i antropogeniczne. [2 godz.]. 4 Czwartorzęd - strefy występowania na obszarze Polski. Charakterystyka głównych materiałów i skał macierzystych gleb Polski. Rodzaje skał macierzystych i ich rozmieszczenie na obszarze Polski. Powiązanie pomiędzy skałą i glebą. [2 godz.]. GLEBOZNAWSTWO: 1. Definicja gleby, funkcje gleby. Czynniki glebotwórcze. Skład mineralny gleb. [2 godz.]. 2. Rola czynników glebotwórczych - klimatu, rzeźby terenu i hydrosfery. Rola biosfery, działalności człowieka i czasu w pedogenezie [2 godz.]. 3. Skład fazy stałej gleby, skład granulometryczny, struktura, gęstość i porowatość. Uziarnienie gleby – wpływ składu granulometrycznego na właściwości gleb. Minerały ilaste - ich rola w glebie [2 godz.]. 4. Związki organiczne w glebie. Procesy przemiany związków próchnicznych. Próchnica w glebie, typy próchnicy [2 godz]. 5. Faza ciekła - rodzaje wody, dostępność ody dla roślin w różnych glebach. Faza gazowa, powietrze, ODR, właściwości termiczne, regulacja stosunków wodno-powietrznych [2 godz.]. 6. Odczyn gleb Polski, przyczyny zakwaszenia gleb. Właściwości sorpcyjne, różne rodzaje sorpcji [2 godz.]. 7. Żyzność i zasobność gleb w składniki biogenne. Zagrożenie gleb różnymi formami degradacji degradacji [2 godz.]. 8. Zmienność pokrywy glebowej Polski, strefowość gleb i nazewnictwo według systematyki WRB [2 godz.]. Tematy ćwiczeń laboratoryjnych: 1.Prezentacja i rozpoznawanie podstawowych minerałów glebotwórczych oraz skał macierzystych gleb Polski. [4 godz.]. 2. Nomenklatura składu uziarnienia gleby według PTG [2009]. Oznaczenie składu uziarnienia gleby metodą areometryczną Casagrande a w modyfikacji Prószyńskiego [2 godz.]. 3. Odczyn gleby. Metody oznaczania pH oraz zawartości CaCO3 w glebie [2 godz.]. 4. Metody oznaczania węgla organicznego. Barwa gleby [2 godz.]. 5. Opis profilu glebowego. Oznaczanie wybranych właściwości gleb metodami stosowanymi w terenie. Typy rodzaje i odmiany struktur glebowych [4 godz.]. 6. Oznaczenie gęstości gleby metodą Kopeckiego. Kategorie glebowe oraz warstwy i poziomy glebowe według Systematyki gleb Polski (V wydanie z 2011 roku). Opis i charakterystyka wybranych jednostek taksonomicznych należących do rzędów 1-3 oraz prezentacja najważniejszych skał macierzystych tych gleb [4 godz.]. 7. Opis i charakterystyka wybranych jednostek taksonomicznych należących do pozostałych rzędów (5-11) oraz prezentacja najważniejszych skał macierzystych tych gleb. Ustalanie gatunków, rodzajów i typów gleb na podstawie wzorcowych profilów [4 godz.]. 8. Podstawy klasyfikacji bonitacyjnej, ustalanie klas bonitacyjnych gleb użytków rolnych i zielonych. [4 godz.]. 9. Ustalanie kompleksów przydatności rolniczej gleb. Interpretacja i wykorzystanie map glebowo-rolniczych w skali 1:5000 do oceny przydatności gleb do upraw rolniczych, zalesienia, zabudowy terenu (budownictwa i infrastruktury) oraz ochrony gleb [4 godz.]. Ćwiczenia terenowe: Prezentacja i opis 5 profilów wybranych typów gleb występujących na obrzeżach miasta Krakowa w Pychowicach lub w Mydlnikach (do wyboru: gleba płowa zaciekowa wytworzona z pyłu, gleba brunatna eutroficzna wytworzona z piasku, mada właściwa, mada brunatna, czarna ziemia, rędzina właściwa i rędzina brunatna) [6 godz.]. |
Literatura: |
Literatura podstawowa: Mocek. 2015. Gleboznawstwo. Wydawnictwo Naukowe PWN. Turski R. i in. 1999. Zarys Gleboznawstwa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. Bednarek R., Dziadowiec H., Pokojska U., Prusinkiewicz Z. 2004. Badania ekologiczno-gleboznawcze. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. Bednarek R., Prusinkiewicz Z. 1997. Geografia gleb, Wydawnictwo NaukowePWN, Komornicki T. i in. Przewodnik do ćwiczeń z gleboznawstwa i geologii. Cz. I i III. Wyd. AR w Krakowie 1998. Literatura uzupełniająca: Gleboznawstwo pod red. Zawadzkiego S.1999. PWRiL, Warszawa. Systematyka gleb Polski wyd. V. Roczn. Glebozn. 2011 |
Efekty uczenia się: |
Wiedza 1. zna główne minerały i skały glebotwórcze, 2. zna procesy pedogeniczne, działanie czynników glebotwórczych, 3. zna właściwości fizyczne, chemiczne i biologiczne gleb z uwzględnieniem różnic typologicznych, 4. posiada wiedzę na temat zróżnicowania pokrywy glebowej w Polsce, Umiejętności 5. potrafi rozpoznać najważniejsze skały i minerały, 6. potrafi opisywać profil glebowy, wykonać metody analityczne oznaczania właściwości chemicznych gleb i zinterpretować wyniki, 7. rozpoznaje podstawowe jednostki obowiązującej systematyki gleb Polski i WRB, 8. umie określić klasy bonitacyjne i przydatność glebowo-rolniczą (kompleksy glebowe), Kompetencje społeczne 9. ma świadomość wartości pokrywy glebowej użytkowanej rolniczo na terenie Polski, 10. ma świadomość roli gleby w środowisku. |
Metody i kryteria oceniania: |
Oceny formujące (ćwiczenia) za: - praktyczną umiejętność rozpoznawania podstawowych jednostek obowiązującej systematyki gleb Polski, - znajomość zasad metod oznaczania właściwości fizyko-chemiczych gleb, - sprawozdanie z ćwiczeń terenowych, Wykłady Pisemny egzamin z zakresu gleboznawstwa. Egzamin składa się z około 30 pytań w formie testowej i otwartej. -- 1. Ocena niedostateczna (2,0): wystawiana jest wtedy, jeśli w zakresie co najmniej jednej z trzech składowych (W, U lub K) przedmiotowych efektów kształcenia student uzyska mniej niż 50% obowiązujących efektów dla danej składowej. 2. Ocena dostateczna (3,0): wystawiana jest wtedy, jeśli w zakresie każdej z trzech składowych (W, U lub K) efektów kształcenia student uzyska przynajmniej 50% obowiązujących efektów dla danej składowej. 3. Ocena ponad dostateczna (3,5): wystawiana jest na podstawie średniej arytmetycznej z trzech składowych (W, U lub K) efektów kształcenia (średnio 61-70%). 4. Podobny sposób obliczania ocen jak przedstawiony w pkt. 3 przyjęto dla ocen dobrej (4,0 - średnio 71-80%), ponad dobrej (4,5 - średnio 81-90%) i bardzo dobrej (5,0 - średnio >90%). UWAGA: Prowadzący zajęcia, na podstawie stopnia opanowania przez studenta obowiązujących treści programowych danego przedmiotu, w oparciu o własne doświadczenie dydaktyczne, formułuje ocenę, posługując się podanymi wyżej kryteriami formalnymi. |
Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2020/2021" (zakończony)
Okres: | 2021-02-25 - 2021-09-30 |
Przejdź do planu
PN WYK
WT ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Ćwiczenia laboratoryjne, 30 godzin
Ćwiczenia terenowe, 6 godzin
Wykład, 24 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Agnieszka Józefowska, Tomasz Zaleski | |
Prowadzący grup: | Krystyna Ciarkowska, Michał Gąsiorek, Agnieszka Józefowska | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Egzamin
Ćwiczenia laboratoryjne - Zaliczenie na ocenę Ćwiczenia terenowe - Zaliczenie Wykład - Egzamin |
Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2021/2022" (zakończony)
Okres: | 2022-02-28 - 2022-09-30 |
Przejdź do planu
PN WYK
WT CWL
ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Ćwiczenia laboratoryjne, 30 godzin
Ćwiczenia terenowe, 6 godzin
Wykład, 24 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Michał Gąsiorek, Agnieszka Józefowska | |
Prowadzący grup: | Michał Gąsiorek, Agnieszka Józefowska, Katarzyna Sołek-Podwika | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: | Egzamin |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie.