Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Ekologia i ochrona przyrody

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: R.2s.EOP.SI.RJBSY
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Ekologia i ochrona przyrody
Jednostka: Katedra Agrotechniki i Ekologii Rolniczej
Grupy:
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Skrócony opis:

Cele kształcenia: przekazanie usystematyzowanych wiadomości z zakresu ekologii i ochrony przyrody. Studenci zdobywają wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne, dzięki którym przy podejmowaniu decyzji będą uwzględniali konieczność ochrony walorów przyrodniczych.

Pełny opis:

Lp. Wykłady:

1 Podstawowe pojęcia i zakres zainteresowań badawczych ekologii. Tolerancja ekologiczna organizmu. (TD)

2 Czynniki abiotyczne ograniczające liczebność i rozmieszczenie populacji. (TD)

3 Czynniki biotyczne ograniczające liczebność i rozmieszczenie populacji. Wpływ czynników genetycznych na liczebność populacji.(TD)

4 Składniki biocenoz – budżet energetyczny organizmów, produkcja pierwotna i produkcja wtórna. (TD)

5 Łańcuchy pokarmowe i sieci troficzne oraz budżet energetyczny biocenoz. Obieg materii i przepływ energii w ekosystemie. (TD)

6 Dynamika ekosystemów – zmiany kierunkowe i cykliczne w biocenozach. (TD)

7 Ochrona przyrody a ochrona środowiska. Motywy i cele ochrony przyrody. Konwencja o różnorodności biologicznej – cele, zasady, zobowiązania stron konwencji. (AM)

8 Pozostałe konwencje międzynarodowe dotyczące ochrony przyrody ratyfikowane przez Polskę i wynikające z nich zadania. (AM)

9 Dyrektywy Ptasia i Siedliskowa. Sieć Ekologiczna Natura 2000. Priorytetowość siedlisk i gatunków. Kryteria wyznaczania obszarów Natura 2000. (AM)

10 Przegląd chronionych siedlisk występujących w Polsce (Załącznik I Dyrektywy Siedliskowej). (AM)

11 Gatunki priorytetowe roślin i zwierząt z Załącznika II Dyrektywy Siedliskowej występujące w Polsce. (AM)

12 Regulacje prawne dotyczące ochrony przyrody w Polsce. Formy ochrony przyrody. Struktura organizacyjna służb ochrony przyrody. Kompetencje organów i jednostek zarządzających ochroną przyrody w Polsce. (AM)

13 Krajowy system obszarów prawnie chronionych.(AM)

14 Ochrona gatunkowa roślin, zwierząt i grzybów w Polsce. (AM)

15 Ochrona krajobrazu i dziedzictwa geologicznego. (AM)

Ćwiczenia:

1 Kategorie obszarów chronionych według Komisji IUCN ds. Obszarów Chronionych. Praktyczne metody wyznaczania obszarów chronionych. (AM)

2 Światowa Baza Obszarów Chronionych (WDPA). (AM)

3 Zapoznanie z przepisami zawartymi w rozdziale formy ochrony przyrody ustawy o ochronie przyrody (2004) – praca w grupach. (AM)

4 Przegląd czasopism i stron internetowych dotyczących ochrony przyrody. Międzynarodowe rezerwaty biosfery UNESCO w Polsce. Walory przyrodnicze i funkcjonowanie Rezerwatu Biosfery Białowieża. (AM)

5 Walory przyrodnicze, naukowe i kulturowe Rezerwatów Biosfery: Tatry, Karkonosze, Karpaty Wschodnie i Babia Góra (referaty przygotowane przez grupy studentów). (AM)

6 Najcenniejsze walory przyrodnicze, naukowe i kulturowe Rezerwatów Biosfery: Słowiński, Puszcza Kampinoska, Polesie Zachodnie i Bory Tucholskie (referaty przygotowane przez grupy studentów). (AM)

7 Parki Narodowe: Biebrzański, Wigierski, Narwiański, Ujście Warty jako przykłady obszarów wymienionych na liście Ramsarskiej (referaty przygotowane przez grupy studentów). (AM)

8 Cele i zasady sporządzania planów ochrony terenów chronionych. Informacje zawarte w planach ochrony parków narodowych (praca w grupach). (AM)

1 Autekologiczne metody oceny warunków środowiska - bioindykatory i ich stosowanie. Ocena warunków glebowych pól uprawnych autekologiczną metodą Ellenberga. Praca indywidualna. (TD)

2 Ocena warunków glebowych synekologiczną metodą Hilbiga na podstawie zdjęć fitosocjologicznych podanych przez prowadzącego. Interpretacja i prezentacja graficzna, porównanie rezultatów uzyskanych różnymi metodami. Praca indywidualna (TD)

3 Ocena liczebności populacji wybranych gatunków roślin i zwierząt metodami bezwzględnymi. Metody względne w ocenie zagęszczenia populacji roślin i zwierząt. (TD)

4 Przegląd czerwonych list i ksiąg roślin i zwierząt. Omówienie problemów z ochroną wybranego gatunku konfliktowego (np. wilka) (AM)

5 Status ochronny, występowanie i problemy związane z ochroną wybranych gatunków chronionych – referaty studentów. (AM)

Statystyka przedmiotu [godziny ; ECTS]

1. Liczba godzin oraz punktów ECTS - przedmiot obowiązkowy 100; 4

2. Liczba godzin oraz punktów ECTS - przedmiot do wyboru

3. Łączna liczba godzin oraz punktów ECTS, którą student uzyskuje poprzez bezpośredni kontakt z nauczycielem akademickim (wykłady, ćwiczenia, seminaria....) 60; 2,40

4. Łączna liczba godzin oraz punktów ECTS, którą student uzyskuje na zajęciach praktycznych np. laboratoryjne, projektowe, terenowe, warsztaty 15,00; 1,00

5. Przewidywany nakład pracy własnej (bez udziału prowadzącego lub z udziałem w ramach konsultacji) konieczny do realizacji zadań programowych przedmiotu. 40; 1,60

Literatura:

Literatura:

Podstawowa:

Krebs Ch.J., Ekologia, PWN, W-wa, 2011.

Mackenzi A., Ball A.S., Virdee S.R., Ekologia, PWN, W-wa, 2005.

Stupnicka-Rodzynkiewicz E., Dąbkowska T., Ekologia, Wyd. UR w Krakowie. 2011.

Symonides E. 2014. Ochrona przyrody. UW Warszawa.Wiśniewski J., Gwiazdowicz D. J. 2009. Ochrona przyrody, AR, Poznań.

Uzupełniająca:

Grzegorczyk M., Perzanowska J., Kijas Z. J. OFMconv, Mirek Z. 2002. Mówić o ochronie przyrody, zintegrowana wizja ochrony przyrody. IOP PAN, ISF, IB PAN, Kraków.

Żarska B. 2005. Ochrona Krajobrazu. SGGW, Warszawa

Makomaska-Juchiewicz M., Tworek S. 2003. Ekologiczna sieć NATURA 2000. Problem czy szansa. IOP PAN, Kraków.

Kaźmierczakowa R., Zarzycki K., Mirek Z. (red.) 2014. Polska Czerwona Księga Roślin, Instytut Ochrony Przyrody PAN, Kraków.

Głowaciński Z. (red.). 2001. Polska Czerwona Księga Zwierząt - Kręgowce, PWRiL 2001, Warszawa."

Publikacje własne:

"1. Grabowska-Orządała M., Dąbkowska T., Łabza T. 2007. Zachwaszczenie upraw zbóż i bioindykacja wybranych właściwości glebowych w systemie ekologicznym i konwencjonalnym. Cz. 2. Ocena wybranych właściwości gleby w latach 1999 i 2005 za pomocą chwastów jako bioindykatorów. Pam. Puł., 145: 89-95.

2. Hochół T., Łabza T., Stupnicka-Rodzynkiewicz E., Puła J. 1996. Charakterystyka ekologiczna siedlisk polnych województwa krakowskiego przy zastosowaniu autekologicznej metody Ellenberga. Cz. I. Charakterystyka regionów fizjograficznych. Acta Agrobot., 49 (1-2): 13-22.

3. Łabza T., Hochół T., Stupnicka-Rodzynkiewicz E., Puła J. 1996. Charakterystyka ekologiczna siedlisk polnych województwa krakowskiego przy zastosowaniu autekologicznej metody Ellenberga. Cz. II. Charakterystyka kompleksów glebowo-rolniczych. Acta Agrobot., 49(1-2): 23-35.

4. Miechówka A., Zaleski T., Kowalczyk E. 2015. Profilowe zróżnicowanie form żelaza i glinu w glebach pod świerczyną górnoreglową Plagiothecio-Piceetum tatricum w Gorcach jako wskaźnik aktualnych procesów glebotwórczych. Soil Science Annual 66(3): 125-132.

