Bioakumulacja azotanów i metali ciężkich
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | O.BFR.9BMC5.SI.OOGXX |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Bioakumulacja azotanów i metali ciężkich |
Jednostka: | Zakład Botaniki i Fizjologii Roślin |
Grupy: |
Ogr, Agroekol. i ochr. rośl, 7 sem. stacj. inż. fakultatywne Ogr, Bioinżynieria, 5 sem. stacj. inż. fakultatywne Ogr, Ogrod. z market, 7 sem. stacj. inż fakultatywne Ogr, Rośliny lecznicze i prozdrowotne, 5 sem, stacj. inż. fakultatywne Ogr, Sztuka ogrodowa, 7 sem. stacj. inż. fakultatywne |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Skrócony opis: |
Przedstawienie jednolitego systemu uprawy, nawożenia i doboru gatunków w dostosowaniu do czynników glebowo-klimatycznych oraz reakcji fizjologicznej roślin, szczególnie warzyw, pozwalającej na uzyskanie plonu o niskiej zawartości azotanów, azotynów oraz metali ciężkich szkodliwych dla zdrowia konsumentów. Celem kursu jest zapoznanie studentów z najnowszymi osiągnięciami agroekologii w odniesieniu do produkcji warzyw i owoców o najwyższej wartości biologicznej i konsumpcyjnej ze szczególnym uwzględnieniem możliwości efektywnego obniżenia bioakumulacji azotanów oraz metali ciężkich, zwłaszcza kadmu i ołowiu. Efektem kształcenia jest rozumienie wpływu nadmiaru azotanów i metali ciężkich na podstawowe procesy fizjologiczne w roślinach (pobieranie wody, fotosynteza, oddychanie) oraz podejmowanie umiejętnych decyzji w zakresie możliwości ograniczania szkodliwych substancji w plonie roślin ogrodniczych. |
Pełny opis: |
TEMATYKA WYKŁADÓW: Toksyczność azotanów i azotynów dla zdrowia różnych grup konsumentów, normy dopuszczające maksymalną zawartość tych związków w produktach żywnościowych, w tym w warzywach świeżych, obowiązujące w Polsce i w innych krajach. Czynniki genetyczne, glebowe, nawożeniowe (szczególnie nawożenie azotem) oraz klimatyczne mające wpływ na pobieranie azotanów przez rośliny. Mechanizm pobierania, dystrybucji i metabolizm azotanów w roślinie, ze szczególnym uwzględnieniem metabolizmu węgla (fotosynteza, odddychanie) oraz jego wpływu na syntezę organicznych związków azotowych u roślin. Normy dopuszczające maksymalną zawartość metali ciężkich w produktach żywnościowych obowiązujące w Polsce i innych krajach. Negatywny wpływ metali ciężkich na organizmy roślinne i zdrowie konsumenta. Markery określające tolerancję i jej brak u roślin na podwyższoną zawartość metali ciężkich. Czynniki genetyczne, glebowe i nawożeniowe mające istotny wpływ na bioakumulację metali ciężkich, a zwłaszcza kadmu i ołowiu przez rośliny. Podstawy prognozowania plonów, szczególnie warzyw z obniżoną zawartością metali ciężkich, a zwłaszcza kadmu i ołowiu. TEMATYKA ĆWICZEŃ: Metody oznaczania zawartości azotanów w roślinach: paski wskaźnikowe, metoda kolorymetryczna, potencjometryczna. Porównanie metod. Oznaczanie zawartości azotanów w różnych częściach użytkowych wybranych przez studentów warzyw i owoców metodą potencjometryczną (z wykorzystaniem jonometru Unicam). Zmiany aktywności reduktazy azotanowej w liściach wybranych warzyw liściowych w zależności od czynników wewnętrznych (miejsce na roślinie) oraz zewnętrznych (doświetlanie, nawożenie azotem) na tle poziomu NO3- w analizowanych częściach roślin – analiza spektrofotometryczna Wykazanie toksyczności kadmu na siewkach fasoli – pomiar fluorescencji chlorofilu z wykorzystaniem fluorymetru oraz badanie zawartości związków fenolowych w liściach – analiza spektrofotometryczna |
Literatura: |
Kopcewicz J., Lewak S., 2005. Fizjologia roślin, PWN, Warszawa. Kabata-Pendias A., Mukherjee A.B., 2007. Trace elements from soil to human, Springer. Oryginalne prace naukowe dostępne w Katedrze Botaniki i Fizjologii Roślin oraz w Katedrze Uprawy Roli i Nawożenia Roślin Ogrodniczych Wydziału Ogrodniczego UR w Krakowie. |
Efekty uczenia się: |
Wiedza Student tłumaczy procesy fizjologiczno-biochemiczne związane z przemianami azotu i metali ciężkich na poziomie komórki i całej rośliny. Definiuje metody związane z oceną właściwości produktów ogrodniczych, ze szczególnym uwzględnieniem cech jakościowych. Wyjaśnia wpływ działalności rolniczej na środowisko naturalne, kształtowanie środowiska oraz zasady rolnictwa zrównoważonego w zakresie obniżania zawartości metali ciężkich i azotanów w plonie. Przedstawia podstawy nowoczesnych technologii wykorzystywanych w produkcji ogrodniczej i doskonaleniu roślin uprawnych pod względem obniżania zawartości azotanów i metali ciężkich w plonie użytkowym. Tłumaczy zjawiska fizyczne, niezbędne do rozumienia zasady działania urządzeń pomiarowych, wykorzystywanych w badaniach jakości produktów ogrodniczych/ocenie stanu fizjologicznego roślin. Umiejętności Wyjaśnia i kwalifikuje zjawiska, wpływające na jakość produktów ogrodniczych, a także na zmiany stanu środowiska naturalnego, będące efektem działalności człowieka Pracuje indywidualnie i w zespole, wykonując bardziej skomplikowane eksperymenty badawcze Używa metod, technik, narzędzi dla rozwiązania szczegółowych zagadnień związanych z praktyką ogrodniczą (jakością produktów ogrodniczych) Prawidłowo interpretuje, wnioskuje na podstawie wyników samodzielnie przeprowadzonych eksperymentów oraz przedstawionych do oceny wyników badań z innych źródeł Wykazuje zdolność do podejmowania działań w oparciu o techniki i sposoby ich optymalizacji, pozwalające na poprawę jakości produktów ogrodniczych Kompetencje społeczne Prawidłowo ocenia ryzyko i skutki wykonywanej działalności w zakresie szeroko rozumianego rolnictwa i środowiska Demonstruje świadomość ważności zachowania się w sposób profesjonalny oraz przestrzegania zasad etyki Rozumie potrzebę i zna możliwości dokształcania się (np. studia drugiego stopnia) i podnoszenia kompetencji osobistych, społecznych i zawodowych. Prezentuje świadomość odpowiedzialności za pracę własną oraz podnoszenia odpowiedzialności za wspólnie realizowane zadania. Docenia znaczenie społecznej, zawodowej i etycznej odpowiedzialności za produkcję żywności wysokiej jakości oraz kształtowanie i stan środowiska naturalnego |
Metody i kryteria oceniania: |
Na ocenę 5 W pełni rozwiązuje zadania problemowe, odnosząc się do konkretnych zastosowań w praktyce ogrodniczej Stosuje w pełni narzędzia, porównuje je oraz dobiera do rozwiązania konkretnego problemu, potrafi wskazać na zastosowanie praktyczne Ocenia metody pod kątem ich przydatności w badaniach praktycznych Oblicza wielkości parametrów fizjologicznych bezbłędnie Przypisuje znaczącą wagę do zagrożeń środowiskowych, uwzględnia w swoich działaniach, wykazuje twórcze zaangażowanie w pracy zespołowej i indywidualnej Na ocenę 4 Rozwiązuje i analizuje zadania, właściwie ocenia metody Stosuje narzędzia, potrafi analizować zjawiska pod kątem ich wpływu na produkcję ogrodniczą Potrafi wyjaśnić szerzej zasadę metod badawczych Oblicza wielkości z drobnymi błędami Jest świadomy zagrożeń środowiskowych i częściowo uwzględnia je w swoich działaniach, docenia pracę w zespole Na ocenę 3 Potrafi rozwiązać zadania, ale niedostatecznie je analizuje Posługuje się narzędziami, służącymi do rozwiązania zadania problemowego Wymienia metody i zna ich zasadę Oblicza wielkości ze znacznymi błędami Podporządkowuje się pracy w zespole i przepisom, zna zagrożenia wynikające z niewłaściwie podejmowanych decyzji, ale ich nie stosuje Na ocenę 2 Nie potrafi rozwiązać zadań problemowych Nie potrafi korzystać z narzędzi, służących do rozwiązania zadań problemowych ani argumentować wyników eksperymentu Nie zna metod badawczych Nie oblicza zadanych wielkości parametrów fizjologicznych Nie przestrzega zasad pracy laboratoryjnej oraz w zespole, nie posiada znajomości zasad ryzyka |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie.