Meteorologia i klimatologia

Informacje ogólne

Kod przedmiotu:	I.METEO.NI.IISXX
Kod Erasmus / ISCED:	(brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu:	Meteorologia i klimatologia
Jednostka:	Katedra Ekologii, Klimatologii i Ochrony Powietrza
Grupy:
Punkty ECTS i inne:	(brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS: roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS; tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h; 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się; tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS; nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta. zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia:	polski
Skrócony opis:	Zapoznanie studentów z budową i składem atmosfery oraz podstawowymi procesami klimatotwórczymi – obiegiem ciepła, obiegiem wody i cyrkulacją atmosferyczną a także z charakterystyką podstawowych elementów klimatu Polski. Klimat jest jednym z elementów środowiska i warunkuje przebieg procesów geomorfologicznych, reżim wodny i procesy glebotwórcze. Jest także jednym z przyrodniczych czynników produkcji rolniczej i wpływa na rozprzestrzenianie się i koncentracje zanieczyszczeń atmosfery.
Pełny opis:	Pojęcia wstępne i wprowadzające. Meteorologia a klimatologia. Pogoda a klimat. Zjawiska i procesy w atmosferze ziemskiej. Metody obserwacji i pomiarów. Służba meteorologiczna. Warunki jednorodności obserwacji i pomiarów. Gałęzie i kierunki rozwoju meteorologii i klimatologii. Podręczniki i ich charakterystyka. Powietrze i atmosfera. Znaczenie atmosfery ziemskiej. Skład powietrza przy powierzchni Ziemi. Zmiany składu powietrza z wysokością. Znaczenie głównych składników powietrza. Stopień, gradient baryczny, tendencja baryczna. Budowa atmosfery w pionie. Masy powietrza i fronty. Promieniowanie w atmosferze. Skład widmowy promieniowania słonecznego. Natężenie promieniowanie. Stała słoneczna. Zmiany promieniowania słonecznego w atmosferze. Promieniowanie bezpośrednie i rozproszone, promieniowanie całkowite. Współczynnik zmętnienia. Odbicie promieniowania słonecznego. Albedo. Promieniowanie pochłonięte. Promieniowanie powierzchni Ziemi. Promieniowanie zwrotne atmosfery. Promieniowanie efektywne. Efekt szklarniowy. Bilans promieniowania powierzchni Ziemi. Usłonecznienie. Rodzaje usłonecznienia. Wykorzystanie energii solarnej. Energia cieplna w atmosferze. Temperatura powietrza. Przyczyny zmian temperatury powietrza. Bilans cieplny powierzchni Ziemi. Różnice w przebiegu procesów cieplnych w gruncie oraz w zbiornikach wodnych. Dobowy i roczny przebieg temperatury powietrza i gruntu. Amplituda temperatury powietrza. Kontynentalizm klimatu. Nieokresowe zmiany temperatury powietrza. Przymrozki. Izotermy. Geograficzny rozkład temperatury powietrza przy powierzchni Ziemi. Adiabatyczne zmiany temperatury powietrza. Gradient suchoadiabatyczny. Gradient wilgotnoadiabatyczny. Stany równowagi termicznej atmosfery. Równowaga stała, chwiejna i obojętna. Diagram aerologiczny. Inwersja temperatury powietrza. Rodzaje inwersji. Pojęcia wstępne i wprowadzające. Meteorologia a klimatologia. Pogoda a klimat. Zjawiska i procesy w atmosferze ziemskiej. Metody obserwacji i pomiarów. Służba meteorologiczna. Warunki jednorodności obserwacji i pomiarów. Gałęzie i kierunki rozwoju meteorologii i klimatologii. Podręczniki i ich charakterystyka. Powietrze i atmosfera. Znaczenie atmosfery ziemskiej. Skład powietrza przy powierzchni Ziemi. Zmiany składu powietrza z wysokością. Znaczenie głównych składników powietrza. Stopień, gradient baryczny, tendencja baryczna. Budowa atmosfery w pionie. Masy powietrza i fronty. Promieniowanie w atmosferze. Skład widmowy promieniowania słonecznego. Natężenie promieniowanie. Stała słoneczna. Zmiany promieniowania słonecznego w atmosferze. Promieniowanie bezpośrednie i rozproszone, promieniowanie całkowite. Współczynnik zmętnienia. Odbicie promieniowania słonecznego. Albedo. Promieniowanie pochłonięte. Promieniowanie powierzchni Ziemi. Promieniowanie zwrotne atmosfery. Promieniowanie efektywne. Efekt szklarniowy. Bilans promieniowania powierzchni Ziemi. Usłonecznienie. Rodzaje usłonecznienia. Wykorzystanie energii solarnej. Energia cieplna w atmosferze. Temperatura powietrza. Przyczyny zmian temperatury powietrza. Bilans cieplny powierzchni Ziemi. Różnice w przebiegu procesów cieplnych w gruncie oraz w zbiornikach wodnych. Dobowy i roczny przebieg temperatury powietrza i gruntu. Amplituda temperatury powietrza. Kontynentalizm klimatu. Nieokresowe zmiany temperatury powietrza. Przymrozki. Izotermy. Geograficzny rozkład temperatury powietrza przy powierzchni Ziemi. Adiabatyczne zmiany temperatury powietrza. Gradient suchoadiabatyczny. Gradient wilgotnoadiabatyczny. Stany równowagi termicznej atmosfery. Równowaga stała, chwiejna i obojętna. Diagram aerologiczny. Inwersja temperatury powietrza. Rodzaje inwersji. Fazy rozwoju niżu barycznego. Cyrkulacja niżowa i wyżowa. Pogoda niżowa i wyżowa. Sytuacje synoptyczne. Wpływ sytuacji synoptycznych na zróżnicowanie wartości poszczególnych elementów klimatu. Kształtowanie się klimatów. Elementy klimatu. Czynniki geograficzne klimatu. Klimaty Ziemi i ich klasyfikacja. Klimaty Europy. Klimaty UE. Charakterystyka zróżnicowania przestrzennego podstawowych elementów klimatu Polski. Klimat lokalny, mikroklimat przygruntowej warstwy powietrza, mikroklimat otoczenia zbiorników wodnych, mikroklimat terenów urzeźbionych, fitoklimat, klimat lasu, klimat miasta, mikroklimat pomieszczeń zamkniętych. Wpływ działalności człowieka na klimat. Klimat a system klimatyczny. Modele klimatyczne. Współczesne zmiany klimatu w skali globalnej i na obszarze Polski. Scenariusze zmian klimatu. Konsekwencje zmian klimatu dla środowiska, człowieka i gospodarki. Człowiek wobec zmian klimatu.
Literatura:	1. Chromow S., P., 1969, Meteorologia i klimatologia. PWN, Warszawa 2. Kaczorowska Z., 1988, Pogoda i klimat. Wyd. Szk. i Pedagogiczne, Warszawa 3. Kossowska-Cezak U., Martyn D., Olszewski K., Kopacz-Lembowicz M., 2000, Meteorologia i klimatologia. Pomiary, obserwacje, opracowania. Wyd. Nauk. PWN Warszawa 4. Koźmiński Cz. Michalska B., 1999. Ćwiczenia z agrometeorologii Wyd. Nauk. PWN Warszawa 5. Kożuchowski K., Wibig J., Degirmendzić J., 2008, Meteorologia i klimatologia. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 6. Radomski Cz., 1987, Agrometeorologia. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 7. Rojek M. Żyromski A. 1997 Agrometeorologia i klimatologia. Wyd. AR we Wrocławiu. 8. Woś A., 2010, Klimat Polski w drugiej połowie XX wieku, Wyd. Nauk. UAM, Poznań.
Efekty uczenia się:	Posiada podstawową wiedzę odnośnie zjawisk i procesów zachodzących w atmosferze ziemskiej. Zna czynniki kształtujące pogodę i klimat oraz podstawowe charakterystyki meteorologiczne i klimatyczne dla obszaru Polski. Posiada podstawową wiedzę na temat wpływu pogody i klimatu na człowieka, środowisko i gospodarkę. Potrafi pozyskiwać dane meteorologiczne. Interpretuje, wykorzy-stuje dane w opracowaniach klimatologicznych.
Metody i kryteria oceniania:	Wykłady: Na ocenę 2,0 Student uzyskał mniej niż 50% poprawnych odpowiedzi z testu wielokrotnego wyboru Na ocenę 3,0 Student uzyskał od 50 do 60% poprawnych odpowiedzi z testu wielokrotnego wyboru Na ocenę 3,5 Student uzyskał od 61 do 70% poprawnych odpowiedzi z testu wielokrotnego wyboru Na ocenę 4,0 Student uzyskał od 71% do 80% poprawnych odpowiedzi z testu wielokrotnego wyboru Na ocenę 4,5 Student uzyskał od 81% do 90% poprawnych odpowiedzi z testu wielokrotnego wyboru Na ocenę 5,0 Student uzyskał powyżej 91% poprawnych odpowiedzi z testu wielokrotnego wyboru Ćwiczenia: Sprawozdanie z ćwiczeń zostało błędnie wykonane, student nie potrafi prawidłowo wykonać zadania obliczeniowego Sprawozdanie z ćwiczeń zawiera nieznaczne braki w treści, lecz wyniki końcowe są prawidłowe, Student podał tylko prawidłową metodę rozwiązania zadania bez wykonania obliczeń i wniosków Sprawozdanie z ćwiczeń zostało prawidłowo wykonane zarówno w części analitycznej jak i graficznej oraz jest kompletne w treści, Student podał tylko prawidłową metodę rozwiązania zadania bez wykonania obliczeń i wniosków Sprawozdanie z ćwiczeń zostało prawidłowo wykonane zarówno w części analitycznej jak i graficznej oraz jest kompletne w treści, Student zastosował poprawne metody rozwiązania zadania obliczeniowego, lecz końcowe wyniki wyraźnie różnią się od prawidłowych, a wyciągnięte wnioski są niekompletne Sprawozdanie z ćwiczeń zostało prawidłowo wykonane zarówno w części analitycznej jak i graficznej oraz jest kompletne w treści, Student zastosował prawidłowe metody rozwiązania zadania obliczeniowego, lecz uzyskane wyniki końcowe nieznacznie różnią od założonych, a wyciągnięte wnioski są niekompletne Sprawozdanie z ćwiczeń zostało prawidłowo wykonane zarówno w części analitycznej jak i graficznej oraz jest kompletne w treści, Student poprawnie rozwiązał zadanie obliczeniowe i wyciągnięte wnioski są prawidłowe i wyczerpujące
Praktyki zawodowe:	W ramach ćwiczeń przewidziano 2 godzinne zajęcia praktyczne na stacji meteorologicznej Katedry Ekologii Meteorologii i Ochrony Powietrza

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie.