Fizjologia roślin
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | O.3s.FIR.NI.OOTXY | Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Fizjologia roślin | ||
Jednostka: | Zakład Botaniki i Fizjologii Roślin | ||
Grupy: | |||
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
![]() ![]() |
||
Język prowadzenia: | (brak danych) | ||
Skrócony opis: |
Zapoznanie studentów z przebiegiem oraz możliwościami regulacji najważniejszych procesów fizjologicznych w roślinach, takich jak: gospodarka wodna i mineralna roślin, fotosynteza, fotorespiracja, oddychanie, wzrost roślin ze szczególnym uwzględnieniem roli poszczególnych fitohormonów, rozwój roślin, mechanizmy foto- i termoindukcji kwitnienia, wpływ czynników stresowych na rośliny. Efektem kształcenia jest rozumienie procesów fizjologicznych przebiegających w roślinach, wzajemnych powiązań tych procesów ze sobą oraz modyfikacji w zmieniających się warunkach środowiska, a także rozumienie procesów fizjologicznych pod kątem możliwości optymalizacji wzrostu i rozwoju roślin. |
||
Pełny opis: |
Wprowadzenie: tematyka zajęć, literatura, wymagania do zaliczenia. Gospodarka wodna roślin. Właściwości fizykochemiczne wody i jej znaczenie dla roślin. Zjawiska imbibicji, dyfuzji, osmozy i ich znaczenie w gospodarce wodnej roślin. Parametry osmotyczne komórki roślinnej. Pobieranie, dystrybucja i transpiracja wody przez rośliny oraz wpływ czynników glebowych i klimatycznych na te procesy. Mechanizm ruchu aparatów szparkowych u roślin. Czynne pobieranie wody przez rośliny – mechanizm i znaczenie Fotosynteza. Rodzaje i udział barwników fotosyntetycznych w procesie. Faza świetlna i faza wiązania dwutlenki węgla – istota przebiegu i znaczenie. Rośliny typu C3 i C4. Czynniki zewnętrzne, wpływające na intensywność fotosyntezy (światło, dwutlenek węgla, temperatura, tlen, woda, zanieczyszczenia powietrza i gleby, nawożenie), z wyszczególnieniem możliwości regulacji tymi czynnikami w uprawach ogrodniczych. Fotorespiracja – istota, znaczenie i czynniki modyfikujące proces Oddychanie roślin. Rodzaje, lokalizacja i znaczenie procesu oddychania dla organizmu roślinnego. Ogólna charakterystyka przemian oddechowych u roślin i ich powiązania z przemianami podstawowych związków organicznych. Czynniki mające wpływ na oddychanie: tlen, temperatura, CO2, woda, światło, dostępność składników mineralnych, możliwości ich regulacji. Alternatywne drogi przemian oddechowych Fizjologia mineralnego żywienia roślin. Pobieranie składników mineralnych przez rośliny i mechanizmy oraz czynniki sterujące tym procesem. Asymilacja azotu w roślinach. Funkcje fizjologiczne oraz objawy niedoborów najważniejszych pierwiastków, ze szczególnym uwzględnieniem roślin ogrodniczych zrost roślin. Definicja i dynamika wzrostu w ontogenezie roślin. Zewnętrzne czynniki wpływające na wzrost, fotomorfogeneza. Wewnętrzne czynniki wzrostu, fitohormony (auksyny, cytokininy, gibereliny, kwas abscysynowy, etylen i inne). Mechanizm działania fitohormonów. Syntetyczne regulatory wzrostu i ich zastosowanie w ogrodnictwie – przykłady. Formy i udział fitochromu w zjawiskach wzrostu i rozwoju roślin Ruchy roślin. Definicja, klasyfikacja i znaczenie ruchów roślin. Ruchy lokomotoryczne, autonomiczne, higroskopowe, tropizmy i nastie. Mechanizmy ważniejszych ruchów roślin Rozwój roślin - definicja i główne etapy rozwoju roślin – cechy charakterystyczne (rozwój wegetatywny i generatywny). Fazy i kontrola kwitnienia, fotoperiodyczna i termiczna indukcja kwitnienia. Wieloczynnikowy model indukcji kwitnienia. Zjawiska korelacyjne w rozwoju roślin Starzenie się roślin – poszczególnych organów i całego organizmu. Objawy starzenia, procesy towarzyszące, mechanizm. Opadanie liści, owoców, kwiatów. Możliwości sterowania procesem starzenia. Spoczynek nasion i pąków – mechanizmy wchodzenia i wychodzenia ze stanu spoczynku Opadanie liści, owoców, kwiatów. Możliwości sterowania procesem starzenia. Spoczynek nasion i pąków – mechanizmy wchodzenia i wychodzenia ze stanu spoczynku Reakcje roślin na czynniki stresowe. Podział czynników stresowych, rodzaje odporności. Główne reakcje roślin na stres niedoboru wody (bilans wodny, okresy krytyczne zapotrzebowania na wodę, mechanizmy osmoregulacji). Podstawowe reakcje roślin na stres wywołany niską temperaturą i zasoleniem. Istota aklimatyzacji roślin do niekorzystnych warunków środowiska. Podsumowanie przedmiotu Reakcje roślin na czynniki stresowe. Podział czynników stresowych, rodzaje odporności. Główne reakcje roślin na stres niedoboru wody (bilans wodny, okresy krytyczne zapotrzebowania na wodę, mechanizmy osmoregulacji). Podstawowe reakcje roślin na stres wywołany niską temperaturą i zasoleniem. Istota aklimatyzacji roślin do niekorzystnych warunków środowiska. Podsumowanie przedmiotu Pęcznienie i dyfuzja. Różnice w stopniu i szybkości pęcznienia nasion o różnym składzie chemicznym. Wpływ stężenia roztworów na szybkość pęcznienia. Wpływ rodzaju roztworu dyfundującego na szybkość dyfuzji. Szybkość dyfuzji w zależności od gęstości ośrodka Osmoza. Wykazanie zjawiska osmozy. Określenie wielkości potencjału osmotycznego komórek metodą plazmolizy granicznej. Określenie wielkości potencjału wody tkanki roślinnej Gospodarka wodna roślin. Oznaczanie procentowej zawartości wody w różnych organach rośliny. Oznaczanie intensywności transpiracji i ilości wody pobranej za pomocą potetometru. Metody oznaczania stopnia rozwartości aparatów szparkowych. Oznaczanie rozwartości szparek metodą kolodionową. Wykazanie ciągłości przestworów komórkowych. Wykazanie zjawiska gutacji. Pomiar parcia korzeniowego Wzrost roślin. Metody pomiaru intensywności wzrostu roślin. Wpływ światła na wzrost roślin. Wpływ temperatury na intensywność wzrostu roślin. Wpływ długotrwałego niedoboru tlenu na rośliny wyższe Rozwój roślin. Wpływ czynników zewnętrznych na kiełkowanie nasion. Wpływ temperatury na kiełkowanie nasion. Wpływ tlenu na kiełkowanie nasion. Nieprzepuszczalność okrywy nasiennej i endogenne inhibitory jako wewnętrzne przyczyny zahamowania kiełkowania nasion. Przyspieszanie rozwoju pąków wybranych gatunków drzew i krzewów Reakcje roślin na stres. Allelopatia. Wpływ olejków eterycznych na kiełkowanie nasion. Wpływ temperatury na przepuszczalność błon cytoplazmatycznych – oznaczenie metodą spektrofotometryczną Ruchy roślin. Fototropizm pędu i korzenia. Geotropizm pędu i korzenia. Chemotropizm korzeni. Szczegółowe podsumowanie zajęć. Zaliczenie semestru |
||
Literatura: |
Fizjologia roślin. Wprowadzenie - Kopcewicz J., Lewak S. PWN Warszawa 2009 Fizjologia roślin. Od teorii do nauk stosowanych - Kozłowska M. PWN Warszawa 2007 Fizjologia roślin dla wydziałów ogrodniczych - skrypt cz I i II- Piskornik Z.Wydawnictwo AR w Krakowie kraków 1994 Fizjologia roślin - Kopcewicz J., Lewak S. PWN Warszawa 2012 |
||
Efekty uczenia się: |
Wiedza: Student definiuje podstawowe procesy fizjologiczne w komórkach roślinnych. Rozpoznaje i opisuje poszczególne etapy biologii rozwoju roślin. Wyjaśnia zależności poszczególnych procesów fizjologicznych od czynników środowiskowych oraz określa możliwości regulacji tych czynników w zakresie produkcji ogrodniczej. Ilustruje, w jaki sposób czynniki środowiskowe modyfikują procesy fizjologiczne roślin. Tłumaczy wewnętrzne mechanizmy regulacji procesów wzrostu i rozwoju roślin oraz podaje możliwości wykorzystania tej wiedzy w praktyce ogrodniczej. Umiejętności Wykonuje proste zadania badawcze, potrafi pracować indywidualnie i w zespole Argumentuje w formie pisemnej uzyskane wyniki eksperymentu. Potrafi opisać i prawidłowo zinterpretować rezultaty eksperymentu Identyfikuje i analizuje zjawiska wpływające na produkcję roślin leczniczych Kompetencje społeczne: Docenia świadomość odpowiedzialności za pracę własną oraz gotowość podporządkowania się zasadom pracy w zespole Przestrzega zasad pracy laboratoryjnej (w przyszłości - etyki zawodowej) Posiada znajomość ryzyka w zakresie niewłaściwie podejmowanych decyzji |
||
Metody i kryteria oceniania: |
Wykład: egzamin pisemny ograniczony czasowo, aktywność w czasie dyskusji zdefiniowanego problemu (50%) Ćwiczenia: sprawdzian wiedzy, zaliczenie sprawozdania z ćwiczeń, projektu, zaangażowane w czasie dyskusji zdefiniowanego problemu (50%) |
| |||||
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie.