Zoologia i ochrona zwierząt

Systematyka i znaczenie ekologiczne kręgowców lądowych. Występowanie i stan populacji wybranych gatunków w Polsce i Europie, z szczególnym uwzględnieniem chronionych i łownych gatunków ssaków oraz ptaków. Zagrożenia zwierząt i sposoby ich unikania. Formy i metody ochrony zwierząt.

Systematyka i taksonomia kręgowców lądowych Polski, znaczenie w biocenozach, funkcjonowanie w środowisku leśnym, ich różnorodność biologiczna i zróżnicowanie wymagań siedliskowych.

Aktualna sytuacja populacyjna wybranych chronionych i łownych gatunków zwierząt w Polsce. Występowanie, rozmieszczenie, trendy populacyjne. Gatunki zagrożone. Gatunki obce.

Zagrożenia zwierząt: wymierania oraz eksterminacje i ich przyczyny, najbardziej niebezpieczne przekształcenia środowiskowe, szlaki komunikacyjne, melioracje, fragmentacja lasów. Przykłady gatunków zagrożonych obecnie lub w przeszłości - kuraki leśne, duże drapieżniki, żubr.

Zasady i metody ochrony zwierząt: ochrona gatunkowa i powierzchniowa, bierna i czynna, "in situ" i "ex situ", konwencje i dyrektywy dotyczące ochrony zwierząt, czerwone księgi i czerwone listy gatunków zagrożonych.

Planowanie ochrony zwierząt - projektowanie ochrony zwierząt (wyznaczenie sieci obszarów chronionych, stosowanie różnych form ochrony, lokalizacja korytarzy migracyjnych).

Inwentaryzacja i monitoring przyrodniczy - planowanie i wykonanie prac terenowych mających na celu ustalenie i śledzenie zmian występowania, rozmieszczenia oraz liczebności zwierząt.

Projektowanie kształtowania roślinności oraz wykonywania obiektów i urządzeń umożliwiających bytowanie zwierząt w środowiskach: zadrzewienia i zakrzaczenia, szpalery i żywopłoty, oczka wodne i poidła, schrony i budki lęgowe.

Projektowanie urządzeń zabezpieczających dla zwierząt na szlakach komunikacyjnych: przejścia dla zwierząt, ochrona płazów.

1. Kawecki Z. 1988. Zoologia stosowana. PWN, Warszawa. 2. Głowaciński Z. (red.) 2001 Polska czerwona księga zwierzat. Kręgowce. PWRiL, Warszawa. 3.Burnie D. (red.) 2003. Królestwo zwierząt. Świat Książki, Warszawa. 4. Jamrozy i in. 2007. Kozica tatrzańska Rupicapra rupicapra tatrica. TPN, Zakopane. 5. Jamrozy G. (red.) 2014 Ssaki polskich parków narodowych: drapieżne, kopytne, zajęczaki i duże gryzonie. Instytut Bioróżnorodności Leśnej, Kraków, MPN Krempna.

Wiedza:

Zna i opisuje najważniejsze kręgowce lądowe występujące w Polsce, ich nazwy naukowe, systematykę i taksonomię, ich znaczenie w biocenozach oraz funkcjonowanie w środowisku leśnym, potrafi wytłumaczyć ich role ekologiczne oraz przyczyny różnorodności biologicznej.

Zna i objaśnia sytuację populacyjną (występowanie, rozmieszczenie, trendy populacyjne) najważniejszych kręgowców lądowych Polski, z szczególnym uwzględnieniem chronionych i łownych gatunków ssaków oraz ptaków. Rozróżnia gatunki rodzime zagrożone oraz faunistycznie obce.

Zna i potrafi wytłumaczyć historyczne i współczesne zagrożenia zwierząt, przyczyny ewolucyjnego i antropogenicznego wymierania gatunków, znaczenie przekształceń środowiskowych, rozwoju infrastruktury komunikacyjnej, fragmentacji środowisk leśnych, barier migracyjnych, niebezpieczeństw związanych z inwazją gatunków faunistycznie obcych.

Zna i charakteryzuje formy i metody ochrony zwierząt obowiązujące w Polsce i Unii Europejskiej, w tym ochronę gatunkową i powierzchniową, bierną i czynną, in situ i ex situ. Potrafi opisać najważniejsze konwencje i dyrektywy międzynarodowe dotyczące ochrony zwierząt, zna koncepcję ochrony przyrody i fauny "Natura 2000".

Umiejętności:

Planuje i realizuje plan ochrony fauny oraz prace terenowe związane z inwentaryzacją i monitoringiem przyrodniczym.

Projektuje formy, skład gatunkowy i strukturę roślinności, umożliwiającej lub ułatwiającej bytowanie zwierząt.

Projektuje obiekty i urządzenia umożliwiające bytowanie lub ograniczające śmiertelność zwierząt.

Kompetencje społeczene:

Wrażliwość na potrzeby zwierząt dziko żyjących oraz zdolność do kształtowania u innych właściwych postaw wobec zwierząt.

Wykład:

egzamin pisemny ograniczony czasowo, bez dostepu do podręczników

Ćwiczenia projektowe (warsztatowe),

ćwiczenia laboratoryjne,

ćwiczenia terenowe,

ćwiczenia seminaryjne,

seminaria,

praktyka:

zaliczenie projektu(indywidualne), rozwiązanie zadania problemowego, analiza przypadku