Gospodarcze skutki współczesnych zmian klimatu

Przedstawienie przyczyn, przejawów i skutków współczesnych zmian klimatu oraz przedsięwzięć adaptacyjnych w aspekcie planowania i zagospodarowania przestrzennego terenów rolniczych i wiejskich, ochronie przestrzeni i zarządzaniu przestrzenią.

Wykłady

Rozwój pojęcia i definicji klimatu. Zmienność a zmiany klimatu.

Dawne a współczesne zmiany klimatu. Naturalne i antropogeniczne przyczyny zmian klimatu.

Termiczne przejawy współczesnych zmian klimatu. Zmiany innych elementów meteorologicznych, wskaźników i zjawisk meteorologicznych.

Ekstrema klimatyczne.

Projekcje klimatu na przyszłość, raporty IPCC, prognozy i ekstrapolacja zmian, modelowanie klimatu.

Gospodarcze skutki współczesnych zmian klimatu, zmiany procesów hydrologicznych, kriosfera, wzrost poziomu wód morskich.

Zmiany klimatu a zasoby wodne i gospodarka wodna.

Wpływ zmian klimatu na rolnictwo.

Wpływ zmian klimatu na osadnictwo w obszarach nadmorskich. Społeczne skutki zmian klimatu.

Przeciwdziałanie i adaptacja do zmian klimatu. Polityka klimatyczna.

Ćwiczenia

Wiadomości wstępne. Makroprocesy i procesy zachodzące w atmosferze ziemskiej, procesy i zjawiska atmosferyczne, pogoda, elementy meteorologiczne, powiązania i współzależności między elementami meteorologicznymi, klimat, czynniki klimatyczne, zależność wartości elementów klimatu od czynników klimatycznych, wskaźniki klimatyczne i podstawowe charakterystyki statystyczne klimatu.

Jednorodność ciągów obserwacyjnych warunkiem detekcji zmian klimatycznych.

Publikowane materiały i opracowania meteorologiczne dotyczące zróżnicowania przestrzennego klimatu Polski, Karpat, okolic Krakowa i Krakowa (wybór). Ocena krytyczna w aspekcie zachodzących zmian klimatu.

Statystyczne miary zmienności wybranych elementów meteorologicznych. Klasyfikacja odchyleń temperatury i opadów od normy w świetle zachodzących zmian klimatu.

Obserwowane zmiany temperatury powietrza w Polsce i ich wybrane konsekwencje.

Wartości wybranych wskaźników termicznych i opadowych w Karpatach polskich w zależności od wysokości npm, form terenu i ekspozycji stoków w perspektywie globalnego ocieplenia.

Zmiany klimatu a opady i zasoby wodne na obszarze Polski.

Ekstremalne zjawiska meteorologiczne w aspekcie współczesnych zmian klimatu.

Zmiany, zmienność i rolnicza efektywność opadów atmosferycznych w kontekście globalnego ocieplenia.

Warunki meteorologiczne wegetacji ważniejszych roślin uprawnych w aspekcie zachodzących zmian klimatycznych. Możliwości uprawy roślin ciepłolubnych.

Szanse i źródła zagrożeń wiejskiej przestrzeni rekreacyjnej w związku z zachodzącymi i spodziewanymi zmianami klimatu.

Globalne ocieplenie, a warunki biometeorologiczne.

Miejska wyspa ciepła, a globalne ocieplenie.

Modelowanie regionalizacji termicznych i pluwiotermicznych obszaru Polski w związku z zachodzącymi zmianami klimatycznymi.

Regionalne zróżnicowanie meteorologicznych alternatywnych źródeł energii na obszarze Polski.

1. Cowie J. 2007. Climate Change. Biological and Human Aspects. Cambridge University Press.

2. Houghton J.T. 2004. Global warming. Cambridge University Press.

3. Kożuchowski K. (red.). 1990. Materiały do poznania historii klimatu w okresie obserwacji instrumentalnych. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.

4. Kundzewicz Z.W., Kowalczyk P. 2008. Zmiany klimatu i ich skutki. Wydawnictwo KURPISZ, Poznań.

5. Neelin J., D. 2011. Climate Change and Climate Modeling. Cambridge University Press.

6. Newell P., Paterson M. 2010. Climate Capitalism. Cambridge University Press.

7. Ziernicka-Wojtaszek A., Zawora P., Sarna T, Zawora T. 2010. Estimated changes of pluvio-thermal coefficient in Poland in the light of climatic changes. Environmental Engineering III, Taylor & Francis, ISBN 978-0-415-54882-3.

8. Ziernicka-Wojtaszek A., Zawora T. 2011. Thermal regions in light of contemporary climate change in Poland. Polish Journal of Environmental Studies, Vol. 20, No. 6.

Wiedza

Posiada podstawową wiedzę na temat przyczyn, przejawów i skutków współczesnych zmian klimatu oraz przedsięwzięć adaptacyjnych w aspekcie planowania i zagospodarowania przestrzennego terenów rolniczych i wiejskich, ochronie przestrzeni i zarządzaniu przestrzenią.

Interpretuje gospodarcze skutki współczesnych zmian klimatu w skali globalnej, regionalnej i lokalnej.

Umiejętności

Posiada umiejętność detekcji zmian klimatu stosownymi metodami statystycznymi.

Formułuje zalecenia w praktyce planowania i zagospodarowania przestrzennego terenów rolniczych i wiejskich odnośnie zapobiegania, przeciwdziałania i dostosowywania się do przejawów obserwowanego wzrostu temperatury powietrza i zwiększonej częstości ekstremalnych zjawisk meteorologicznych.

Kompetencje społeczne

Realizuje postawione zadania w małych zespołach.

Rozumie potrzebę ciągłego podnoszenia kwalifikacji w świetle zachodzących zmian klimatu i potrzeby jego ochrony.

Oceny formujące (ćwiczenia):

zaliczenie raportu z ćwiczeń praktycznych wykonanych indywidualnie i w grupach.

Ocena podsumowująca (wykłady):

zaliczenie pisemne na ocenę w formie testu wielokrotnego wyboru, ograniczone czasowo.

---

1. Ocena niedostateczna (2,0): wystawiana jest wtedy, jeśli w zakresie co najmniej jednej z trzech składowych (W, U lub K) przedmiotowych efektów kształcenia student uzyska mniej niż 50% obowiązujących efektów dla danej składowej.

2. Ocena dostateczna (3,0): wystawiana jest wtedy, jeśli w zakresie każdej z trzech składowych (W, U lub K) efektów kształcenia student uzyska przynajmniej 50% obowiązujących efektów dla danej składowej.

3. Ocena ponad dostateczna (3,5): wystawiana jest na podstawie średniej arytmetycznej z trzech składowych (W, U lub K) efektów kształcenia (średnio 61-70%).

4. Podobny sposób obliczania ocen jak przedstawiony w pkt. 3 przyjęto dla ocen dobrej (4,0 - średnio 71-80%), ponad dobrej (4,5 - średnio 81-90%) i bardzo dobrej (5,0 - średnio >90%).

UWAGA: Prowadzący zajęcia, na podstawie stopnia opanowania przez studenta obowiązujących treści programowych danego przedmiotu, w oparciu o własne doświadczenie dydaktyczne, formułuje ocenę, posługując się podanymi wyżej kryteriami formalnymi.