Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Ergonomia i ochrona pracy

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: L.A5.ERGONO.SI.LLSGX
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Ergonomia i ochrona pracy
Jednostka: Katedra Użytkowania Lasu, Inżynierii i Techniki Leśnej
Grupy:
Punkty ECTS i inne: 2.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
Język prowadzenia: polski
Skrócony opis:

Przedmiotem kursu jest analiza zależności w układzie człowiek- maszyna-środowisko, przedstawienie ergonomii jako nauki

interdyscyplinarnej czerpiącej informację z psychologii, socjologii, fizjologii, higiena, medycyny, organizacji pracy, antropometrii oraz nauk

inżynieryjnych i społczenych. Ukierunkowany jest na wskazanie metod humanizacji pracy poprzez przedstawienie możliwości człowieka i

jego ograniczeń, rozwiązań technicznych i organizacyjnych zmierzających do minimalizacji kosztu biologicznego pracy w cyklu życia

jednostki przy zwiększeniu wydajności i efektywności technologii i organizacji.

Pełny opis:

Wykłady - 15 godzin.Wprowadzenie do nauki ergonomii, definicje i pojęcia, rys historyczny. Miejsce ergonomii w strukturze nauki. Ergonomia korekcyjna, koncepcyjna. Miejsce ergonomii w polskim leśnictwie.System Człowiek - Praca. Człowiek, jako system autonomiczny. Interakcje. Reaktywność i parametry systemu. Zgodność parametrów systemu z wykonywaną pracą. Modele systemowe Rosnera, Mazura, Gradjeana.Podstawy psychologii pracy. Istota pracy umysłowej Odruchy i stereotypy dynamiczne. Bodźce i sygnały. Odbiór sygnałów. Odbiór informacji akustycznej, wzrokowej. Pamięć. Uwaga. Stres. Czas reakcji. Istota pracy umysłowej. Rola pracy umysłowej.Podstawy fizjologii pracy Postacie pracy fizycznej. Przemiana materii. Regulacja cieplna organizmu. Zmęczenie. Wydatek energetyczny, metody określania. Poziom obciążeń fizjologicznych w leśnictwie. Związek zmęczenia z wypadkowością przy pracy.

Czynniki materialnego środowiska pracy. Metody diagnozowania i optymalizacji ergonomicznej stanowisk pracy w leśnictwie. Rozwiązania ergonomiczne, możliwości zastosowań w praktyce leśnej.Zagrożenia operatorów na stanowiskach pracy w leśnictwie. Diagnozowanie czynników zagrożeń, modele analizy zagrożeń. Występujący w praktyce poziom zagrożeń, normatywy higieniczne polskie, UE oraz ISO.

Wypadkowość w leśnictwie, determinanty wypadkowe, Modele badania wypadków. Struktura zatrudnienia a wskaźniki wypadkowości. Choroby zawodowe i parazawodowe w leśnictwie. Badania wstępne i okresowe. Zarządzanie ergonomią i bezpieczeństwem pracy w Lasach Państwowych.

Ergonomia stanowisk komputerowych. Ergonomia hardwaru i softwaru. Zagrożenie na stanowiskach komputerowych, możliwości ochrony. Prawne podstawy ochrony operatorów stacji komputerowych. Zasady organizacji pracy biurowej z wykorzystaniem terminali komputerowych.

Ćwiczenia projektowe i laboratoryjne - 15 godz.

Wybrane zagadnienia z Kodeksu pracy oraz organizacji procesu pracy w leśnictwie: Rodzaje umów o pracę. Warunki zawarcia i rozwiązywania umowy o pracę. Zasady zatrudniania pracowników młodocianych – organizacja pracy oraz warunki pracy. Rodzaje prac wzbronionych kobietom. Prace wymagające szczególnej sprawności psychofizycznej.

Czynniki środowiska pracy operatorów leśnych: Ryzyko zawodowe w leśnictwie – metody pomiaru i oceny oraz czynniki i kategorie ryzyka. Metody określania uciążliwości pracy. Fizyczne czynniki ryzyka. Chemiczne środki toksyczne, klasyfikacja oraz oznakowanie. Dobór odzieży ochronnej i roboczej oraz środków ochrony indywidualnej.

Postępowanie powypadkowe w zakładzie pracy. Zdarzenia objęte ubezpieczeniem społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Analiza zdarzeń wypadkowych – ustalenie okoliczności i przyczyn wypadku. Sporządzenie protokołu powypadkowego. Działania profilaktyczne. Postępowanie zakładu pracy w przypadku podejrzenia o chorobę zawodową.

Ergonomiczna analiza i projektowanie procesu pozyskania drewna: Metody określania i ocena uciążliwości pracy. Ocena obciążenia układu mięśniowo-szkieletowego (OWAS). Ocena poziomu zagrożenia czynnikami środowiska pracy. Projekt dnia roboczego uwzględniający wymagania ergonomii.

Metody oceny oraz analiza zagrożenia immisją gazów spalinowych na stanowiskach pracy w leśnictwie.

Metody oceny oraz analiza zagrożenia akustycznego operatorów maszyn leśnych: Określenie dopuszczalnego czasu ekspozycji na hałas. Metody profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej urazu akustycznego.

Metody oceny oraz określenie dopuszczalnego czasu ekspozycji na drgania mechaniczne operatora pilarki spalinowej: Związki operacji technologicznej oraz techniki pracy z poziomem drgań pilarek. Metody profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej zespołu choroby wibracyjnej.

Analiza stanowisk pracy w leśnictwie przy wykorzystaniu list kontrolnych (Ergonomiczna Lista Kontrolna – Dortmundzka, Fińska Lista Kontrolna, metoda japońska - CFI, metoda oceny obciążenia psychiczne

Literatura:

https://nop.ciop.pl/

https://ftp.idu.ac.id/wp-content/uploads/ebook/ip/BUKU%20ERGONOMI/BUKU%20INGGRIS/Introduction_to_Ergonomics_.pdf

https://industri.fatek.unpatti.ac.id/wp-content/uploads/2019/03/104-Introduction-to-Human-Factors-and-Ergonomics-for-Engineers-Mark-Lehto-Steven-J.-Landry-Edisi-2-2012.pdf

Efekty uczenia się:

Potrafi definiować elementy systemu człowiek-maszyna-środowisko oraz zidentyfikować elementy prawne, społeczne i poza techniczne systemów technologicznych w zakresie studiowanego kierunku LES2_W07 R

Potrafi objaśnić elementy psychologii i fizjologii pracy oraz zaproponować podstawowe metody, techniki i technologie w celu poprawy jakości środkowiska pracy człowieka. LES2_W07 R

Potrafi wymienić i scharakteryzować metody oceny czynników materialnego środowiska pracy oraz zaproponować podstawowe metody, techniki i technologie w celu poprawy jakości środkowiska pracy człowieka. LES2_W18

LES2_W07

Zna podstawowe aspekty prawne pracy biurowe oraz potrafi zidentyfikować metody pozwalające na poprawę warunków środowiska pracy. LES2_W18

LES2_W07

UMIEJĘTNOŚCI − absolwent potrafi:

Potrafi scharakteryzować aspekty systemowe i pozatechniczne jakości warunków pracy oraz ocenić przydatność rutynowych metod i narzędzi do rozwiązania problemów praktycznych oraz wybrać i zastosowac właściwą metodę i narzędzia analizy. LES2_U11 R

KOMPETENCJE SPOŁECZNE − absolwent jest gotów do:

Postępuje zgodnie z obowiązującymi normami i aktami prawnymi, posiada wrażliwość na czynnik ludzki oraz umiejetność analizowania i rozwiązywania typowycjh problemów jakości środowiska pracy charakterystycznych dla kierunku leśnictwo. LES2_K03 R

Metody i kryteria oceniania:

Wykład:

test jednokrotnego wyboru

Ćwiczenia projektowe (warsztatowe):

poprawne wykonanie raportów i zadań obliczeniowych

aktywność i zaangażowanie na ćwiczeniach, przyjmowane role w grupie

Praktyki zawodowe:

nie dotyczy

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2020/2021" (zakończony)

Okres: 2020-10-01 - 2021-02-24
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia laboratoryjne, 15 godzin więcej informacji
Wykład, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Krzysztof Leszczyński
Prowadzący grup: Krzysztof Leszczyński
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Wykład - Egzamin
Skrócony opis:

