Ekologiczne podstawy hodowli lasu

WYKŁAD:

Las i jego budowa. Świat biotyczny i siedlisko jako składniki ekosystemu leśnego. Produktywność lasów na ziemi. Dynamika biocenozy leśnej. Las jako kompleks bioekologioczny i zjawisko geograficzne. Ogólne prawidłowości limitujące istnienie lasu i kształtowanie się jego granic naturalnych. Podział, rozmieszczenie i charakter głównych biomów Ziemi. Ekotony. Pionowe rozmieszczenie lasów. Las jako wartość przyrodnicza i gospodarcza. Podział i funkcje lasów. Drzewostan i jego cechy: wiek, fazy i okresy rozwojowe w powiązaniu z zabiegami hodowlanymi, wysokość i budowa pionowa, postać drzewostanu, wielkość i kształt powierzchni, skład gatunkowy, gatunki główne i domieszkowe oraz formy zmieszania. Zagęszczenie a konkurencja i kooperacja u drzew, życie grupowe. Zwarcie drzewostanu i jego znaczenie. Jakość drzewostanu i czynniki ją kształtujące. Struktura drzewostanu pod względem różnych cech. Dynamika rozwoju drzewostanu w czasie i przestrzeni i procesy naturalne, przemieszczanie się drzew w klasach biologicznych, oczyszczania pni z dolnych gałęzi, wydzielanie się drzew, starzenie się drzewostanu. Przemiany składu gatunkowego. Zmiany w drzewostanach pierwotnych (naturalnych) i gospodarczych. Znaczenie drzewa martwego w lesie dla bioróżnorodności ekosystemu leśnego. Siedlisko leśne i środowisko leśne oraz ich znaczenie. Położenie, klimat i gleba jako części składowe siedliska. Znaczenie położenia ogólnego i lokalnego, w tym mikrorzeźby. Czynniki klimatyczne siedliska i ich znaczenie dla drzew, drzewostanów i lasu. Wymagania ekologiczne drzew pod względem czynników klimatycznych. Przystosowania i grupy ekologiczne. Kształtowanie się warunków klimatycznych na powierzchni otwartej, na brzegu drzewostanu i w jego wnętrzu oraz w gnieździe. Glebowe czynniki siedliska. Rola skały macierzystej i gleby w życiu roślin leśnych. Wymagania drzew pod względem zasobności gleby w składniki odżywcze i wilgotności gleby. Opad organicznego i jego rola w obiegu składników pokarmowych w lesie. Wpływ czynników antropogenicznych na gleby leśne. Kompleksowość działania czynników siedliskowych w środowisku leśnym. Znaczenie siedliska w gospodarstwie leśnym. Zależność między siedliskiem a składem gatunkowym drzewostanu, zabiegami hodowlanymi i celami produkcyjnymi. Wpływ jakości siedliska na drzewa i drzewostan. Zróżnicowanie warunków produkcji leśnej i regionalizacja przyrodniczo-leśna w Polsce.

ĆWICZENIA:

Szeregi ekologiczne gatunków drzew ze względu na ich podstawowe wymagania ekologiczne. Typy systemów korzeniowych i właściwości opadu organicznego. Podstawowe wymagania ekologiczne i zasięgi rodzimych gatunków drzew leśnych. Rodzime gatunki biocenotyczne i ważniejsze gatunki introdukowane oraz ich rola w ekosystemach leśnych. Charakterystyka wybranych cech drzewostanu i ocen drzew według różnych klasyfikacji na podstawie danych z powierzchni badawczych. Prognoza rozwoju drzewostanu z uwzględnieniem oceny odnowień i występowania drewna martwego.

Kompleksowa diagnostyka drzewostanu i prognoza jego rozwoju na powierzchniach badawczych w terenie.

Podstawowa

"Białobok S., Monografie gatunków. PAN, Instytut Dendrologii, Warszawa-Poznań,

Jaworski A. 2013. Hodowla lasu (I-III), PWRiL Warszawa.

Puchalski T., Prusinkiewicz Z., 1975. Ekologiczne podstawy siedliskoznawstwa leśnego, PWRiL, Warszawa

Szymański S., 2000. Ekologiczne podstawy hodowli lasu, PWRiL, Warszawa "

Uzupełniająca

"Jaworski A., 2004. Podstawy przyrostowe i ekologiczne odnawiania oraz pielęgnacji drzewostanów. PWRiL, Warszawa

Obmiński Z. 1977. Ekologia Lasu. PWN W-wa

Podbielkowski Z. Roślinność kuli ziemskiej Wyd. SziP , W-wa 1975 (i wznowienia - Podbielkowski Z. 2002. Fiotogeografia części świata. PWN W-wa, Tom I i Tom II) Małek S. (red.) 2015. Ekologiczne i hodowlane uwarunkowania przebudowy drzewostanów świerkowych w Beskidzie Śląskim i Beskidzie Żywieckim. Wydawnictwo Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie,"

WIEDZA - zna i rozumie:

LES_EPHL_W01 zna uwarunkowania rozmieszczenie formacji leśnych i granic lasu oraz o ich podstawowych cechach, rozumie procesy decydujące o jakości, produkcyjności i stabilności drzewostanów z uwzględnieniem cyklu rozwojowego drzewostanu i wymagań ekologicznych gatunków drzew leśnych; zna wpływ wymienionych procesów na trwałość i możliwość wypełniania funkcji przez las "LES1_W03

LES1_W05

LES1_W08

LES1_W10" RL

LES_EPHL_W02 zna zasady i metody oceny kompleksowej diagnostyki drzewostanu, kompleksowy wpływ czynników siedliskowych na zróżnicowanie warunków produkcji leśnej, typy lasu i drzewostanów na tle regionalizacji przyrodniczo-leśnej Polski "LES1_W03

LES1_W05

LES1_W08

LES1_W10" RL

UMIEJĘTNOŚCI - potrafi:

LES_EPHL_U01 określa rolę: czynników abiotycznych w wypełnieniu funkcji lasu oraz wpływu człowieka na zmiany zachodzące w przyrodzie. "LES1_U01

LES1_U05

LES1_U09

LES1_U10

LES1_U16" RL

LES_EPHL_U02 potrafi zaplanować skład gatunkowy drzewostanu z uwzględnieniem: wymagań ekologicznych gatunków drzew, naturalnych zasięgów i regionalnego zróżnicowania warunków produkcji leśnej. "LES1_U01

LES1_U05

LES1_U09

LES1_U10

LES1_U16" RL

LES_EPHL_U03 posiada umiejętność analizy budowy i struktury drzewostanów oraz określenia prognozy jego rozwoju, opracowania danych ze stałych powierzchni doświadczalnych oraz przedstawienia syntezy opracowania i uczestnictwa w dyskusji. "LES1_U01

LES1_U05

LES1_U09

LES1_U10

LES1_U16" RL

LES_EPHL_U04 posiada umiejętność przygotowania wystąpień ustnych w tym udzielania instruktażu oraz sprawozdań i podsumowań w zakresie ekologicznych podstaw hodowli lasu LES1_U18 RL

KOMPETENCJE SPOŁECZNE - jest gotów do:

LES_EPHL_K01 potrafi pracować indywidualnie referując swoją wiedzę oraz w grupie i kierować małym zespołem; posiada świadomość odpowiedzialności, oraz ryzyka, skutków społecznych stosowania poznanych zasad i metod sterowania procesami zachodzącymi w ekosystemach. LES2_K01 LES2_K02 RL

WYKŁAD;egzamin pisemny ograniczony czasowo - ocena dostateczna 3.0 minimum 60 % punktów za udzielone odpowiedzi i rozwiązanie zadanych zagadnień); udział oceny z zaliczenia wykładów w ocenie końcowej wynosi 50%

CWL.opracowanie danych - sprawozdanie i raport, prezentacja ustna, demonstracja praktycznych umiejętności. Udział oceny z zaliczenia ćwiczeń projektowych w ocenie końcowej wynosi 30%.

CWT.opracowanie danych - sprawozdanie i raport, prezentacja ustna. Udział w ocenie końcowej 20%.