Inżynieria krajobrazu

Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z technicznymi i nietechnicznymi metodami kształtowania obiegu wody w zlewni, zapobieganiu deficytom wody i zagrożeniom dla środowiska wodnego. Przyczynami, skutkami oraz typami degradacji spowodowanymi działalnością różnych gałęzi przemysłu. Nabycie umiejętności oceny rodzaju i stopnia degradacji, doboru odpowiednich kierunków i metod rekultywacji terenów zdegradowanych. Przekazanie wiedzy teoretycznej i praktycznej z zakresu identyfikowania przyczyn i skutków degradacji krajobrazu i środowiska naturalnego oraz stosowania rozwiązań technicznych i biologicznych mających na celu zapobieganie lub ograniczanie negatywnego oddziaływania ludzkiej działalności. Student nabywa wiedzę pozwalającą na prowadzenie działań technicznych minimalizujących konflikty człowiek-przyroda.

Wykłady:

Cykl obiegu wody w przyrodzie, reżim hydrologiczny rzeki. Zasoby wodne świata i Polski oraz potrzeby wodne. Techniczne i nietechniczne rozwiązania regulacji obiegu wody w warunkach nadmiaru i niedoboru wody. Mała retencja wodna i jej znaczenie dla gospodarki. Gospodarowanie wodą opadową w obszarach przekształconych antropogenicznie. Wpływ antropopresji zlewni na zjawiska ekstremalne w rzekach, metody zmniejszenia zagrożenia w wyniku antropopresji. Przyczyny i skutki degradacji wód, ochrona wód przed zanieczyszczeniem. Podstawowe pojęcia z zakresu rekultywacji terenów zdegradowanych, przyczyny i typy degradacji, potrzeby rekultywacyjne w Polsce i na świecie. Ogólne zasady rekultywacji terenów zdegradowanych. Fazy rekultywacji i ich zakres. Rekultywacja terenów zdegradowanych przez górnictwo węgla brunatnego. Rekultywacja terenów zdegradowanych przez górnictwo węgla kamiennego. Szkody górnicze. Rekultywacja terenów zdegradowanych przez związki ropopochodne i metale ciężkie. Rekultywacja terenów zdegradowanych przez przemysł chemiczny.

Ćwiczenia:

Opracowanie koncepcji zagospodarowania wód opadowych z terenów przekształconych antropogenicznie z wykorzystaniem retencji i infiltracji. Określenie wpływu niektórych inwestycji na środowisko przyrodnicze i krajobraz ze szczególnym uwzględnieniem oddziaływania infrastruktury sportowo-turystycznej, ekranów akustycznych, farm wiatrowych oraz termomodernizacji budynków; zmian w krajobrazie i ich wpływ na procesy synantropizacji i synurbizacji oraz sposoby zapobiegania ich skutkom ; biologiczne i techniczne rozwiązania ograniczające konflikty ludzie – zwierzęta (m.in. przejścia dla zwierząt, architektura miejska przyjazna zwierzętom).

Całkowita liczba godzin: 51, liczba pkt ECTS 2

Łączna liczba godzin (punktów ECTS), którą student uzyskuje poprzez bezpośredni kontakt z nauczycielem akademickim: 30, pkt ECTS: 1,2

Łączna liczba godzin (punktów ECTS), którą student uzyskuje na zajęciach praktycznych, np. laboratoryjne, projektowe, terenowe, warsztaty: 15, pkt ECTS: 0,6

Przewidywany nakład pracy własnej (bez udziału prowadzącego lub z udziałem w ramach konsultacji) konieczny do realizacji zadań programowych przedmiotu: 21, pkt ECTS: 0,8

1. Gołda T. 1993. Rekultywacja. AGH Kraków, Skrypty uczelniane 1356.

2. Greinert A.2000. Ochrona i rekultywacja terenów zurbanizowanych. Wydawnictwo Politechniki Zielonogórskiej. Zielona Góra.

3. Greszta J., Morawski S. 1972. Rekultywacja nieużytków poprzemysłowych. PWRiL, W-wa.

4. Karczewska A. 2008. Ochrona gleb i rekultywacja terenów zdegradowanych. Wydawnictwo UP Wrocław

5. Koreleski K. 1985. Ochrona i rekultywacja gruntów. AR, Kraków.

6. Maciak F. 1996. Materiały do ćwiczeń z rekultywacji terenów zdegradowanych.. SGGW, Warszawa.

7. Maciak F. 1996. Ochrona i rekultywacja środowiska. SGGW, W-wa.

8. Zawadzki S. 1999. Gleboznawstwo. PWRiL, W-wa.

9. Rafał T. Kurek 2010. Poradnik projektowania przejść dla zwierząt i działań ograniczających śmiertelność fauny przy drogach

10. Chmielowski T.J., 2001: System planowania przestrzennego harmonizujący przyrodę i gospodarkę. Tom 1 i 2. Politechnika Lubelska, Lublin.

11. Giedych R., Szumański M. 1998. Zarys prawnych uwarunkowań kształtowania krajobrazu w Polsce. Seria „Krajobraz z paragrafem”. Wyd. SGGW

12. Korzeniak G. (red.), 1998: Prognozowanie skutków przyrodniczych planów zagospodarowania przestrzennego: poradnik metodyczny. IGPiK Oddział Kraków.

13. Kowalczyk R., Szulczewska B., 2003: Strategiczne oceny oddziaływania na środowisko do planów zagospodarowania przestrzennego. EKO-KONSULT, Gdańsk.

14. Kozłowski S., 1983: Przyrodnicze uwarunkowania gospodarki przestrzennej Polski. Ossolineum, Wrocław.

15. Myga-Piątek U. (redaktor). 2007. Krajobrazy przemysłowe i poeksploatacyjne (Indystrial and post-exploitation landscapes). Prace komisji krajobrazu Kulturowego PTG nr 6.

16. Richling A., Solon J. 1998. Ekologia krajobrazu. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa..

17. Szczepanowska H.B. 2001. Drzewa w mieście. Hortpress sp. z o.o.

18. Wolski P. 2002. Przyrodnicze podstawy kształtowania krajobrazu, słownik pojęć. Wyd. SGGW. Warszawa.

19. Zimny H. 2005. Ekologia miasta. Warszawa 2005.

20. Żarska B. 2005. Ochrona krajobrazu. Wydawnictwo SGGW, wyd. III,

21. Pływaczyk A., Kowalczyk T. 2007. Gospodarowanie wodą w krajobrazie. Wyd. UP we Wrocławiu

22. Kozłowska E. 2008. Proekologiczne gospodarowanie wodą opadową w aspekcie architektury krajobrazu. Seria Współczesne Problemy Architektury Krajobrazu II, Wyd. UP we Wrocławiu

23. Wałęga A., Radecki-Pawlik A., Kaczor G. 2013. Naturalne sposoby zagospodarowania wód opadowych. Wyd. Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie. ISBN:

978-83-60633-64-9, s. 235

Wiedza:

Ma wiedzę dotyczącą technicznych i nietechnicznych metod kształtowania zasobów wodnych w krajobrazie i ich ochrony przed degradacją.

Zna podstawowe pojęcia z zakresu rekultywacji terenów zdegradowanych, przyczyny i typy degradacji, potrzeby rekultywacyjne w Polsce i na świecie. Potrafi wymienić zasady rekultywacji terenów zdegradowanych.

Ma wiedze na temat przyczyn, form i skutków degradacji na terenach działalności górnictwa węgla brunatnego i kamiennego. Potrafi scharakteryzować i opisać geomechaniczne i hydrologiczne formy degradacji (szkody górnicze). Zna kierunki i metody rekultywacji takich terenów. Potrafi podać przykłady rekultywacji terenów górnictwa węgla kamiennego i brunatnego w Polsce.

Zna przyczyny i skutki degradacji terenów przez związki ropopochodne i metale ciężkie Zna kierunki i metody rekultywacji tych terenów oraz potrafi podać przykłady rekultywacji takich obszarów w Polsce. Potrafi scharakteryzować proces rekultywacji terenu zdegradowanego przez przemysł chemiczny na przykładzie byłych osadników KZS „Solvay” w Krakowie.

Zna zakres faz rekultywacji.

Zna rodzaje, przyczyny i skutki degradacji gleb (m.in. chemicznej, hydrologicznej, geomechanicznej). Zna zasady i warunki stosowania odpowiednich metod rekultywacji gleb.

Student rozumie istotę zmian zachodzących w krajobrazie pod wpływem czynników antropogenicznych. Rozumie wpływ procesów urbanizacji oraz zagęszczenia populacji ludzi na gleby, klimat, hydrologię oraz faunę i florę.

Umiejętności:

Potrafi opracować koncepcję zagospodarowania spływów opadowych ze zlewni z wykorzystaniem małej retencji

Potrafi na podstawie różnych źródeł uzyskać informacje na temat różnych rodzajów degradacji gleb, potrafi dokonać ich interpretacji, wyciągać wnioski, formułować i uzasadniać opinie.

Potrafi dokonać interpretacji wyników badań gleb i gruntów, zidentyfikować potencjalne źródła zanieczyszczeń i dobrać odpowiednie technologie rekultywacji.

Student potrafi zaproponować rozwiązania inżynierskie mające na celu ograniczenie negatywnego wpływu działalności ludzkiej na krajobraz i środowisko przyrodnicze.

Student zna zasady projektowania infrastruktury służącej regulacji migracji dziko żyjących zwierząt. Potrafi wykorzystać wiedzę z dziedziny etologii konserwatorskiej w projektowaniu krajobrazu.

Kompetencje społeczne:

Potrafi współdziałać z innymi specjalistami uczestniczącymi w planowaniu krajobrazu, umie kierować zespołami i pracować w zespole

Wiedza: test jednokrotnego i wielokrotnego wyboru

Oceniany jest procent poprawnych odpowiedzi z testu.

Umiejętności: sprawdzian wiedzy i zaliczenie sprawozdania z przeprowadzonych analiz. Oceniana jest poprawność wykonanej koncepcji i projektów pod względem merytorycznym i kompletności treści oraz poprawności części obliczeniowej i graficznej, umiejętności korzystania z różnych źródeł, samodzielności

Kompetencje społeczne: ocena przez prowadzącego relacji między członkami grup projektowych.