Przedmiotem kursu jest analiza zależności w układzie człowiek- maszyna-środowisko, przedstawienie ergonomii jako nauki

interdyscyplinarnej czerpiącej informację z psychologii, socjologii, fizjologii, higiena, medycyny, organizacji pracy, antropometrii oraz nauk

inżynieryjnych i społecznych. Ukierunkowany jest na wskazanie metod humanizacji pracy poprzez przedstawienie możliwości człowieka i

jego ograniczeń, rozwiązań technicznych i organizacyjnych zmierzających do minimalizacji kosztu biologicznego pracy w cyklu życia

jednostki przy zwiększeniu wydajności i efektywności technologii i organizacji

Pełny opis:

Wykłady:

Wprowadzenie do nauki ergonomii, definicje i pojęcia, rys historyczny. Miejsce ergonomii w strukturze nauki. Ergonomia korekcyjna,

koncepcyjna. Miejsce ergonomii w polskim leśnictwie.

System Człowiek - Praca. Człowiek, jako system autonomiczny. Interakcje. Reaktywność i parametry systemu. Zgodność parametrów

systemu z wykonywaną pracą. Klasyczne i nowoczesne ujęcie systemu człowiek-praca, człowiek-obiekt techniczny.

Podstawy psychologii pracy: istota pracy umysłowej, odruchy, bodźce, odbiór sygnałów. Cechy człowieka: konsytucyjne, kompetencje i

kwalifikacje, dyspozycja, wielka piątka.

Podstawy fizjologii pracy. Postacie pracy fizycznej. Metody określania wartości dopuszczalnych obciążeń. Metody określania produkcji

ciepłą. Zmiany parametrów fizjologiczne podczas pracy.

Wypadkowość w leśnictwie, modele badania wypadków. Struktura zatrudnienia a wskaźniki wypadkowości. Choroby zawodowe w

leśnictwie.

Ergonomia stanowisk komputerowych.

Ćwiczenia projektowe i laboratoryjne:

Wybrane zagadnienia z Kodeksu Pracy: m .in. organizacja pracy oraz warunki pracy dla pracowników młodocianych, rodzaje prac

wzbronionych kobietom, prace wymagające szczególnej sprawności psychofizycznej.

Czynniki środowiska pracy operatorów leśnych: ryzyko zawodowe w leśnictwie – metody pomiaru czynników jakościowych i ilościowych,

kategoryzacja ryzyka.

Czynniki ryzyka: mechaniczne, fizyczne, chemiczne, biologiczne.

Analiza wypadków przy pracy - ujęcie procesowe, analiza barier i przepływu energii.

Metody oceny uciążliwości pracy:

- czynniki psycho-fizyczne,

- przeciążenia układu ruchu,

- poziom produkcji ciepła.

Wymagania i normy dotyczące oceny czynników fizycznych (hałas, drgania mechaniczne) i chemicznych. Metody profilaktyki technicznej,

organizacyjnej i medycznej.

Analiza stanowisk pracy w przy wykorzystaniu list kontrolnych

Literatura:

NAUKA O PRACY - BEZPIECZEŃSTWO, HIGIENA, ERGONOMIA: http://nop.ciop.pl/

www.encyklopedialesna.pl/~Ergonomia w leśnictwie

Górska E. 2007. Ergonomia – projektowanie, diagnoza, eksperymenty. Ofic. Wyd. Politechniki Warszawskiej

Grzywiński W. 2007. Ergonomia i ochrona pracy w leśnictwie. Przewodnik do ćwiczeń. Wyd. AR w Poznaniu

Sanders M., McCormick E. 1993. Human Factors In Engineering and Design. ed. 7.: https://pdf.zlibcdn.com/dtoken/7b7f63bacef37fedae6ebc2c662a2e02/Human_Factors_In_Engineering_and_Design_by_Mark_Sa_1226882_(z-lib.org).pdf

Schlick Ch., Ralph B., Luczak H. 2018. Arbeitswissenschaft. Springer Ver., ed. ISBN 978-3-662-56037-2

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie.
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0 (2024-03-22)