Chemia ogólna i nieorganiczna

Celem zajęć jest przekazanie studentom podstawowych wiadomości na temat właściwości związków nieorganicznych wynikających z budowy ich cząsteczek, stanu skupienia i środowiska, w którym występują oraz praw opisujących te właściwości, a także wyrobienie umiejętności wykonywania podstawowych obliczeń chemicznych i czynności laboratoryjnych niezbędnych do rozwiązywania przez studentów problemów w trakcie ich dalszego studiowania oraz pracy zawodowej. Zajęcia obejmują bloki tematyczne prezentujące aktualny stan wiedzy na temat budowy atomów i cząsteczek chemicznych, rodzaju reakcji chemicznych, systematyki i właściwości chemicznych związków nieorganicznych, właściwości wody i reakcji zachodzących w roztworach wodnych oraz znaczenia tych zagadnień dla środowiska naturalnego i ich praktycznego wykorzystania. Ważnym elementem zajęć jest zapoznanie studentów z metodami właściwego postępowania ze związkami chemicznymi umożliwiającego ograniczenie ich szkodliwości dla środowiska przyrodniczego.

Wykłady

Budowa atomu z uwzględnieniem konfiguracji elektronowej, izotopy, alotropia.

Układ okresowy pierwiastków, właściwości pierwiastków wynikające z ich położenia w układzie okresowym.

Elektroujemność pierwiastków - pierwiastki elektrododatnie i elektroujemne, skala Paulinga. Oddziaływania międzycząsteczkowe.Wiązania chemiczne.

Systematyka związków nieorganicznych: tlenki, kwasy, wodorotlenki, sole, wodorki, związki kompleksowe, inne połączenia chemiczne - budowa, charakterystyczne właściwości, zastosowanie.

Rodzaje reakcji chemicznych.

Budowa i właściwości cząsteczki wody. Roztwory rzeczywiste i koloidowe. Sposoby wyrażania stężeń roztworu. Równowaga chemiczna - stała równowagi chemicznej, reguła przekory Le Chateliera-Browna.

Reakcje w roztworach wodnych: dysocjacja elektrolityczna - stała i stopień dysocjacji, elektrolity mocne i słabe, autodysocjacja wody, iloczyn jonowy wody, wskaźnik pH.

Hydroliza soli, odczyn roztworów soli, roztwory buforowe, iloczyn rozpuszczalności i jego wykorzystanie praktyczne.

Ćwiczenia

Organizacja ćwiczeń. Regulamin pracowni chemicznej i przepisy BHP. Zasady pracy z odczynnikami chemicznymi (zagrożenia i środki ostrożności). Odpady chemiczne i ich utylizacja.

Klasyfikacja reakcji nieorganicznych. Właściwości chemiczne poszczególnych grup związków nieorganicznych

Reakcje charakterystyczne wybranych jonów.

Sporządzanie roztworów o określonym stężeniu procentowym i molowym.

Konduktometria. Potencjometria.

Alkacymetria. Oznaczenia acydymetryczne.

Alkacymetria. Oznaczenia alkalimetryczne.

Wprowadzenie do redoksymetrii. Manganometria.

Podstawowa

Atkins W.P., Jones L. 2017. Chemia ogólna. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Szymońska J., Szlachcic P., Michalski O., Kulig E., Wisła A. 2017. Chemia I – skrypt do ćwiczeń laboratoryjnych. Wydawnictwo UR w Krakowie.

Uzupełniająca

Mastalerz, P. 2017. Elementarna chemia nieorganiczna. Wydawnictwo Chemiczne.

Łukasiewicz M., Michalski O., Szymońska J. 2015. Obliczenia chemiczne. Skrypt do ćwiczeń rachunkowych z chemii. Wydawnictwo UR w Krakowie.

Wiedza - zna i rozumie

podstawowe zjawiska, pojęcia i prawa chemiczne

właściwości najważniejszych pierwiastków i związków chemicznych

klasyfikuje poszczególne rodzaje substancji nieorganicznych

zależność pomiędzy budową substancji a jej właściwościami fizycznymi i chemicznymi

prezentuje równania reakcji chemicznych z udziałem różnych substancji chemicznych

prezentuje równania reakcji przebiegających w roztworach wodnych i przewiduje ich skutki.

właściwości roztworów wodnych i układów koloidalnych

Umiejętności - potrafi

posługiwać się podstawowym sprzętem i szkłem laboratoryjnym; przestrzegać podstawowych zasad bezpieczeństwa i higieny pracy

opisywać wykonane doświadczenia chemiczne oraz interpretować obserwowane wyniki reakcji chemicznych

rozwiązywać praktyczne zadania dotyczące analizy jakościowej i ilościowej substancji

przygotować pisemne sprawozdanie na temat przeprowadzonych doświadczeń laboratoryjnych

pozyskiwać informacje z literatury, baz danych i innych źródeł, potrafi integrować uzyskane informacje, dokonywać ich interpretacji, a także wyciągać wnioski

ciągłego dokształcania się i podnoszenia kwalifikacji zawodowych oraz rozwoju osobistego

wykazania odpowiedzialności za pracę własną i innych w zakresie bezpieczeństwa w laboratorium chemicznym oraz używania odczynników chemicznych.

Kompetencje społeczne - jest gotów do

krytycznej oceny własnej wiedzy oraz uznania znaczenia wiedzy w rozwiązywaniu problemów poznawczych i praktycznych

zachowania się w sposób profesjonalny, przestrzegania zasad etyki zawodowej i wymagania tego od innych

egzamin w formie pisemnej; na ocenę pozytywną należy udzielić co najmniej 51% prawidłowych odpowiedzi na zadane pytania. Udział w ocenie końcowej z przedmiotu - 60%.

"zaliczenie ćwiczeń na podstawie:

- indywidualnych sprawozdań z prac laboratoryjnych,

- 2 kolokwia cząstkowe z zakresu ćwiczeń (ocena pozytywna dla min. 51% punktów)

- udział w ocenie końcowej modułu 40%."