Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Fitopatologia i entomologia ogrodnicza

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: O.4s.FIT.SI.OOGXY
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Fitopatologia i entomologia ogrodnicza
Jednostka: Katedra Botaniki, Fizjologii i Ochrony Roślin
Grupy:
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Skrócony opis:

Wiedza z zakresu nieinfekcyjnych i infekcyjnych czynników chorobotwórczych, przebiegu infekcyjnego procesu chorobowego u roślin, wpływu warunków zewnętrznych na jego przebieg. Główne typy objawów chorobowych u roślin. Udział rośliny gospodarza w rozwoju choroby infekcyjnej, rodzaje odporności i ich omówienie. Źródła infekcji pierwotnych, warunki powstawania epidemii. Przegląd ważniejszych gospodarczo chorób i szkodników oraz zasad ich diagnozowania. Poznanie podstaw ewolucji, ekologii, bioróżnorodności, systematyki i morfologii owadów. Zapoznanie z metodami zapobiegania i zwalczania chorób i szkodników.

Pełny opis:

Wprowadzenie do entomologii – entomologia jako dyscyplina naukowa, powiązania z innymi działami nauki, wybitni entomolodzy. Ewolucja owadów.

Morfologia owadów, podobieństwa i różnice z innymi grupami stawonogów i budowa wewnętrzna owadów, wybrane elementy fizjologii i behawioru owadów

Morfologiczne i anatomiczne adaptacje do żerowania owadów na roślinach. Sposoby pobierania pokarmu przez owady

Podstawy systematyki owadów. Przegląd rzędów owadów o przeobrażeniu niezupełnym

Przegląd rzędów owadów o przeobrażeniu zupełnym

Wpływ wybranych czynników abiotycznych i biotycznych na populacje owadów

Populacje owadów roślinożernych. Ocena liczebności, definicje szkodnika, szkody i straty

Wprowadzenie do ochrony roślin przed szkodnikami. Podział metod zwalczania. Kwarantanna , metoda mechaniczna, fizyczna, agrotechniczna, biologiczna, genetyczna, chemiczna

Typy i gromady szkodników: nicienie, stawonogi- pajęczaki, owady

Budowa zewnętrzna owadów. Typy aparatów gębowych. Przegląd rzędów owadów o przeobrażeniu niezupełnym i zupełnym ważnych w ochronie roślin. Typy larw i poczwarek. Rodzaje uszkodzeń.

Rodzaje uszkodzeń powodowanych przez fitofagi o różnych aparatach gębowych.

Szkodniki wielożerne (rolnice, sprężyki, żukowate (pędraki), ryjkowcowate (opuchlaki, naliściaki)

Szkodniki buraka ćwikłowego, marchwi, pomidora, ziemniaka (śmietka burakowa, mszyca burakowa, połyśnica marchwianka, stonka ziemniaczana, mszyce na ziemniakach, mątwiki, guzaki)

Szkodniki bobowatych (strąkowce, pachówka strąkóweczka, oprzędziki, śmietka kiełkówka, wciornastki, paciornica grochowianka, mszyca grochowa)

Szkodniki warzyw kapustowatych (śmietka kapuściana, mszyca kapuściana, bielinki, tantniś krzyżowiaczek, piętnówka kapustnica, pchełki ziemne)

Szkodniki warzyw cebulowych i szparagów (śmietka cebulanka, miniarka porówka, wgryzka szczypiorka, chowacz szczypiorak, niszczyk zjadliwy, rozkruszek korzeniowy, poskrzypki, trzep szparagówka)

Szkodniki warzyw i roślin ozdobnych uprawianych pod osłonami (mączlik szklarniowy, przędziorki, wciornastki, czerwce, mszyce, węgorek chryzantemowiec)

Szkodniki róży i wybranych roślin ozdobnych uprawianych w gruncie

Szkodniki wielożerne drzew i krzewów w sadach (przędziorki, czerwce, duże motyle, motyle minujące, zwójki liściowe)

Szkodniki jabłoni (kwieciak jabłkowiec, miodówka jabłoniowa, mszyce, namiotnik jabłoniowy, owocówka jabłkóweczka, owocnica jabłoniowa)

Szkodniki gruszy (miodówki, kwieciak gruszowiec, szpeciele). Szkodniki czereśni, wiśni, śliwy (owocnice, mszyce, nasionnica trzesniówka)

Szkodniki maliny i truskawki (kistnik malinowiec, kwieciak malinowiec, pryszczarki, galasówka maliniak, przeziernik malinowiec, roztocz truskawkowiec)

Szkodniki porzeczki i agrestu (wielkopąkowiec porzeczkowy, przezierniki, pryszczarki, krzywik porzeczkowiaczek, brzęczak porzeczkowy, piłecznica agrestowa)

Rozpoznawanie szkodników oraz uszkodzeń roślin powodowanych przez nie w terenie

Literatura:

1. Błaszkowski J., Radych M., Madej T. 1999. Przewodnik do zajęć z fitopatologii. Wyd. AR, Szczecin.

2. Boczek J. 1992; Niechemiczne metody zwalczania szkodników. Wydaw. SGGW

3. Boczek J. 1995; Nauka o szkodnikach roślin uprawnych. Wyd. II SGGW

4. Czyżewski Z. 1972; Choroby i szkodniki roślin ozdobnych. PWRiL

5. Kochman J., Węgorek W. 1999; Ochrona roślin. Plantpress.

6. Kryczyński S. (red.). 2003. Choroby roślin w uprawach ogrodniczych. Wyd. SGGW, Warszawa.

7. Kryczyński S., Weber Z. (red.). 2010. Fitopatologia – choroby roślin uprawnych , t. 2, PWRiL, Poznań.

8. Kryczyński S., Weber Z. (red.). 2010. Fitopatologia – podstawy fitopatologii, t. 1, PWRiL, Poznań.

9. Łęski Z., 1985; Szkodniki i choroby roślin sadowniczych. Wyd. III. PWRiL

10. Robak J., Wiech K., 1999. Choroby i szkodniki warzyw. Plantpress

11. Wiech K., 1999; Szkodniki drzew owocowych. Plantpress

12. Wnuk A., 1990; Entomologia dla rolników. Cz. I – Ogólna. Część II szczegółowa. Skrypt AR w Krakowie

Efekty uczenia się:

Definiuje pojęcie, cel i zadania fitopatologii i entomologii.

Opisuje główne typy objawów chorobowych roślin. Opisuje owady i zwierzęta mające znaczenie w ochronie roślin.

Rozpoznaje przebieg infekcyjnego procesu chorobowego u roślin. Rozpoznaje różnice pomiędzy rzędami i rodzinami owadów.

Prezentuje reakcje rośliny-gospodarza w rozwoju choroby infekcyjnej. Opisuje wpływ czynników abiotycznych i biotycznych na występowanie i rozwój owadów.

Wylicza źródła infekcji chorób i powstawania epidemii. Opisuje sposoby prognozowania szkodników.

Prezentuje podstawowe zasady i metody zwalczania chorób i szkodników.

Umiejętności

Rozróżnia objawy chorób u roślin. Oblicza i szacuje liczebność owadów na podstawie progów zagrożenia.

Analizuje przebieg procesu chorobowego u roślin. Określa biologię i szkodliwość fitofagów.

Identyfikuje rodzaje infekcji roślin. Rozpoznaje uszkodzenia roślin przez szkodniki i ich sprawców.

Porównuje sposoby i zdolności pasożytowania czynników chorobotwórczych. Zbiera preparuje i oznacza owady.

Wyjaśnia podstawowe metody zwalczania chorób i szkodników.

Formułuje podstawowe zasady profilaktyki w produkcji roślinnej.

Kompetencje społeczne

Demonstruje objawy i szkodliwość czynników chorobotwórczych. Akceptuje potrzebę ochrony bioróżnorodności świata zwierząt.

Dyskutuje o skuteczności metod zwalczania chorób. Integruje metody ochrony roślin.

Metody i kryteria oceniania:

1.Wiedza; 2. Umiejętności; 3.Kompetencje

1.Nie charakteryzuje chorób, zasad i metod ich zwalczania. Nie zna jednostek systematycznych oraz budowy wybranych zwierząt ważnych w ochronie roślin. Nie wylicza najgroźniejszych szkodniki upraw sadowniczych, warzyw i roślin ozdobnych w polu i pod osłonami. Nie zna ich bionomii i szkodliwości. Nie definiuje metod ochrony roślin oraz nie rozumie różnic pomiędzy nimi.

2.Nie zna nieinfekcyjnych i infekcyjnych czynników chorobotwórczych. Nie szacuje liczebności owadów i nie zna progów zagrożenia. Nie rozpoznaje sprawców uszkodzeń roślin uprawnych. Nie rozróżnia urządzeń technicznych służących do prognozowania i zwalczania szkodników. Nie potrafi wykonać i nie oddaje zbioru szkodników i powodowanych przez nie uszkodzeń.

3.Nie jest świadomy zagrożeń ze strony nieinfekcyjnych i infekcyjnych czynników chorobotwórczych. Nie widzi potrzeby ustawicznego kształcenia w kolejnych etapach studiowania.

Na ocenę 3

1.Wymienia choroby roślin ogrodniczych, ale nie analizuje możliwości zapobiegania. Zna jednostki systematyczne oraz budowę wybranych zwierząt ważnych w ochronie roślin. Wylicza niektóre ważne szkodniki upraw oraz zna ich bionomię i szkodliwość. Definiuje metody ochrony roślin ale, nie potrafi prawidłowo powiązać je poszczególnymi gatunkami agrofagów.

2.Opisuje objawy, szkodliwość oraz profilaktykę i ich zwalczanie. Szacuje liczebność owadów, ale nie zna progów zagrożenia. Rozpoznaje ważniejsze gatunki sprawców uszkodzeń roślin uprawnych. Rozróżnia urządzenia techniczne służące do prognozowania i zwalczania szkodników, ale nie zawsze prezentuje zakres ich stosowania. Potrafi wykonać zbiór, ale jest on nieestetyczny. Niektóre owady nie są prawidłowo oznaczone (maksymalnie 3)

3.Zna zagrożenia związane z czynnikami chorobotwórczymi, ale nie uwzględnia ich w produkcji ogrodniczej. W stopniu średnim potrafi pracować w zespole i ponosi odpowiedzialność za wspólnie realizowane zadania, jest świadomy znaczenia społecznej, zawodowej i etycznej odpowiedzialności za produkcję żywności wysokiej jakości

Na ocenę 4

1.Wymienia choroby roślin ogrodniczych, zasady i metody ich zwalczania. Zna jednostki systematyczne oraz budowę wszystkich zwierząt ważnych w ochronie roślin. Wylicza wszystkie ważne szkodniki upraw oraz zna ich bionomię i szkodliwość. Definiuje metody ochrony roślin i potrafi prawidłowo powiązać je z poszczególnymi gatunkami agrofagów.

2.Rozpoznaje czynniki chorobotwórcze i stosuje profilaktykę i metody ich zwalczania. Szacuje liczebność owadów, ale i zna progi zagrożenia.

Rozpoznaje większość gatunków sprawców uszkodzeń roślin uprawnych. Rozróżnia urządzenia techniczne służące do prognozowania i zwalczania szkodników i prezentuje zakres ich stosowania. Potrafi wykonać zbiór w sposób estetyczny i zgodny z zasadami dotyczącymi preparowania i opisywania okazów. Nie wymienia wszystkich nazw łacińskich

3.Jest świadomy zagrożeń ze strony czynników chorobotwórczych w produkcji ogrodniczej i częściowo uwzględnia je w swoich działaniach. W stopniu dobrym potrafi pracować w zespole i ponosi odpowiedzialność za wspólnie realizowane zadania, jest świadomy znaczenia społecznej, zawodowej i etycznej odpowiedzialności za produkcję żywności wysokiej jakości.

Akceptuje potrzebę kierowania się zasadami etycznymi w ochronie roślin.

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie.
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0 (2024-03-22)