5. Miechówka A. Piękoś-Mirkowa H. 1998. Oxytropis halleri (Fabaceae) w Tatrach. Fragm. Flor. et Geobot. Ser. Polonica 5: 9-13.

6. Piękoś-Mirkowa H., Mirek Z., Miechówka A.1996. Endemic vascular plants in the Polish Tatra Mts. - distribution and ecology. Polish Botanical Studies 12.

7. Piękoś-Mirkowa H., Mirek Z., Miechówka A. 2001. Distribution and habitats of Chamaeorchis alpina (L.) Rich. (Orchidaceae) in Poland. Acta Societatis Botanicorum Poloniae 70, 2: 107-111.

8. Zielińska M., Grabowska-Orządała M., Dąbkowska T., Łabza T. 2009. Weed flora in cereal crops in 2004 on selected habitats in the Łososina River Valley as compared with the state from before 22 years. [W:] The role of geobotany in biodiversity conservation. Holeksa J., Babczyńska-Sendek B., Wika S. (Eds). Uniwersytet Śląski w Katowicach, 181-188.

"

Efekty uczenia się:

wiedza:

EOP_W01 - student posiada podstawową wiedzę z zakresu ekologii oraz ochrony przyrody

EOP_W02 - zna metody oceny warunków środowiska przy pomocy bioindykatorów oraz metody oceny liczebności populacji

EOP_W03 - zna najcenniejsze obiekty dziedzictwa przyrodniczego Polski (ważne dla Europy i Świata)

Umiejętnosci:

EOP_U01 - posiada umiejętność oceny warunków siedliskowych na podstawie składu florystycznego biocenoz

EOP_U02 - potrafi wykorzystać metody pośrednie i bezpośrednie do oceny liczebności populacji roślin i zwierząt

EOP_U03 - potrafi korzystać z czasopism, aktów prawnych oraz stron internetowych poświęconych ochronie przyrody

EOP_U04 - potrafi przygotować prezentacje multimedialne na tematy przyrodnicze i odpowiednio je zaprezentować

Kompetencje społeczne:

EOP_K01 - potrafi rozwiązywać stawiane problemy i organizować pracę w zespole.

EOP_K02 - ma przekonanie o potrzebie działań na rzecz ochrony przyrody, prowadzonych w oparciu o podstawy biologiczne i ekologiczne

EOP_K03 - odczuwa potrzebę ciągłego uczenia się i doskonalenia swoich umiejętności

EOP_K04 - jest świadomy konieczności przestrzegania praw autorskich

Metody i kryteria oceniania:

Egzamin pisemny (test z wyboru i uzupełnienia + zadania obliczeniowe)

Ćwiczenia: rozwiązywanie zadań na poszczególnych ćwiczeniach lub symulacje komputerowe na bieżąco oceniane przez prowadzących pod względem poprawności ich rozwiązania oraz organizacji pracy w zespole.

Ocena końcowa z ćwiczeń: średnia uzyskana z poszczególnych ćwiczeń.

1. Ocena niedostateczna (2,0): wystawiana jest wtedy, jeśli w zakresie co najmniej jednej z trzech składowych (W, U lub K) przedmiotowych efektów kształcenia student uzyska mniej niż 50% obowiązujących efektów dla danej składowej.

2. Ocena dostateczna (3,0): wystawiana jest wtedy, jeśli w zakresie każdej z trzech składowych (W, U lub K) efektów kształcenia student uzyska przynajmniej 50% obowiązujących efektów dla danej składowej.

3. Ocena ponad dostateczna (3,5): wystawiana jest na podstawie średniej arytmetycznej z trzech składowych (W, U lub K) efektów kształcenia (średnio 61-70%).

4. Podobny sposób obliczania ocen jak przedstawiony w pkt. 3 przyjęto dla ocen dobrej (4,0 - średnio 71-80%), ponad dobrej (4,5 - średnio 81-90%) i bardzo dobrej (5,0 - średnio >90%).

UWAGA: Prowadzący zajęcia, na podstawie stopnia opanowania przez studenta obowiązujących treści programowych danego przedmiotu, w oparciu o własne doświadczenie dydaktyczne, formułuje ocenę, posługując się podanymi wyżej kryteriami formalnymi.

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie.
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0 (2024-03-22)