Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Geologia i gleboznawstwo

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: R.2s.GEO.SI.RBIOY
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Geologia i gleboznawstwo
Jednostka: Katedra Gleboznawstwa i Agrofizyki
Grupy: Biogospodarka 2 sem. stacj. inż. obowiązkowe
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: (brak danych)
Skrócony opis:

Treści przedmiotu dotyczyć będą poznania głównych skał i materiałów macierzystych gleb Polski. Poznanie oddziaływania czynników glebotwórczych na przebieg procesu glebotwórczego, wszystkich funkcji gleby. Funkcjonowanie trójfazowego układu gleby i rola jego komponentów w kształtowaniu właściwości fizycznych, chemicznych i biologicznych w tym rola materii organicznej i edafonu. Studenci poznają i nauczą się opisywać i identyfikować podstawowe jednostki taksonomiczne gleb w oparciu o Systematykę gleb Polski wyd. V, oraz międzynarodową systematykę gleb WRB i powszechnie używaną w opracowaniach polskich i zagranicznych. Tematem ćwiczeń i praktycznym wykorzystaniem będzie znajomość waloryzacji użytkowej gleb, a także umiejętność czytania map glebowych i glebowo-rolniczych.

Pełny opis:

Tematy wykładów:

GEOLOGIA:

1 Budowa Ziemi – składniki skorupy ziemskiej. Procesy geologiczne endogeniczne - wulkanizm i plutonizm. [2 godz.].

2 Procesy egzogeniczne – działalność geologiczna atmosfery, wód i organizmów żywych – wietrzenie skał (fizyczne, biochemiczne i produkty wietrzenia). [2 godz.].

3 Rzeźbotwórcza działalność sił zewnętrznych – rzeźba denudacyjna i fluwiodenudacyjna. Rzeźba krasowa, glacjalna, formy biogeniczne i antropogeniczne. [2 godz.].

4 Czwartorzęd - strefy występowania na obszarze Polski. Charakterystyka głównych materiałów i skał macierzystych gleb Polski. Rodzaje skał macierzystych i ich rozmieszczenie na obszarze Polski. Powiązanie pomiędzy skałą i glebą. [2 godz.].

GLEBOZNAWSTWO:

1. Definicja gleby, funkcje gleby. Czynniki glebotwórcze. Skład mineralny gleb. [2 godz.].

2. Rola czynników glebotwórczych - klimatu, rzeźby terenu i hydrosfery. Rola biosfery, działalności człowieka i czasu w pedogenezie [2 godz.].

3. Skład fazy stałej gleby, skład granulometryczny, struktura, gęstość i porowatość. Uziarnienie gleby – wpływ składu granulometrycznego na właściwości gleb. Minerały ilaste - ich rola w glebie [2 godz.].

4. Związki organiczne w glebie. Procesy przemiany związków próchnicznych. Próchnica w glebie, typy próchnicy [2 godz].

5. Faza ciekła - rodzaje wody, dostępność ody dla roślin w różnych glebach. Faza gazowa, powietrze, ODR, właściwości termiczne, regulacja stosunków wodno-powietrznych [2 godz.].

6. Odczyn gleb Polski, przyczyny zakwaszenia gleb. Właściwości sorpcyjne, różne rodzaje sorpcji [2 godz.].

7. Żyzność i zasobność gleb w składniki biogenne. Zagrożenie gleb różnymi formami degradacji degradacji [2 godz.].

8. Zmienność pokrywy glebowej Polski, strefowość gleb i nazewnictwo według systematyki WRB [2 godz.].

Tematy ćwiczeń laboratoryjnych:

1.Prezentacja i rozpoznawanie podstawowych minerałów glebotwórczych oraz skał macierzystych gleb Polski. [4 godz.].

2. Nomenklatura składu uziarnienia gleby według PTG [2009]. Oznaczenie składu uziarnienia gleby metodą areometryczną Casagrande a w modyfikacji Prószyńskiego [2 godz.].

3. Odczyn gleby. Metody oznaczania pH oraz zawartości CaCO3 w glebie [2 godz.].

4. Metody oznaczania węgla organicznego. Barwa gleby [2 godz.].

5. Opis profilu glebowego. Oznaczanie wybranych właściwości gleb metodami stosowanymi w terenie. Typy rodzaje i odmiany struktur glebowych [4 godz.].

6. Oznaczenie gęstości gleby metodą Kopeckiego. Kategorie glebowe oraz warstwy i poziomy glebowe według Systematyki gleb Polski (V wydanie z 2011 roku). Opis i charakterystyka wybranych jednostek taksonomicznych należących do rzędów 1-3 oraz prezentacja najważniejszych skał macierzystych tych gleb [4 godz.].

