Terapia ogrodnicza

Teorie tłumaczące wpływ środowiska naturalnego na zdrowie człowieka, relacji ludzie – rośliny w odniesieniu do jakości życia. Kierunki rozwoju terapii ogrodniczych: biernej i aktywnej. Opis grup pacjentów i metodyka zajęć hortiterapeutycznych. Sposoby dostosowania celów, zadań, technik i pomiarów efektów terapii do schorzeń pacjentów. Przystosowanie architektoniczne i techniczne miejsc i dobór narzędzi do terapii ogrodniczej. Zasady i praktyka projektowania ogrodów zdrowia, terapeutycznych i przyszpitalnych.

Treści kształcenia

Teorie tłumaczące pozytywny wpływ roślin i natury na zdrowie człowieka. Poprawa jakości życia na poziomie fizycznym, psychicznym i rozwoju emocjonalnym jednostki i społeczeństwa przez aktywne i bierne obcowanie z naturą. Definicja socjoogrodnictwa i terapii ogrodniczej.

Elementy i proces terapii ogrodniczej; relacja terapeuta – pacjent - rośliny (prace ogrodnicze, ogród) element nadrzędny : cel terapii.

Przykłady stosowania ogrodnictwa w terapii, rehabilitacji i resocjalizacji (dzieci z wadami rozwojowymi, chorzy psychicznie, osoby z depresją i wypaleniem zawodowym, osoby terminalnie chore, więźniowie, osoby uzależnione itd.).

Wytyczne projektowe dotyczące zakładania ogrodów zdrowia według teorii Urlicha „Theory of Supportive Garden”. Wymogi stawiane terenom zieleni dostosowanym do potrzeb osób niepełnosprawnych: niedowidzących i poruszających się na wózkach.

Ogrodnictwo w integracji i rozwijaniu cech społecznych . Rola ogrodów szkolnych i dydaktycznych w rozwijaniu świadomości ekologicznej dzieci i młodzieży. Kierunki rozwoju hortiterapii w Europie i na świecie. Możliwości kształcenia i pogłębiania wiedzy w zakresie terapii ogrodniczej.

Opis najważniejszych grup pacjentów w leczeniu których stosowana jest terapia zajęciowa (w tym ogrodnicza). Określanie celów ogólnych i strategicznych terapii i dostosowanie metodyki zajęć terapeutycznych w zależności od grup pacjentów metodyki.

Prezentacja scenariuszy zajęć terapeutycznych dopasowanych do określonych grup pacjentów i schorzeń w uwzględnieniem celów terapii i sposobu pomiaru jej efektów.

Projekt ogrodu zdrowia: wybór miejsca, pomiar terenu, dokumentacja zdjęciowa, rozmowa z inwestorem, kompletowanie map.

Projekt ogrodu zdrowia: zasób i wytyczne projektowe, planowanie infrastruktury, komunikacji i małej architektury, dobór gatunków roślin.

Prezentacja projektów ogrodu zdrowia przez studentów. Korekta projektów, ocena zalet i wad, dyskusja nad modyfikacjami.

1. Cooper Marcus C., Barnes M. 1999. Healing garden: Therapeutic benefits and design recommendations. John Willey and Sons; 610 ss.

2. Górska-Kłęk L., Adamczyk K., Sobiech K. 2009. Hortiterapia - metodą uzupełniającą w fizjoterapii. Fizjoterapia 17/4: 71-77.

3. Hassink J., Van Dijk M. (red.). 2006. Farming for health. Springer, The Netherlands.

4. Latkowska M. J. 2008. Hortiterapia – rehabilitacja i terapia przez pracę w ogrodzie. Zesz. Prob. Post. Nauk Roln. 525: 229-235.

5. Nowak J. 2008. Terapia ogrodnicza w krajach europejskich. Zesz. Prob. Post. Nauk Roln. 525: 271-276.

Opis efektów kształcenia

Wiedza

Tłumaczy teorie o pozytywnym wpływie natury na zdrowie fizyczne i psychiczne oraz jakość życia człowieka i społeczeństw.

Definiuje socjoogrodnictwo i terapię ogrodniczej (hortiterapię) i ogrodnictwo terapeutyczne.

Interpretuje elementy procesu terapii ogrodniczej: znaczenie celu terapii w relacji terapeuta – pacjent – rośliny.

Wyjaśnia wymogi stawiane ogrodom terapeutycznym i przystosowania techniczne dla osób niepełnosprawnych.

Umiejętności

Ilustruje przykłady zastosowania hortiterapii w leczeniu, rehabilitacji i resocjalizacji różnych grup pacjentów.

Modyfikuje metody terapeutyczne z wykorzystaniem roślin i ogrodów w oparciu o diagnozę medyczną i cele strategiczne i operacyjne terapii.

Opracowuje scenariusz zajęć hortiterapeutycznych dostosowany do wybranych grup pacjentów, koncentrując się na celach terapii i sposobach pomiaru efektów terapii.

Dyskutuje o możliwościach optymalnego zaprojektowania ogrodu z uwzględnieniem zasobu i wytycznych projektowych.

Projektuje adekwatne rozwiązania komunikacyjne i architektoniczne oraz dobór gatunków roślin w ogrodzie zdrowia dla potrzeb terapii ogrodniczej z uwzględnieniem wymogów stawianych ogrodom dla osób niepełnosprawnych.

Używa danych literaturowych oraz internetowych baz danych do przygotowania scenariusza zajęć i projektu ogrodu.

Kompetencje społeczne

Docenia znaczenie samodzielnego poszerzania wiedzy i umiejętności.

Akceptuje etyczną stronę zawodu terapeuty, na pierwszym miejscu stawiając dobro i szacunek dla pacjenta.

Podejmuje wyzwanie aktywnej pracy w zespole.

731 egzamin ustny,

711 rozwiązanie zadania problemowego,

301 ocena prezentacji ustnej, umiejętności wypowiedzi ustnej