Drukuj sylabusEkologia szkodników
Informacje ogólne
| Kod przedmiotu: | O.KOR.EKSZ1.SM.OOGAY |
| Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
| Nazwa przedmiotu: | Ekologia szkodników |
| Jednostka: | Katedra Ochrony Roślin |
| Grupy: |
Agroekologia i ochrona roślin, 1 sem. stacj. mag. obowiązkowe |
| Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
| Język prowadzenia: | polski |
| Skrócony opis: |
Omówiony zostanie zakres pojęcia ekologii szkodników. Opisane oddziaływanie temperatury, wody, światła i pokarmu na występowanie i rozwój szkodników. Opisana zostanie rola tych czynników w prognozowaniu szkodników upraw ogrodniczych. Przedstawione zostaną relacje pomiędzy szkodnikami a organizmami pożytecznymi oraz możliwości wykorzystania zjawisk konkurencji w biologicznym zwalczaniu szkodników. Omówione zostaną cechy populacji szkodników ze szczególnym uwzględnieniem przyczyn ich śmiertelności, opisane zostaną różne aspekty patologii owadów wraz z możliwością wykorzystania mikroorganizmów do zwalczania szkodników. Wyjaśnione zostaną zjawiska oscylacji, fluktuacji oraz gradacji w populacjach szkodników. Wyjaśniony zostanie wpływ różnych metod ochrony roślin na populacje szkodników |
| Pełny opis: |
Treści kształcenia Ekologia szkodników, zakres tematyki, podstawowe pojęcia: agrocenoza, agrofag/szkodnik, szkoda, siedlisko. Zbiorowiska owadów na roślinach z różnych grup roślin uprawnych Temperatura i jej wpływ na rozwój i liczebność szkodników. Suma temperatur efektywnych i jej obliczanie. Temperatura zera fizjologicznego. Wykorzystanie w prognozowaniu szkodników Wilgotność, wiatr, światło i ich wpływ na rozwój i liczebność szkodników Diapauza: przyczyny, znaczenie w życiu owadów, konsekwencje w ochronie roślin Prognozowanie szkodników na podstawie obserwacji klimatycznych oraz stadiów fenologicznego rozwoju roślin wskaźnikowych Pasożyty i drapieżce szkodników – możliwości ich wykorzystania w zwalczaniu szkodników. Modele wzajemnych oddziaływań organizmów pożytecznych i szkodliwych. Model Lotki-Volterry Czynniki wpływające na efektywność organizmów pożytecznych: zdolności poszukiwawcze, dzienne zapotrzebowanie pokarmowe, liczbowy stosunek drapieżcy do ofiary Pokarm owadów, oddziaływanie szkodników na rośliny uprawne. Monofagi, oligofagi, polifagi. Mechanizmy obronne roślin w stosunku do szkodników Przeżywalność owadów w poszczególnych stadiach rozwojowych – sposoby szacowania, znaczenie w prognozowaniu i ochronie roślin Populacje szkodników roślin uprawnych. Wahania liczebności. Oscylacje i fluktuacje. Próg szkodliwości, próg gospodarczej szkodliwości Gradacje szkodników – ich przyczyny i konsekwencje. Teorie wyjaśniające przyczyny gradacji szkodników Progi zagrożenia: sposoby ustalania, metody oceny liczebności szkodników, wydawanie decyzji o konieczności zabiegów Obliczanie sumy temperatur efektywnych dla wybranych gatunków owadów Określanie liczebności owadów na roślinach sadowniczych – Metoda Holza Określanie liczebności poszczególnych stadiów rozwojowych szkodników upraw szklarniowych Określanie zapotrzebowania pokarmowego owadów roślinożernych Określanie dobowego zapotrzebowania pokarmowego organizmów drapieżnych |
| Literatura: |
Tischler W., 1971; Agroekologia PWRiL Warszawa Trojan P., 1975; Ekologia ogólna. PWN Warszawa Kochman J., Węgorek W., 1997; Ochrona roślin. Plantpress Opyrchałowa J., 1994; Wybrane działy ekologii owadów z uwzględnieniem tematyki dotyczącej ochrony środowiska rolniczego. Uniwersytet Opolski Szujecki A., 1980. Ekologia owadów leśnych. PWRiL Warszawa Mackenzie A., Ball., Virdee S. 2005. Ekologia. PWN Warszawa Naumow N.P. 1961; Ekologia zwierząt. PWRiL Warszawa Speight M., Hunter M., Watt. 1999; Ecology of insects. Bleckwell Science Wiech K., 1999; Pożyteczne owady i inne zwierzęta |
| Efekty uczenia się: |
Opis efektów kształcenia Wiedza Definiuje podstawowe pojęcia ekologiczne Opisuje wpływ temperatury i opadów na występowanie i rozwój szkodników Wiąże obserwacje klimatyczne i fenologiczne z rozwojem szkodników i prognozowaniem Wymienia techniczne narzędzia prognozowania Opisuje rodzaje konkurencji pomiędzy owadami Pokazuje wpływ konkurencji międzygatunkowej na występowanie szkodników Opisuje czynniki wpływające na efektywność pasożytów i drapieżców szkodników Rozumie podstawy tworzenia i stosowania preparatów biologicznych Pokazuje powiązania pomiędzy szkodnikami i roślinami Wyjaśnia różnice w zapotrzebowaniu pokarmowym różnych grup szkodników Opisuje mechanizmy obronne roślin Rozumie przyczyny wahań liczebności szkodników Wyjaśnia przyczyny gradacji w świetle różnych teorii Rozumie potrzebę stosowania progów zagrożenia Umiejętności Wylicza sumy temperatur efektywnych Wylicza wartości progów zagrożenia szkodników upraw sadowniczych Rozpoznaje rośliny wskaźnikowe Rozpoznaje organizmy roślinożerne, pasożytnicze i drapieżne Układa samodzielnie tabele życiowe szkodników Oblicza przyczyny śmiertelności szkodników Szacuje liczebność szkodników na liściach różnych gatunków roślin Rozróżnia organizmy pożyteczne i szkodliwe odłowione na tabliczkach lepowych Planuje programy zwalczania szkodników Szacuje efektywność działania organizmów pożytecznych Kompetencje społeczne Docenia potrzebę ciągłego kształcenia Wspiera działania chroniące różnorodność roślinno zwierzęcą Docenia umiejętność stosowania progów zagrożenia w integrowanej ochronie roślin Akceptuje potrzebę znajomości roślin wskaźnikowych Docenia znaczenie organizmów pożytecznych w ochronie roślin Porównuje efektywność różnych grup organizmów pożytecznych Akceptuje potrzebę stosowania niechemicznych metod w ogrodnictwie Podejmuje działania wspierające proekologiczne podstawy zwalczania szkodników Uzasadnia potrzebę prowadzenie ochrony roślin zgodnie z ustawą o ochronie roślin |
| Metody i kryteria oceniania: |
101 sprawdzian wiedzy 701 egzamin pisemny ograniczony czasowo |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie.