7. Opis i charakterystyka wybranych jednostek taksonomicznych należących do pozostałych rzędów (5-11) oraz prezentacja najważniejszych skał macierzystych tych gleb. Ustalanie gatunków, rodzajów i typów gleb na podstawie wzorcowych profilów [4 godz.].

8. Podstawy klasyfikacji bonitacyjnej, ustalanie klas bonitacyjnych gleb użytków rolnych i zielonych. [4 godz.].

9. Ustalanie kompleksów przydatności rolniczej gleb. Interpretacja i wykorzystanie map glebowo-rolniczych w skali 1:5000 do oceny przydatności gleb do upraw rolniczych, zalesienia, zabudowy terenu (budownictwa i infrastruktury) oraz ochrony gleb [4 godz.].

Ćwiczenia terenowe:

Prezentacja i opis 5 profilów wybranych typów gleb występujących na obrzeżach miasta Krakowa w Pychowicach lub w Mydlnikach (do wyboru: gleba płowa zaciekowa wytworzona z pyłu, gleba brunatna eutroficzna wytworzona z piasku, mada właściwa, mada brunatna, czarna ziemia, rędzina właściwa i rędzina brunatna) [6 godz.].

Literatura:

Literatura podstawowa:

Mocek. 2015. Gleboznawstwo. Wydawnictwo Naukowe PWN.

Turski R. i in. 1999. Zarys Gleboznawstwa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Bednarek R., Dziadowiec H., Pokojska U., Prusinkiewicz Z. 2004. Badania ekologiczno-gleboznawcze. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Bednarek R., Prusinkiewicz Z. 1997. Geografia gleb, Wydawnictwo NaukowePWN,

Komornicki T. i in. Przewodnik do ćwiczeń z gleboznawstwa i geologii. Cz. I i III. Wyd. AR w Krakowie 1998.

Literatura uzupełniająca:

Gleboznawstwo pod red. Zawadzkiego S.1999. PWRiL, Warszawa.

Systematyka gleb Polski wyd. V. Roczn. Glebozn. 2011

Efekty uczenia się:

Wiedza

1. zna główne minerały i skały glebotwórcze,

2. zna procesy pedogeniczne, działanie czynników glebotwórczych,

3. zna właściwości fizyczne, chemiczne i biologiczne gleb z uwzględnieniem różnic typologicznych,

4. posiada wiedzę na temat zróżnicowania pokrywy glebowej w Polsce,

Umiejętności

5. potrafi rozpoznać najważniejsze skały i minerały,

6. potrafi opisywać profil glebowy, wykonać metody analityczne oznaczania właściwości chemicznych gleb i zinterpretować wyniki,

7. rozpoznaje podstawowe jednostki obowiązującej systematyki gleb Polski i WRB,

8. umie określić klasy bonitacyjne i przydatność glebowo-rolniczą (kompleksy glebowe),

Kompetencje społeczne

9. ma świadomość wartości pokrywy glebowej użytkowanej rolniczo na terenie Polski,

10. ma świadomość roli gleby w środowisku.

Metody i kryteria oceniania:

Oceny formujące (ćwiczenia) za:

- praktyczną umiejętność rozpoznawania podstawowych jednostek obowiązującej systematyki gleb Polski,

- znajomość zasad metod oznaczania właściwości fizyko-chemiczych gleb,

- sprawozdanie z ćwiczeń terenowych,

Wykłady

Pisemny egzamin z zakresu gleboznawstwa. Egzamin składa się z około 30 pytań w formie testowej i otwartej.

--

1. Ocena niedostateczna (2,0): wystawiana jest wtedy, jeśli w zakresie co najmniej jednej z trzech składowych (W, U

lub K) przedmiotowych efektów kształcenia student uzyska mniej niż 50% obowiązujących efektów dla danej składowej.

2. Ocena dostateczna (3,0): wystawiana jest wtedy, jeśli w zakresie każdej z trzech składowych (W, U lub K) efektów

kształcenia student uzyska przynajmniej 50% obowiązujących efektów dla danej składowej.

3. Ocena ponad dostateczna (3,5): wystawiana jest na podstawie średniej arytmetycznej z trzech składowych (W, U lub

K) efektów kształcenia (średnio 61-70%).

4. Podobny sposób obliczania ocen jak przedstawiony w pkt. 3 przyjęto dla ocen dobrej (4,0 - średnio 71-80%), ponad

dobrej (4,5 - średnio 81-90%) i bardzo dobrej (5,0 - średnio >90%).

UWAGA: Prowadzący zajęcia, na podstawie stopnia opanowania przez studenta obowiązujących treści programowych danego

przedmiotu, w oparciu o własne doświadczenie dydaktyczne, formułuje ocenę, posługując się podanymi wyżej kryteriami

formalnymi.

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie.
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0 (2024-03-22)