Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Biologiczne podstawy zdrowia i racjonalnego żywienia

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: O.RWZ.ZDRO5.SI.OOGZY
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Biologiczne podstawy zdrowia i racjonalnego żywienia
Jednostka: Katedra Roślin Warzywnych i Zielarskich
Grupy:
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Skrócony opis:

Przedmiot ma na celu omówienie substancji odżywczych: białek, cukrów, tłuszczów, witamin, soli mineralnych w odżywianiu i właściwym funkcjonowaniu organizmu ludzkiego. Uwzględniona zostanie także ocena sposobu żywienia i stanu odżywienia człowieka oraz zasady racjonalnego żywienia.

Pełny opis:

Treści kształcenia

Wprowadzenie do nauki żywienia człowieka.

Węglowodany i ich rola w organizmie człowieka. Występowanie w żywności, struktura i klasyfikacja. Spożycie w Polsce i współczesne zalecenia odnośnie spożycia.

Tłuszczowce i ich rola w organizmie człowieka. Występowanie w żywności, struktura i klasyfikacja. Współczesne poglądy na rolę wysokiego spożycia tłuszczu w rozwoju chorób cywilizacyjnych. Spożycie w Polsce i współczesne zalecenia odnośnie spożycia.

Białka i ich rola w organizmie człowieka. Występowanie w żywności, struktura i klasyfikacja. Pojęcie puli wolnych aminokwasów. Współczesne poglądy na rolę spożycia białka w rozwoju chorób cywilizacyjnych. Spożycie w Polsce i współczesne zalecenia odnośnie spożycia.

Przyswajalność i funkcje biologiczne podstawowych składników mineralnych. Występowanie w żywności, wchłanianie, funkcje metaboliczne, wydalanie. Interakcje z innymi składnikami pokarmowymi. Normy zapotrzebowania na podstawowe składniki mineralne.

Przyswajalność i funkcje biologiczne witamin. Podział i charakterystyka witamin, występowanie w żywności, wchłanianie, funkcje metaboliczne, wydalanie. Normy zapotrzebowania na witaminy.

Ocena wartości odżywczej produktów spożywczych: skład chemiczny i wartość odżywcza, podział produktów na 12 grup, porcje izokaloryczne, izobiałkowe i izowitaminowe (wit.C, wit B1, wit B2).

Potrzeby energetyczne człowieka, przemiana materii i jej bilans, obliczanie dobowego wydatku energetycznego.

Oznaczanie wartości energetycznej wybranych produktów spożywczych i potraw przez spalanie w kwasie chromowym – metoda Rozentala. Zastosowanie bomby kalorymetrycznej do oceny wartości energetycznej potraw i posiłków.

Metody oznaczania wartości odżywczej białka – metody chemiczne (CS), biologiczne wzrostowe (PER, NPU), biologiczne bilansowe (BV, TD).

Podział, funkcje i główne źródła witamin w diecie. Badanie wpływu odżywiania na stan wysycenia organizmu witaminą C.

Zasady planowania żywienia różnych grup ludności, normy żywienia, tabele wartości odżywczej produktów spożywczych, ustalanie średniej normy ważonej dla populacji mieszanej

Metody oceny sposobu żywienia. Układanie jadłospisów dla różnych grup ludności, wyliczanie racji pokarmowej na podstawie sporządzonego jadłospisu.

Ocena stanu odżywienia – badania antropometryczne i biochemiczne. Zagadnienie idealnej masy ciała: obliczenie wskaźnika BMI, wartość wskaźnika WHR, pomiar stanu otyłości na podstawie grubości tkanki tłuszczowej.

Literatura:

Gawęcki J., Hryniewiecki L. 2003. Żywienie człowieka. Podstawy nauki o żywieniu. PWN, Warszawa.

Pisulewski P. M., Pysz M. 2005. Żywienie człowieka. Zbiór ćwiczeń. Wydawnictwo Akademii Rolniczej w Krakowie, Kraków

Gertig H., Przysławski J. 2006. Bromatologia. Zarys nauki o żywności i żywieniu. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszaw.

Kunachowicz H., Nadolna I., Iwanow K., Przygoda B. 2008, Wartość odżywcza wybranych produktów spożywczych i typowych potraw. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.

Ziemlański Ś. 2001. Normy żywienia człowieka. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,Warszawa.

Roszkowski W. 2000. Podstawy nauki o żywieniu człowieka - przewodnik do ćwiczeń. SGGW, Warszawa

Efekty uczenia się:

Wiedza

RLdie_W01 Potrafi sklasyfikować i omówić właściwości i źródła składników odżywczych w żywieniu człowieka

RLdie_W02 Posiada wiedzę na temat roli substancji odżywczych (białek, tłuszczy, węglowodanów, witamin i soli mineralnych) i ich zawartości w żywności.

RLdie_W03 Zna metody pozwalające ocenić własny sposób odżywiania

RLdie_W04 Wylicza zasady prawidłowego żywienia.

RLdie_W05 Opisuje skutki źle zbilansowanej diety.

Umiejętności

RLdie_U01 Analizuje zawartość składników odżywczych w żywności.

RLdie_U02 Potrafi zaplanować żywienie dla różnych grup ludności.

RLdie_U03 Tłumaczy zagrożenia płynące ze źle zbilansowanej diety dziennej. Znajduje i zestawia produkty pozwalające na uniknięcie błędów żywieniowych.

Kompetencje społeczne

RLdie_K01 Potrafi pracować w grupie.

RLdie_K03 Ma świadomość wpływu diety i sposobu życia na zdrowie człowieka.

Metody i kryteria oceniania:

Na ocenę 2

Nie wymienia substancji odżywczych zawartych w owocach i warzywach

Nie oblicza podstawowych składników pokarmowych we własnej diecie, nie umie zinterpretować własnej diety.

Nie jest świadomy zagrożeń wynikających ze źle zbilansowanej diety na zdrowie człowieka.

Na ocenę 3

Wymienia substancje odżywcze zawarte w owocach i warzywach, ale nie zna ich roli w prawidłowym żywieniu.

Oblicza zawartość podstawowych składników pokarmowych we własnej diecie, ale interpretuje je ze znacznymi błędami.

Zna zagrożenia wynikające ze źle zbilansowanej diety na zdrowie człowieka, ale nie uwzględnia ich w praktycznym działaniu.

Na ocenę 4

Wymienia substancje odżywcze zawarte w owocach i warzywach, zna ich rolę w prawidłowym żywieniu. Rozróżnia podstawowe diety bazujące na produktach roślinnych.

Oblicza zawartość podstawowych składników pokarmowych we własnej diecie, interpretuje je z nieznacznymi błędami.

Zna zagrożenia wynikające ze źle zbilansowanej diety na zdrowie człowieka, uwzględnia tę wiedzę częściowo w praktycznym działaniu.

Na ocenę 5

Wymienia substancje odżywcze zawarte w owocach i warzywach, zna ich rolę w prawidłowym żywieniu. Rozróżnia i ocenia pod kątem zgodności z zasadami podstawowe diety bazujące na produktach roślinnych, umie zmodyfikować ich skład dla różnych grup społecznych.

Oblicza zawartość podstawowych składników pokarmowych we własnej diecie, interpretuje je bezbłędnie. Potrafi zestawić produkty pozwalające na uniknięcie błędów żywieniowych.

Zna zagrożenia wynikające ze źle zbilansowanej diety na zdrowie człowieka, uwzględnia je w praktycznym działaniu.

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie.
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0 (2024-03-22)