Agrometeorologia

Celem zajęć jest zapoznanie studentów z klimatem traktowanym jako jeden przyrodniczych czynników produkcji rolniczej i ogrodniczej. Tematyka zajęc obejmuje: budowę i skład atmosfery, procesy klimatotwórcze zachodzące w atmosferze ziemskiej i obejmujące obieg energii, obieg wody i cyrkulacja atmosfery z uwzględnieniem agrometeorologicznych aspektów procesów i czynników wpływających na kształtowanie klimatu i pogody, klimat Polski, elementy i zjawiska szkodliwe dla rolnictwa, współczesne zmiany klimatu

Treści kształcenia

Wykład:

1. Przedmiot, kierunki rozwoju i metody badań meteorologii, klimatologii i agrometeorologii. Skale klimatu. Skład, budowa i znaczenie atmosfery ziemskiej. Skutki zanieczyszczenia atmosfery. Efekt cieplarniany

2. Promieniowanie w atmosferze. Zmiany promieniowania słonecznego w atmosferze i na powierzchni Ziemi. Promieniowanie efektywne. Bilans promieniowania powierzchni czynnej.

3. Czynniki geograficzne klimatu. Przebieg procesów cieplnych w powietrzu, gruncie i zbiornikach wodnych. Adiabatyczne zmiany temperatury powietrza

6.Dobowy i roczny przebieg temperatury powietrza i gruntu. Nieokresowe zmiany temperatury powietrza. Agrometeorologiczne aspekty promieniowania słonecznego, usłonecznienia i temperatury

7. Fazy obiegu wody w przyrodzie. Bilans wodny. Potrzeby wodne roślin uprawnych

8. Cyrkulacja atmosfery. Masy powietrza i fronty atmosferyczne. Podstawowe układy baryczne. Cyrkulacja lokalna. Siły warunkujące wiatr. Rodzaje wiatrów. Agrometeorologiczne aspekty wiatru- korzystne i niekorzystne oddziaływanie wiatru w ogrodnictwie.

9. Charakterystyka zróżnicowania przestrzennego podstawowych elementów klimatu Polski. Regiony klimatyczne. Meteorologiczne ryzyko uprawy roślin. Ekstremalne zjawiska meteorologiczne.

Razem wykłady

Ćwiczenia

1-2 Pojęcia i definicje podstawowych elementów meteorologicznych

Organizacja służby meteorologicznej. Stacja meteorologiczna. – ćwiczenia wyjazdowe na stacji meteorologicznej

3.Promieniowanie słoneczne, definicje i jednostki. Przebieg roczny i rozkład przestrzenny promieniowania całkowitego na obszarze Polski – wykonanie opracowania indywidualnego

Usłonecznienie, definicje , jednostki. Przebieg roczny i rozkład przestrzenny usłonecznienia rzeczywistego na obszarze Polski - wykonanie opracowania indywidualnego

4-5 Temperatura powietrza. Podstawowe charakterystyki termiczne. Termiczna charakterystyka roku na podstawie klasyfikacji odchyleń temperatury. Temperatura gleby. Rozkład temperatury gleby w ciepłej i chłodnej porze roku.

Wykonanie I części opracowania charakterystyki warunków agrometeorologicznych i przebiegu pogody - praca zespołowa.

6. Wilgotność powietrza. Wskaźniki wilgotności powietrza, zależności między nimi przy różnych uwarunkowaniach fizjograficznych. Przewidywanie przymrozków. Przyrządy i metody pomiarów. Przebieg roczny i dobowy wilgotności powietrza . Przewidywanie przymrozków

7-8. Międzynarodowa klasyfikacja chmur. Zachmurzenie. Opady atmosferyczne. Rodzaje i podstawowe charakterystyki opadów atmosferycznych, normy opadowe. Charakterystyka opadowa roku na podstawie procentu normy opadów Wykonanie II części opracowania charakterystyki warunków klimatycznych i przebiegu pogody - praca zespołowa

9. Ciśnienie atmosferyczne. Pojęcia związane ciśnieniem . Wiatr i

parowanie. Definicje, jednostki,. Metody pomiaru, przyrządy, wzory empiryczne.

Literatura:

1. Bac S., Koźmiński Cz., Rojek M. 1998. Agrometeorologia. Wyd. Nauk.PWN Warszawa

2. Kaczorowska Z. 1986. Pogoda i klimat. Wyd. Szk. i Pedagogiczne, Warszawa.

3. Kossowska-Cezak U., Martyn D., Olszewski K., Kopacz-Lembowicz M. 2000. Meteorologia i klimatologia. Pomiary, obserwacje, opracowania. Wyd. Nauk. PWN Warszawa.

4. Koźmiński Cz., Michalska B. 1999. Ćwiczenia z agrometeorologii. Wyd. Nauk. PWN Warszawa.

5. Koźmiński Cz., Michalska B. 2003. Agrometeorologia i klimatologia. Wyd. AR Szczecin.

6. Radomski Cz. 1987. Agrometeorologia. Wyd.Nauk. PWN Warszawa.