Ekologia szkodników
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | O.1s.EKS.NM.OOGAY |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Ekologia szkodników |
Jednostka: | Katedra Ochrony Roślin |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Skrócony opis: |
W trakcie realizacji programu omówiony zostanie zakres pojęcia ekologii szkodników. Opisane oddziaływanie temperatury, wody, światła i pokarmu na występowanie i rozwój szkodników. Opisana zostanie rola tych czynników w prognozowaniu szkodników upraw ogrodniczych. Przedstawione zostaną relacje pomiędzy szkodnikami a organizmami pożytecznymi oraz możliwości wykorzystania zjawisk konkurencji w biologicznym zwalczaniu szkodników. Omówione zostaną cechy populacji szkodników ze szczególnym uwzględnieniem przyczyn ich śmiertelności, opisane zostaną różne aspekty patologii owadów wraz z możliwością wykorzystania mikroorganizmów do zwalczania szkodników. Wyjaśnione zostaną zjawiska oscylacji, fluktuacji oraz gradacji w populacjach szkodników. Wyjaśniony zostanie wpływ różnych metod ochrony roślin na populacje szkodników. |
Pełny opis: |
Ekologia szkodników, zakres tematyki, podstawowe pojęcia: agrocenoza, agrofag/szkodnik, szkoda, siedlisko. Zbiorowiska owadów na roślinach z różnych grup roślin uprawnych. Temperatura i jej wpływ na rozwój i liczebność szkodników. Suma temperatur efektywnych i jej obliczanie. Temperatura zera fizjologicznego. Wykorzystanie w prognozowaniu szkodników. Wilgotność, wiatr, światło i ich wpływ na rozwój i liczebność szkodników. Diapauza: przyczyny, znaczenie w życiu owadów, konsekwencje w ochronie roślin. Prognozowanie szkodników na podstawie obserwacji klimatycznych oraz stadiów fenologicznego rozwoju roślin wskaźnikowych. Pasożyty i drapieżce szkodników – możliwości ich wykorzystania w zwalczaniu szkodników. Modele wzajemnych oddziaływań organizmów pożytecznych i szkodliwych. Model Lotki-Volterry. Czynniki wpływające na efektywność organizmów pożytecznych: zdolności poszukiwawcze, dzienne zapotrzebowanie pokarmowe, liczbowy stosunek drapieżcy do ofiary. Pokarm owadów, oddziaływanie szkodników na rośliny uprawne. Monofagi, oligofagi, polifagi. Mechanizmy obronne roślin w stosunku do szkodników. Przeżywalność owadów w poszczególnych stadiach rozwojowych – sposoby szacowania, znaczenie w prognozowaniu i ochronie roślin. Przeżywalność owadów w poszczególnych stadiach rozwojowych – sposoby szacowania, znaczenie w prognozowaniu i ochronie roślin. Gradacje szkodników – ich przyczyny i konsekwencje. Teorie wyjaśniające przyczyny gradacji szkodników. Progi zagrożenia: sposoby ustalania, metody oceny liczebności szkodników, wydawanie decyzji o konieczności zabiegów. Suma temperatur efektywnych dla wybranych gatunków owadów. Liczebność owadów na roślinach sadowniczych – metoda Holza. Liczebność poszczególnych stadiów rozwojowych szkodników upraw szklarniowych. Zapotrzebowanie pokarmowe owadów roślinożernych. Dobowe zapotrzebowanie pokarmowe organizmów drapieżnych. |
Literatura: |
Agroekologia. Tischler W. PWRiL. Warszawa. 1971. Ekologia ogólna. Trojan P. PWN. Warszawa. 1975. Wybrane działy ekologii owadów z uwzględnieniem tematyki dotyczącej ochrony środowiska rolniczego. Opyrchałowa J. Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego. Opole. 1994. Ekologia owadów leśnych. Szujecki A. PWRiL. Warszawa. 1980. Ekologia. Mackenzie A., Ball., Virdee S. PWN. Warszawa. 2004. Ekologia zwierząt. Naumow N.P. PWRiL. Warszawa. 1961. Pożyteczne owady i inne zwierzęta. Wiech K. Poznań. 1999. |
Efekty uczenia się: |
Student wymienia wszystkie czynniki wpływające na rozwój i szkodliwość aagrofagów. Prawidłowo ocenia znaczenie czynników biotycznych i abiotycznych. Zna i rozumie podstawy prognozowania i określania progów zagrożenia w odniesieniu do większości agrofagów. Potrafi prawidłowo ocenić liczebność szkodników występujących na roślinach uprawnych. Potrafi wyliczyć progi zagrożenia wielu różnych gatunków szkodników. Oblicza parametry populacji. Konstruuje tabele życia (przeżywania) najważniejszych gatunków. Oblicza sumę temperatur efektywnych. Dostrzega zagrożenia i przewiduje skutki działalności szkodników w stosunku do roślin uprawnych. Rozumie potrzebę przestrzegania założeń ustawy o ochronie przyrody i programu Natura 2000. Propaguje potrzebę ochrony bioróżnorodności roślinnej i zwierzęcej w miastach. Rozumie i propaguje potrzebę szerokiego stosowania integrowanej i ekologicznej ochrony roślin przed szkodnikami. |
Metody i kryteria oceniania: |
Egzamin pisemny. Sprawdzian wiadomości |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie.