Aktualne kierunki badań w Użytkowaniu Lasu i Technice Leśnej

Wykłady 8 godz.

Tematyka zajęć "Zintegrowane systemy udostępnienia drzewostanów, szlaków operacyjnych i składnic drewna. Określanie kierunków ciążenia mas drewna z rejonów transportowych i obszarów drogowych. Optymalizacja odległości transportowych i lokalizacja składnic przyzrębowych.

Systemy pozyskiwania i zrywki drewna, klasyfikacje terenowe. Nieinwazyjne i małoinwazyjne metody określania zdrowotności drzew stojących.

Na wykładzie omówiono bezinwazyjne metody określania zdrowotności drzew: VTA, SIA, WID oraz metody tomograficzne: elektryczną i akustyczną. Omówiono działanie tomografu dźwiękowego Picus i Arbotom. Przedstawiono również Rezystograf - urządzenie do małoinwazyjnego sposobu określania jakości wewnętrznej pni drzew stojących.

Zintegrowane systemy udostępnienia drzewostanów, szlaków operacyjnych i składnic drewna. Określanie kierunków ciążenia mas drewna z rejonów transportowych i obszarów drogowych. Optymalizacja odległości transportowych i lokalizacja składnic przyzrębowych. Systemy pozyskiwania i zrywki drewna, klasyfikacje terenowe. Likwidacja oraz rewitalizacja pól po uprawie wierzby na cele energetyczne - metody, możliwości techniczne, efektywność, kosztochłonność. Przedsiewna skaryfikacja żołędzi - wpływ na skrócenie i wyrównanie wschodów, możliwość separacji optycznej nasion, możliwości automatyzacji i robotyzacji procesu. Dezynsekcja drewna konstrukcyjnego i dezynfekcja podłoży szkółkarskich. Metody, urządzenia techniczne, skuteczność, autorskie badania z tego zakresu. Przedstawiane są informacje odnośnie prowadzonych badań związanych z: terramechaniką (teoria rozwinięta i uproszczona Bekkera, metoda liczb trakcyjnych Wismera i Lutha, inne); metodami wyznaczania parametrów trakcyjnych podłoża z użyciem bewametru i penetrometru; metod określania wpływu układu jezdnego na podłoże leśne (penetrometr, ścinarka glebowa, metoda cylindrów miarowych); metod wyznaczania statycznego nacisku na glebę pochodzącego od układów jezdnych maszyn; metod wyznaczania wpływu nadmiernego zagęszczenia podłoża na systemy korzeniowe roślin. Pozyskiwanie drewna w terenach poklęskowych, zasady doboru maszyn, technologii i logistyki uprzątania skutków klęsk żywiołowych w lasach polskich, Nowoczesne aspekty badania stanowisk pracy w leśnictwie, metody okularometrii na stanowiskach roboczych w lasach, optymalizacja analizy ruchów roboczych i czynności w zmianach roboczych przy pracach leśnych. Omówienie metod pomiaru gęstości drewna średniowymiarowych sortymentów sosnowych.

Pomiar gęstości drewna krążków sosnowych z wykorzystaniem programu do analizy obrazu komputerowego MultiScan."

"Zasady pomiarów szerokości słojów przyrostu rocznego oraz stref drewna późnego przy pomocy pakietu programów komputerowych: CooRecorder i CDendro

Przedstawienie zasad pomiaru wilgotności bezwzględnej drewna metodami: elektrometryczną i suszarkowo-wagową, oraz porównanie wyników uzyskanych obiema metodami

Wybrane zagadnienia z zakresu właściwości mechanicznych drewna ważniejszych, obcych gatunków drzew, rosnących w Polsce.

"

Ćwiczenia laboratoryjne 4 godz.

Tematyka zajęć Problemy modelowania parametrów naruszeń wierzchnich warstw gleby powstałych w trakcie realizacji prac pozyskaniowych. Zastosowanie narzędzi z grupy data maining do predykcji poziomu zmian warstwy glebowej. Określanie rozmiaru zadanej charakterystyki uszkodzeń gleby (kolein, bruzd) za pomocą modeli CART. Szacowanie odsetka uszkodzonych odnowień wskutek pozyskiwania drewna.

Podstawowa

"Krajewski, A.: Physical methods of wood densinsectisation in monuments of culture.In: Rozprawy Naukowe i Monografie. pp. 1–197. , Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie (2001)

Barszcz A. 2004. Influence of interpretation of resistograph indications on results of qualitative classification of standing trees. Ann. Warsaw Agricult. Univ.-SGGW, For and Wood Technol. 55: 30-37

Sowa J.M., 2017. Development of ergonomics in Polish forestry. 125 Anniversary Congress 2017 IUFRO. 18=22 September 2017, Frieburg. Germany. Sowa J.M., Szewczyk G. i inn. 2018. Cybernetyczne zasady prowadzenia cięć trzebieżowych w drzewostanach sosnowych wprowadzonych na tereny popożarowe. Synteza wyników badań. DGLP Warszawa. 2018."

Uzupełniająca "

Bernatowicz G. 2001. Określanie stanu drzew przy użyciu rezystografu. Przemysł drzewny. 2: 2124

Chomicz E., Niemtur S. 2008. Występowanie zgnilizny odziomkowej w wybranych drzewostanach świerkowych Karpat Zachodnich. Leśne Prace Badawcze. 69(3): 233-241

Eckstein D., Saß U. 1994. Bohrwiderstansmessungen an Laubbäumen und ihre holzanatomische Interpretation. Holz als Roh- und Werkstoff. 52: 279-286

Gruber F. 2001. Vergleich der Diagnosgeräte Teredo, Resistograph und Impulshammer-Schallmesssystem. AFZ-Der Wald. 6: 280-283

Rinn F. Bohrwiderstandsmessungen mit Resistograph-Mikrobohrungen. AFZ. 12:652-654

Rinn F. 2004. Statische Hinweise im Schall-Tomogramm von Bäumen. Stadt und Grün. 7: 41-45

Rinn F. 2004. Holzanatomische Grundlagen der Schalltomographie an Bäumen. Neue Landschaft. 7: 44-47

Szewczyk G., Wąsik R., Leszczyński K., Podlaski R. 2018. Age estimation of different tree species using a special kind of an electrically recording resistance drill. Urban Forestry & Urban Greening 34: 249–253.

Barszcz A. 2004. Influence of interpretation of resistograph indications on results of qualitative classification of standing trees. Ann. Warsaw Agricult. Univ.-SGGW, For and Wood Technol. 55: 30-37

Bernatowicz G. 2001. Określanie stanu drzew przy użyciu rezystografu. Przemysł drzewny. 2: 2124

Chomicz E., Niemtur S. 2008. Występowanie zgnilizny odziomkowej w wybranych drzewostanach świerkowych Karpat Zachodnich. Leśne Prace Badawcze. 69(3): 233-241

Eckstein D., Saß U. 1994. Bohrwiderstansmessungen an Laubbäumen und ihre holzanatomische Interpretation. Holz als Roh- und Werkstoff. 52: 279-286

Gruber F. 2001. Vergleich der Diagnosgeräte Teredo, Resistograph und Impulshammer-Schallmesssystem. AFZ-Der Wald. 6: 280-283

Rinn F. Bohrwiderstandsmessungen mit Resistograph-Mikrobohrungen. AFZ. 12:652-654

Rinn F. 2004. Statische Hinweise im Schall-Tomogramm von Bäumen. Stadt und Grün. 7: 41-45

Rinn F. 2004. Holzanatomische Grundlagen der Schalltomographie an Bäumen. Neue Landschaft. 7: 44-47

Szewczyk G., Wąsik R., Leszczyński K., Podlaski R. 2018. Age estimation of different tree species using a special kind of an electrically recording resistance drill. Urban Forestry & Urban Greening 34: 249–253. Słowiński, K.: The influence of microwave radiation emitted to non-disinfected nursery soil on the survivability and chosen biometric characteristics of Scots pine (Pinus sylvestris L.). Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Rolniczego im. H. Kołłątaja w Krakowie. 517, 122 (2013). Sowa J.M. 2014. The role and tasks of research on labour psychology in the ergonomic education of foresters. International Union of Forest Research Organizations 2014 World Congress - Salt Lake City, Utah, USA, October 05 - October 11, 2014. Sowa J.M., Lubera A., 2014. Techniczno-technologiczna waloryzacja terenów leśnych do maszynowego pozyskiwania drewna w oparciu o wskaźnik CI (Cone Index) w warunkach leśnictwa europejskiego. International Union of Forest Research Organizations. World Congress - Salt Lake City, Utah, USA. October 05 - October 11, 2014. Szewczyk G., Sowa J.M., Lubera A, 2014. Waloryzacja uzupełniających czasów pracy w operacjach pozyskiwania i zrywki drewna. International Union of Forest Research Organizations. World Congress - Salt Lake City, Utah, USA. October 05 - October 11, 2014

Szewczyk G., Sowa, J.M., Tylek P., Gaj-Gielarowiec D., 2016. Możliwość stosowania badań Eye-trackingowych w analizach procesów pracy operatorów maszyn lesnych. 3 Sympozjum KE PAU „Ergonomia w produkcji, przetwarzaniu i dystrybucji surowców biologicznych” Kraków, 4.11.2016 r. Sowa J.M., 2017. Pozyskanie drewna metodą czynnej ochrony człowieka i środowiska przyrodniczego w gospodarowaniu zasobami leśnymi. Sesja Naukowa Państwowej Rady Ochrony Przyrody. Sękocin Stary, 17.05.2018 r. Sowa J.M., Łakomy P., Hilszczańsk J., Kowalski T., Małek S., , Modrzyński J., 2018. Opinia Rady Naukowej Leśnictwa przy Prezesie Rady Ministrów Rzeczpospolitej Polskiej w sprawie uprzątania i odnowienia terenów klęski żywiołowej w Borach Tucholskich, wykonana w oparciu o lustrację terenową odbytą w dniach 11-13 września 2018 roku. KPRM Warszawa.

Sowa J.M. i inn, 2016, 2017, 2018. Zasady kolekcjonowania zabsorbowanego węgla w drewnie gorszej jakości pochodzącego z posuszowych drzewostanów świerkowych i sosnowych. Sprawozdania etapowe z badań. DGLP Warszawa.

Cybis Elektronik & Data AB. 2012. Cybis CooRecorder - Image Coordinate Recording program Version: 7.6 October 21 2012

Cybis Elektronik & Data AB. 2012. CDendro 7.6 TEST - Cybis dendro dating program Version: 7.6 October 21 2012

Kokociński W. 2004. Drewno – pomiary właściwości fizycznych i mechanicznych. Poznań.

MultiScan v 18.03. CSS Scan: Zaawansowany System Wprowadzania i Analizy Obrazów. Warszawa 1993-2008.

Szewczyk G. Wąsik R., Leszczyński K., Podlaski R. 2018. Age estimation of different tree species using a special kind of an electrically recording resistance drill. Urban Forestry & Urban Greening 34 (2018) 249–253

Wąsik R., Michalec K., Barszcz A. 2015. The variability of certain macrostructural features and the density of grand fir (Abies grandis Lindl.) wood from selected stands in southern Poland. Drewno 58 [195]: 45-58

"

WIEDZA - zna i rozumie:

LES_AKBWUL_W01 Potrafi klasyfikować maszyny i urządzenia stosowane w leśnictwie w zależności od stopnia technizacji (mechanizacja, automatyzacja, robotyzacja). Zna nowoczesne zasady projektowania maszyn leśnych. LES2_W06 RL

LES_AKBWUL_W02 Zna systemy techniczne do dezynsekcji drewna konstrukcyjnego i dezynfekcji podłoży szkółkarskich. Wie i rozumie na czym polega proces eksploatacji urządzeń mikrofalowych i Wie jak wykonywana jest dezynsekcja i dezynfekcja mikrofalowa. LES2_W06 RL

LES_AKBWUL_W03 Zna aktualne badania prowadzone w Instytucie, kierunki badań w nauce użytkowania lasu i techniki leśnej w Polsce i na świecie, Rozumie role nauk leśnych w działaniach gospodarczych podejmowanych w leśnictwie. LES2_W06 RL

LES_AKBWUL_W04 Zna miejsce użytkowania lasu i techniki leśnej w zrównoważonym leśnictwie i ich rolę w kształtowaniu bioróżnorodności przyrodniczej lasów polskich . LES2_W06 RL

UMIEJĘTNOŚCI - potrafi:

LES_AKBWUL_U01 Potrafi określić typy obciążeń pracą na stanowisku operatora harwestera. Potrafi ocenić zmienną aktywność operatorów maszyn z wykorzystaniem eye-trackingu. LES2_U04 RL

LES_AKBWUL_U02 Potrafi dokonać krytycznej analizy funkcjonowania i ocenić rozwiązania techniczne stosowane w technice leśnej.LES2_U05 RL

LES_AKBWUL_U03 Potrafi kreować zasady proekologicznych technik i technologii realizacji wykonawstwa prac leśnych w oparciu o zdobycze współczesnej nauki leśnej. LES2_U05 RL

LES_AKBWUL_U04 Potrafi oszacować prawdopodobieństwo szkód w odnowieniach podokapowych oraz odsetek uszkodzonych odnowień wskutek pozyskiwania drewna. LES2_U04 RL

KOMPETENCJE SPOŁECZNE - jest gotów do:

LES_AKBWUL _K01 Potrafi określić priorytety służące realizacji zadań, pracuje samodzielnie i w zespole odgrywając w nim różne role, ma świadomość potrzeby kształtowania postaw prospołecznych i obywatelskich. LES_K02 RL

LES_AKBWUL _K02 Ma świadomość ryzyka podejmowanych działań związanych z wykonywaniem zawodu leśnika i pozatechnicznych skutków działalności inżynierskiej na stan środowiska naturalnego, potrafi przygotować stanowisko pracy i zadbać o bezpieczeństwo pracy. LES_K03 RL

Sposoby weryfikacji oraz zasady i kryteria oceny

test jednokrotnego wyboru (minimum 51% poprawnych odpowiedzi w celu uzyskania oceny 3.0); udział oceny z zaliczenia wykładów w ocenie końcowej