Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Kształtowanie krajobrazu i ochrona przyrody

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: O.3s.KOP.NM.OOGXY
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Kształtowanie krajobrazu i ochrona przyrody
Jednostka: Zakład Botaniki i Fizjologii Roślin
Grupy:
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Skrócony opis:

Celem przedmiotu jest przybliżenie zasad kształtowania krajobrazu w oparciu o naukowe podstawy ochrony przyrody, oraz przybliżenie form ochrony przyrody i regulujących je aktów prawnych.

Omówione zostają elementy i czynniki kształtujące krajobraz, oraz typologia krajobrazów z uwzględnieniem wpływu gospodarki człowieka. Prezentowane są współczesne zagrożenia dla przyrody ożywionej i nieożywionej oraz metody jej ochrony w Polsce i Unii Europejskiej, zwłaszcza takie aspekty jak projektowanie i zarządzanie obszarami krajobrazu chronionego, pielęgnacja i rekultywacja krajobrazów zdewastowanych, podstawowe akty prawne oraz konwencje międzynarodowe z zakresu ochrony przyrody.

Pełny opis:

Krajobraz jako przedmiot badań różnych dyscyplin naukowych - historyczne i współczesne definicje krajobrazu

Elementy i czynniki kształtujące krajobraz. Typologia krajobrazów

Klasyfikacja krajobrazów ze względu na przeobrażenia spowodowane gospodarką człowieka: krajobraz pierwotny, naturalny, kulturowy i zdewastowany. Gospodarowanie przestrzenią w różnych typach krajobrazu

Motywy cel i przedmiot ochrony przyrody w ujęciu historycznym i współczesnym

Współczesne zagrożenia przyrody ożywionej i nieożywionej: niszczenie i fragmentacja siedlisk, inwazje biologiczne, eksploatacja dzikich populacji, pozyskiwanie zasobów nieożywionych

Ochrona gatunkowa in situ. Szacowanie i kategoryzacja zagrożenia gatunków na skutek antropopresji. Czynna ochrona małych populacji. Teoria metapopulacji

Ochrona gatunkowa ex situ. Reintrodukcja i metaplantacja

Typy i wybór obszarów chronionych z uwzględnieniem mozaikowatości krajobrazu: kryteria oceny, praktyczne metody wyznaczania, ochrona i monitoring. Ogniska bioróżnorodności w krajobrazie. Korytarze ekologiczne. Teoria biogeografii wysp.

Przegląd wybranych obszarów chronionych w Polsce i na świecie: parki narodowe, rezerwaty przyrody, parki krajobrazowe, obszary chronionego krajobrazu, użytki ekologiczne, obszary Natura 2000

Prawo w ochronie przyrody. Międzynarodowe aspekty ochrony przyrody. Konwencje o zasięgu światowym i europejskim (K. Ramsarska, CITES, Paryska, Bońska, Berneńska, Helsińska, Europejska Konwencja Krajobrazowa)

Formy i kierunki postępowania prowadzące do rewitalizacji terenów poprzemysłowych

Renaturalizacja obszarów zdegradowanych chemicznie

Rośliny w krajobrazie miejskim

Wyróżnianie podstawowych typów krajobrazu związanych ze stopniem i formą ingerencji człowieka - ćwiczenia terenowe na terenie Ojcowskiego Parku Narodowego i Zespołu Jurajskich Parków Krajobrazowych:

1. krajobraz naturalny - formy i metody ochrony zasobów przyrodniczych i charakterystycznych cech rodzimego krajobrazu. Rola i założenia ścieżek turystyczno-dydaktycznych. Pozytywne i negatywne skutki udostępniania obszarów chronionych dla wypoczynku i dydaktyki

2. kulturowy krajobraz rolniczy - układy pól, zadrzewienia śródpolne, korytarze ekologiczne. Kulturowe pejzaże historyczne

3. krajobraz zdewastowany w rejonie oddziaływania przemysłu górniczo-hutniczego - problemy, rekultywacja i rola sukcesji ekologicznej w zagospodarowaniu zwałowisk poprzemysłowych

Literatura:

1. PULLIN A.S. 2004. Biologiczne podstawy ochrony przyrody. PWN, Warszawa.

2. RATYŃSKA H., KACZMAREK S., CIERZNIAK T., BEHNKE M. 2002. Ekologia, ochrona i kształtowanie krajobrazu. Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej.

3. RICHLING A., SOLON J., 2002. Ekologia krajobrazu. PWN, Warszawa.

4. SYMONIDES E. 2008. Ochrona przyrody. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.

5. WIŚNIEWSKI J., GWIAZDOWICZ D.J. 2004. Ochrona przyrody. Wydawnictwo Akademii Rolniczej w Poznaniu.

6. WOLSKI K., SZYMURA M., GIERULA A. 2006. Wybrane zagadnienia z ekologii krajobrazu. Wydawnictwo Akademii Rolniczej we Wrocławiu.

Efekty uczenia się:

Wiedza

definiuje elementy i czynniki kształtujące krajobraz w ujęciu historycznym i współczesnym

klasyfikuje różne typy krajobrazu i rodzaje gospodarowania przestrzenią

opisuje najważniejsze zagrożenia dla różnorodności biologicznej i środowiska naturalnego

charakteryzuje formy ochrony gatunkowej w Polsce

kategoryzuje poszczególne formy ochrony obszarowej w Polsce

kategoryzuje formy ochrony przyrody o zasięgu międzynarodowym

rozróżnia zmiany zachodzące w środowisku naturalnym pod wpływem zanieczyszczeń chemicznych

rozróżnia podstawowe formy renaturalizacji terenów zdegradowanych

dostrzega rolę roślin w krajobrazie miejskim na kształtowanie jakości życia człowieka

Umiejętności

identyfikuje typy krajobrazu związane ze stopniem i formą ingerencji człowieka

analizuje swoje działania pod kątem ochrony przyrody

rozpoznaje zagrożenia dla środowiska wynikające z działalności człowieka

przewiduje konsekwencje dla środowiska wynikające z prowadzenia nieprawidłowych działań

dostosowuje swoje działania w kierunku ochrony środowiska naturalnego

Kompetencje społeczne

przewiduje wielopłaszczyznowe konsekwencje swoich działań oraz odpowiedzialność za podjęte decyzje

dostrzega potrzebę wdrażania zachowań proekologicznych

wspiera działania mające na celu ochronę środowiska naturalnego

podejmuje działania mające ograniczyć negatywne skutki działania na środowisko

Metody i kryteria oceniania:

Na ocenę 5

Wymienia poszczególne typy krajobrazu, wymienia ich cechy charakterystyczne, przedstawia je w kontekście historycznym i współczesnym

Wymienia i charakteryzuje formy ochrony przyrody o zasięgu krajowym i międzynarodowym oraz zna przykłady międzynarodowych konwencji dotyczących ochrony przyrody

Wymienia i charakteryzuje zagrożenia dla środowiska naturalnego oraz zna ważniejsze sposoby ich ograniczania

Identyfikuje podstawowe typy krajobrazu oraz określa stopień i formą ingerencji człowieka

W pełni potrafi dostosować swoje działania w kierunku zminimalizowania ich szkodliwości dla środowiska naturalnego

Jest świadomy wielopłaszczyznowych konsekwencji podjętych rozwiązań i uwzględnia je w swoich działaniach

Ma świadomość zagrożeń oraz odczuwa potrzebę aktywnego włączania się w edukację i wprowadzanie zachowań proekologicznych

Na ocenę 4

Wymienia poszczególne typy krajobrazu, wymienia ich cechy charakterystyczne

Opisuje formy ochrony przyrody o zasięgu krajowym oraz podaje przykłady form ochrony przyrody o zasięgu międzynarodowym

Wymienia i charakteryzuje zagrożenia dla środowiska naturalnego

Identyfikuje podstawowe typy krajobrazu związane ze stopniem i formą ingerencji człowieka

Przewiduje konsekwencje swoich działań dla środowiska naturalnego i potrafi zminimalizować wpływ działań najbardziej niebezpiecznych

Jest świadomy wielopłaszczyznowych konsekwencji podjętych rozwiązań i częściowo uwzględnia je w swoich działaniach

Ma świadomość zagrożeń i odczuwa potrzebę wprowadzania zachowań proekologicznych

Na ocenę 3

Wymienia poszczególne typy krajobrazu, ale nie wymienia ich cech charakterystycznych

Wymienia podstawowe formy ochrony przyrody, ale ich nie potrafi opisać

Wymienia główne zagrożenia dla środowiska naturalnego, ale ich nie charakteryzuje

Zna kilka podstawowych typów krajobrazu związanych ze stopniem i formą ingerencji człowieka

Potrafi teoretycznie przewidzieć konsekwencje swoich działań dla środowiska naturalnego

Zna pojedyncze konsekwencje podjętych działań, ale nie rozumie istoty działań systemowych

Ma świadomość zagrożeń i mówi o nich, ale nie przywiązuje do nich szczególnej uwagi

Na ocenę 2

Nie wymienia poszczególnych typów krajobrazu

Nie zna podstawowych form ochrony przyrody

Nie zna ważniejszych zagrożeń dla środowiska naturalnego

Nie identyfikuje podstawowych typów krajobrazu związanych ze stopniem i formą ingerencji człowieka

Nie potrafi przewidzieć konsekwencji swoich działań dla środowiska naturalnego

Nie jest świadomy wielopłaszczyznowych konsekwencji podjętych działań oraz własnej i zbiorowej odpowiedzialności za podjęte decyzje

Ignoruje zagrożenia dla środowiska naturalnego i nie przywiązuje do nich uwagi

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie.
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0 (2024-03-22)