Chemia

Celem nauczania przedmiotu jest wprowadzenie studenta w zagadnienia chemii środowiskowej w oparciu o nowoczesną chemię ogólną i nieorganiczną. Student zapoznaje się z problemami obiegu pierwiastków chemicznych w środowisku i uzyskuje wiedzę o pierwiastkach podstawowych dla życia i tych, które są toksyczne dla środowiska naturalnego. Dowiaduje się też o zanieczyszczeniach powietrza, wody, gleby i organizmów żywych.

Wykłady (30 godz.)

1. Podstawowe prawa i pojęcia chemiczne. Budowa materii, atom, cząstki elementarne, jądro atomowe, izotopy. 2 godz.

2. Struktura elektronowa atomu, liczby kwantowe, orbitale atomowe, konfiguracja elektronowa 2 godz.

3. Układ okresowy i zmiany właściwości pierwiastków w zależności od położenia w układzie, elektroujemność, rodzaje wiązań chemicznych. 2 godz.

4. Charakterystyka grup głównych układu okresowego. 2 godz.

5. Charakterystyka grup pobocznych układu okresowego. 2 godz.

6. Typy reakcji chemicznych. Szybkość reakcji. Reakcje nieodwracalne i odwracalne, stan równowagi, reguła przekory. 2 godz.

7. Elektrolity. Dysocjacja elektrolityczna, stała i stopień dysocjacji, prawo rozcieńczeń Ostwalda, iloczyn jonowy wody, pH. 2 godz.

8. Teorie kwasów i zasad. Hydroliza soli, roztwory buforowe, koloidy. 2 godz.

9. Procesy oksydacyjno-redukcyjne, szereg elektrochemiczny, potencjały elektrodowe, elektrody I-go i II-go rodzaju. Ogniwa galwaniczne, stężeniowe, paliwowe, akumulatory. Korozja. 2 godz.

10. Tlen. Tlen cząsteczkowy w atmosferze, ozon i warstwa ozonowa. Freony i dziura ozonowa. 2 godz.

11. Podstawowe pierwiastki występujące w organizmach żywych. Woda-właściwości i znaczenie. 2 godz.

12. Główne pierwiastki występujące w skorupie ziemskiej. 2 godz.

13. Makro- i mikroelementy. Pierwiastki śladowe. 2 godz.

14. Metale ciężkie, toksyczność i wpływ na środowisko naturalne 2 godz.

15. Wybrane związki organiczne występujące w środowisku naturalnym w tym aminokwasy, białka i cukry. 2 godz.

Ćwiczenia (30 godz.)

1. Regulamin pracowni, zasady BHP. Klasyfikacja związków nieorganicznych. 2 godz.

2. Sprawdzian: Pisanie wzorów związków chemicznych i równań reakcji chemicznych. Wstęp do analizy jakościowej soli. 2 godz.

3. Reakcje grupowe i charakterystyczne kationów (pokaz). 2 godz.

4. Reakcje grupowe i charakterystyczne anionów (pokaz). 2 godz.

5. Analiza jakościowa soli (1 zadanie kontrolne). 2 godz.

6. Kolokwium I: Klasyfikacja związków nieorganicznych. Analiza jakościowa soli. 2 godz.

7. Podstawy analizy ilościowej-objętościowej. Obliczenia stechiometryczne i stężenia roztworów. 2 godz.

8. Alkacymetria. Mianowanie roztworu HCl i ilościowe oznaczanie zasad (np.amoniaku). 2 godz.

9. Mianowanie roztworu NaOH i ilościowe oznaczanie kwasów (np. kwasu siarkowego(VI) lub solnego). 2 godz.

10. Kolokwium II: Alkacymetria. Obliczenia stechiometryczne i ze stężeń. 2 godz.

11. Podstawy oksydymetrii. Manganometria. Mianowanie roztworu KMnO4.Ilościowe oznaczanie Fe2+. 2 godz.

12. Kompleksometria. Oznaczanie twardości wody. 2 godz.

13. Kolokwium III: Oksydymetria. 2 godz.

14. Kolokwium poprawkowe. Uzupełnianie zaległości. 2 godz.

15. Zaliczenia. 2 godz.

1. Erndt A., H. Francik, W. Górecka "Ćwiczenia z chemii analitycznej" Skrypt AR, Kraków 1990

2. Erndt A. "Podstawy chemii ogólnej i nieorganicznej" Wyd. PWN Warszawa 1992

3. P. Tomasik "Podstawy chemii" cz.I i II. Skrypt AR Kraków 1998

4. K. Pazdro "Podstawy chemii" Wyd. Pazdro Wa-wa 2004

5. K. Pazdro " Zbiór zadań z chemii" Wyd Pazdro Wa-wa 2005

6. P. O'Neill "Chemia Środowiska" Wyd. PWN Wa-wa 1997

7. E. Szczepaniec-Cięciak, P. Kościelniak "Chemia Środowiska" Skrypt UJ Kraków 1995

8. R.W. Hay "Chemia bionieorganiczna" Wyd. PWN Wa-wa 1990