Nawożenie roślin sadowniczych

Cel kursu:

Zapoznanie z zasadami nawożenia organicznego i mineralnego w uprawie roślin sadowniczych.

Tematyka:

Wymagania pokarmowe roślin sadowniczych. Wpływ właściwości fizycznych, chemicznych i biologicznych gleby na pobieranie składników mineralnych w różnych okresach prowadzenia sadu czy plantacji roślin jagodowych. Objawy niedoboru lub nadmiaru składników pokarmowych. Gospodarka wodna roślin sadowniczych. Fertygacja upraw sadowniczych. Ocena potrzeb nawozowych roślin sadowniczych (analiza gleby, analiza części wskaźnikowych roślin (liście i owoce), metoda wizualna). Nawożenie pozakorzeniowe w aspekcie poprawy jakości owoców.

Tematyka wykładów

1. Pobieranie składników pokarmowych przez rośliny sadownicze (specyfika pobierania w zależności od budowy systemu korzeniowego, technologii uprawy). Gospodarka mineralna roślin sadowniczych. Wymagania pokarmowe.

2. Wpływ właściwości fizycznych, chemicznych i biologicznych gleby na pobieranie składników mineralnych w różnych okresach prowadzenia sadu czy plantacji roślin jagodowych.

3. Przygotowanie stanowiska glebowego przed założeniem sadu lub plantacji roślin jagodowych.

4. Gospodarka wodna roślin sadowniczych. Systemy nawadniania sadu. Metody oceny potrzeb nawadniania. Wpływ nawadniania na właściwości fizyko-chemiczne gleby oraz na rośliny z uwzględnieniem jakości owoców. Fertygacja upraw sadowniczych.

5. Przygotowanie stanowiska glebowego przed założeniem szkółki. Wybór terenu (warunki glebowe, klimatyczne, topografia terenu). Uprawa roli i nawożenie

w szkółkach. Zmianowanie w aspekcie zapobiegania zmęczeniu gleby. Systemy utrzymania gleby w sadach produkcyjnych (ugór mechaniczny, herbicydowy, murawa, ściółki, „żywe ściółki”, metody niekonwencjonalne).

6. Żywienie mineralne roślin sadowniczych. Objawy niedoboru lub nadmiaru składników pokarmowych. Nawożenie pozakorzeniowe w aspekcie poprawy jakości owoców.

7. Ocena potrzeb nawozowych roślin sadowniczych:

- analiza gleby (metoda uniwersalna, Egnera-Riehma i Schachtschabela) i jej interpretacja

- analiza części wskaźnikowych roślin (liście i owoce)i jej interpretacja

- metoda wizualna

- bilansowanie potrzeb nawożenia roślin sadowniczych.

Tematyka ćwiczeń

1. Bilansowa metoda obliczania potrzeb nawozowych na wybranych przykładach gatunków roślin w uprawach .

2. Bilansowa metoda obliczania potrzeb nawozowych na wybranych przykładach gatunków roślin na plantacjach roślin jagodowych.

1. Pieniążek S.A. Praca zbiorowa. 2000. Sadownictwo. PWRiL. Warszawa.

2. Starck J.R. 1997. Uprawa roli i nawożenie roślin ogrodniczych. PWRiL Warszawa.

3. Karczmarczyk S., Nowak L. 2006. Nawadnianie roślin.

4. Wójcik P. 2010. Nawozy i nawożenie drzew owocowych. Plantpress.

Wiedza:

1. Zna specyfikę pobierania składników pokarmowych przez rośliny sadownicze w zależności od budowy systemu korzeniowego i technologii uprawy. Rozumie pojęcie wymagań pokarmowych roślin.

2. Ma ogólną wiedzę na temat wpływu właściwości fizycznych, chemicznych i biologicznych gleby na pobieranie składników mineralnych w różnych okresach prowadzenia sadu czy plantacji roślin jagodowych.

3. Zna zasady przygotowanie stanowiska glebowego przed założeniem szkółki, sadu lub plantacji roślin jagodowych. Określa wpływ sposobu utrzymania gleby w sadzie w konwencjonalnej, integrowanej i organicznej produkcji na właściwości fizyczne i chemiczne gleby.

4. Posiada ogólną wiedzę z zakresu gospodarki wodnej roślin sadowniczych oraz fertygacji upraw sadowniczych. Rozróżnia systemy nawadniania sadu. Określa metody oceny potrzeb nawadniania.

5. Ma wiedzę z zakresu żywienia mineralnego roślin sadowniczych. Opisuje objawy niedoboru lub nadmiaru składników pokarmowych. Rozumie wpływ nawożenia pozakorzeniowego na poprawę jakości owoców.

6. Zna zasady określania potrzeb nawozowych roślin sadowniczych na postawie analizy gleby, części wskaźnikowych roślin oraz oceny wizualnej plantacji roślin sadowniczych.

7. Ma wiedzę z zakresu analityki gleby dotyczącej oznaczania przyswajalnych form składników pokarmowych dla roślin wieloletnich w polskim systemie doradztwa nawozowego.

Umiejętności:

1. Potrafi oznaczyć przyswajalny fosfor i potas w glebie metodą Egnera-Riehma i zinterpretować otrzymane wyniki.

2. Bilansuje potrzeby nawozowe dla drzew owocowych w uprawach sadowniczych.

3. Bilansuje potrzeby nawozowe dla krzewów owocowych w uprawach sadowniczych.

Kompetencje społeczne:

1. Potrafi pracować w grupie i kierować małym zespołem.

2. Posiada świadomość odpowiedzialności i ryzyka oraz skutków środowiskowych, ekonomicznych i społecznych gospodarowania rolniczego

3. Ma świadomość wpływu ogrodnictwa na kształtowanie i stan środowiska naturalnego.

Zaliczenie ćwiczeń: zaliczenie projektu, raportów z ćwiczeń.

Zaliczenie wykładów - egzamin pisemny ograniczony czasowo. Zaliczenie prezentacji ustnej, wypowiedzi ustnej, instruktażu.

Na ocenę 2

1. Nie zna zasad przygotowania stanowiska i terenu pod założenie szkółki i sadu. Nie potrafi ocenić potrzeb nawozowych roślin sadowniczych.

2. Nie zna metod oceny zasobności gleb sadowniczych w przyswajane składniki pokarmowe.

3. Nie zna metody bilansowej oceny potrzeb nawożenia drzew owocowych na podstawie wyników analiz chemicznych gleby i części wskaźnikowych.

4. Nie zna metody bilansowej oceny potrzeb nawożenia krzewów jagodowych owocowych na podstawie wyników analiz chemicznych gleby i części wskaźnikowych.

5. Nie jest świadomy odpowiedzialności i ryzyka oraz skutków środowiskowych, ekonomicznych i społecznych poznanych systemów działalności rolniczej.

Na ocenę 3

1. Zna ogólne zasady przygotowania stanowiska pod szkółkę/sad, ale nie potrafi ich praktycznie zastosować. Zna ogólne zasady oceny potrzeb nawożenia roślin sadowniczych. Nie potrafi ich zastosować.

2. Zna niektóre metody oznaczania zasobności gleb sadowniczych w przyswajane składniki pokarmowe.

3. Zna kilka narzędzi do obliczania potrzeb nawożenia drzew owocowych metodą bilansową.

4. Zna kilka narzędzi do obliczania potrzeb nawożenia krzewów jagodowych metodą bilansową.

5. Zna zagrożenia środowiskowe, ekonomiczne i społeczne działalności rolniczej, ale nie odnosi ich do praktycznego działania.

Na ocenę 4

1. Zna ogólne zasady przygotowania stanowiska pod szkółkę/sad, potrafi je praktycznie zastosować. Zna ogólne zasady oceny potrzeb nawożenia roślin sadowniczych i potrafi je zastosować.

2. Zna metody oznaczania zasobności gleb sadowniczych w przyswajane składniki pokarmowe.

3. Stosuje prawidłowo wszystkie narzędzia do obliczania potrzeb nawożenia drzew owocowych metoda bilansową.

4. Stosuje prawidłowo wszystkie narzędzia do obliczania potrzeb nawożenia krzewów jagodowych metoda bilansową.

5. Jest świadomy odpowiedzialności i ryzyka oraz skutków środowiskowych, ekonomicznych i społecznych poznanych systemów działalności rolniczej. Częściowo uwzględnia je w swoich działaniach.

Na ocenę 5

1. Zna ogólne zasady przygotowania stanowiska pod szkółkę/sad, potrafi je praktycznie zastosować. Zna ogólne zasady oceny potrzeb nawożenia roślin sadowniczych i potrafi je zastosować. Wskazuje na zalety i wady poszczególnych metod oceny potrzeb nawożenia sadów i plantacji roślin jagodowych.

2. Zna metody oznaczania zasobności gleb sadowniczych w przyswajane składniki pokarmowe. Prawidłowo interpretuje wyniki analiz chemicznych gleby.

3. Stosuje prawidłowo wszystkie narzędzia do obliczania potrzeb nawożenia drzew owocowych metoda bilansową. Porównuje je oraz dobiera do rozwiązania konkretnego problemu.

4. Stosuje prawidłowo wszystkie narzędzia do obliczania potrzeb nawożenia drzew owocowych metoda bilansową. Porównuje je oraz dobiera do rozwiązania konkretnego problemu.

5. Jest świadomy odpowiedzialności i ryzyka oraz skutków środowiskowych, ekonomicznych i społecznych poznanych systemów działalności rolniczej. Przypisuje im znaczącą wagę i uwzględnia w swoich działaniach.