Proekologiczna uprawa roli i roślin

Cel kursu: Uwarunkowania i podstawy proekologicznych systemów gospodarowania rolniczego. Prototypy proekologicznych systemów, wielofunkcyjne metody w proekologicznych systemach produkcji roślinnej, proekologiczna produkcja rolna w Polsce i w wybranych krajach świata.

Tematyka: Środowisko przyrodnicze a uprawa roli i roślin. Zrównoważone zarządzanie nawożeniem w gospodarstwie i na polu w różnych systemach użytkowania pól i na różnych typach gleb. Współdziałanie nawożenia organicznego i mineralnego. Zrównoważone nawożenie roślin z uwzględnieniem nowych generacji nawozów stałych i ciekłych. Innowacje w zakresie stosowania nawozów. Doradztwo nawozowe w rolnictwie zrównoważonym.

Wiedza:

1. Rozwój idei proekologicznych na świecie i w Polsce. Określenie i zdefiniowanie kierunków i systemów. Znaczenie rolnictwa ekologicznego.

2. Charakterystyka proekologicznych systemów gospodarowania rolniczego. Uwarunkowania i podstawy, prototypy proekologicznych systemów, wielofunkcyjne metody w proekologicznych systemach produkcji roślinnej, proekologiczna produkcja rolna w Polsce i w wybranych krajach świata.

3. Środowisko przyrodnicze a uprawa roli i roślin. Wpływ środowiska glebowego oraz warunków klimatycznych na wzrost i rozwój roślin oraz modyfikacja tych czynników pod wpływem uprawy roli. Cykle biogeochemiczne.

4. Uprawa roli w rolnictwie integrowanym. Uprawa roli a dynamika zmian właściwości fizycznych, chemicznych i biologicznych gleby. Zasady uprawy roli w rolnictwie integrowanym. Modyfikacje i uproszczenia uprawy roli. Nakłady energetyczne na uprawę roli.

5. Bilans substancji organicznej w glebie przy różnych systemach uprawy i nawożenia. Równoważniki nawozowe nawozów naturalnych i organicznych.

6. Problematyka zakwaszenia gleb w Polsce w aspekcie zrównoważonego rozwoju rolnictwa. Bilans składników pokarmowych – zrównoważone zarządzanie nawożeniem w gospodarstwie i na polu w różnych systemach użytkowania pól i na różnych typach gleb.

7. Doradztwo nawozowe w rolnictwie zrównoważonym. Komputerowy system doradztwa nawozowego. Współdziałanie nawożenia organicznego i mineralnego. Stopień wykorzystania przez rośliny i działanie następcze składników pokarmowych z nawozów w zależności od typu gleby, gatunku rośliny i stosowanej technologii.

8. Płodozmiany a nawożenie - wpływ zmianowania na siedlisko. Kompleksy glebowe przydatności rolniczej. Specyficzne wymagania roślin i ich wpływ na opracowanie zmianowań. Dobór stanowisk. Rozmieszczenie poplonów w zmianowaniu. Typy płodozmianów.

9. Wpływ uprawy roli i nawożenia na wielkość i jakość plonu roślin. Zrównoważone nawożenie roślin z uwzględnieniem nowych generacji nawozów stałych i ciekłych. Innowacje w zakresie stosowania nawozów.

Umiejętności:

1. Analiza porównawcza gospodarstw ekologicznych i konwencjonalnych z uwzględnieniem czynników ekonomicznych i ekologicznych na tle stosowanych systemów gospodarowania rolniczego.

2. Ocena jakości gleby w oparciu o próbę szpadlową

3. Ocena stopnia degradacji gleby oraz bilans glebowej materii organicznej w różnych systemach uprawy, nawożenia i zmianowania. Oznaczenie glebowej substancji organicznej metodą Tiurina

4. Obliczanie zapotrzebowania gospodarstwa na nawozy organiczne i mineralne (NPK) metoda bilansową.

1. Tyburski J., Żakowska-Biemans S. 2007. Wprowadzenie do rolnictwa ekologicznego. Wydawnictwo SGGW Warszawa.

2. Siebeneicher G.E. 1997. Podręcznik rolnictwa ekologicznego. PWN Warszawa.

3. Upowszechnianie dobrej praktyki rolniczej. 2003. Cz. 1. IUNG Puławy.

4. Mazur T., Mineev M., Debreczeni B. 1993. Nawożenie w rolnictwie biologicznym.

Wiedza:

1. Zna kierunki i systemy gospodarowania rolniczego. Rozumie znaczenie rolnictwa ekologicznego. Charakteryzuje proekologiczne systemy gospodarowania rolniczego. Ma ogólną wiedzę na temat proekologicznej produkcji rolnej w Polsce i w wybranych krajach świata.

2. Ma ogólną wiedzę na temat wpływu warunków siedliska (glebowo-klimatycznych) na wielkość i jakość produkcji rolnej.

Zna cykle biogeochemiczne pierwiastków.

3. Zna zasady uprawy roli w rolnictwie konwencjonalnym, integrowanym i ekologicznym.

4. Zna ogólne zasady bilansowania substancji organicznej oraz składników pokarmowych. Posiada podstawową wiedzę z zakresu równoważonego zarządzania nawożeniem w gospodarstwie i na polu w różnych systemach użytkowania pól i na różnych typach gleb.

5. Rozumie współdziałanie nawożenia organicznego i mineralnego. Potrafi określić stopień wykorzystania przez rośliny i działanie następcze składników pokarmowych z nawozów w zależności od typu gleby, gatunku rośliny i stosowanej technologii.

6. Zna wpływ zmianowania na siedlisko. Określa specyficzne wymagania roślin i ich wpływ na opracowanie zmianowań. Rozróżnia typy płodozmianów.

7. Ma wiedzę z zakresu wpływu uprawy roli i nawożenia na wielkość i jakość plonu roślin. Identyfikuje i analizuje zjawiska wpływające wartość biologiczną i zdrowotną plonu.

Umiejętności:

1. Potrafi ocenić jakość gleby w oparciu o próbę szpadlową.

2. Ocenia stopnień degradacji gleby oraz bilansuje glebową materię organiczną w różnych systemach uprawy, nawożenia i zmianowania.

3. Oblicza zapotrzebowania gospodarstwa na nawozy organiczne i mineralne (NPK) metoda bilansową.

4. Potrafi analizować i identyfikować czynniki ekonomiczne i ekologiczne na tle stosowanych systemów gospodarowania rolniczego w porównawczej analizie funkcjonowania gospodarstw ekologicznych i konwencjonalnych.

Kompetencje społeczne:

1. Potrafi pracować w grupie i kierować małym zespołem.

Zaliczenie wykładów: 701 - test jednokrotnego wyboru

Zaliczenie ćwiczeń: 301 - ocena prezentacji ustnej, 403 - zaliczenie pracy pisemnej.

Na ocenę 2

Wiedza: Nie zna kierunków i systemów gospodarowania rolniczego. Nie rozróżnia proekologicznych systemów gospodarowania rolniczego.

Umiejętności: Nie zna narzędzi do obliczania zapotrzebowania gospodarstwa na nawozy organiczne i mineralne (NPK) metoda bilansową. Nie zna metody ocena jakości gleby w oparciu o próbę szpadlową. Nie oblicza bilansu glebowej materii organicznej.

Kompetencje społeczne: Nie jest świadomy odpowiedzialności i ryzyka oraz skutków środowiskowych, ekonomicznych i społecznych poznanych systemów działalności rolniczej.

Na ocenę 3

Wiedza: Wymienia proekologiczne systemy gospodarowania rolniczego, ale nie potrafi ich scharakteryzować.

Umiejętności: Zna kilka narzędzi do obliczania zapotrzebowania gospodarstwa na nawozy organiczne i mineralne (NPK) metoda bilansową. Opisuje metodę oceny jakości gleby w oparciu o próbę szpadlową. Oblicza bilans glebowej materii organicznej ze znaczącymi błędami

Kompetencje społeczne: Zna zagrożenia środowiskowe, ekonomiczne i społeczne działalności rolniczej, ale nie odnosi ich do praktycznego działania.

Na ocenę 4

Wiedza:Wymienia proekologiczne systemy gospodarowania rolniczego, charakteryzuje je.

Umiejętności: Stosuje prawidłowo wszystkie narzędzia do obliczania zapotrzebowania gospodarstwa na nawozy organiczne i mineralne (NPK) metoda bilansową.

Stosuje metodę oceny jakości gleby w oparciu o próbę szpadlową

Oblicza bilans glebowej materii organicznej z drobnymi błędami

Kompetencje społeczne: Jest świadomy odpowiedzialności i ryzyka oraz skutków środowiskowych, ekonomicznych i społecznych poznanych systemów działalności rolniczej. Częściowo uwzględnia je w swoich działaniach.

Na ocenę 5

Wiedza: Wymienia proekologiczne systemy gospodarowania rolniczego, charakteryzuje je. Wskazuje na zalety i wady poszczególnych systemów.

Umiejętności: Stosuje prawidłowo wszystkie narzędzia do obliczania zapotrzebowania gospodarstwa na nawozy organiczne i mineralne (NPK) metoda bilansową. Porównuje je oraz dobiera do rozwiązania konkretnego problemu

Stosuje metodę oceny jakości gleby w oparciu o próbę szpadlową i prawidłowo interpretuje uzyskane spostrzeżenia.

Oblicza bilans glebowej materii organicznej bez błędów

Kompetencje społeczne: Jest świadomy odpowiedzialności i ryzyka oraz skutków środowiskowych, ekonomicznych i społecznych poznanych systemów działalności rolniczej. Przypisuje im znaczącą wagę i uwzględnia w swoich działaniach.