Zegar biologiczny zwierząt
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | H.ZBZ.ZBZ9.SI.HZOBZ |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Zegar biologiczny zwierząt |
Jednostka: | Katedra Żywienia, Biotechnologii Zwierząt i Rybactwa |
Grupy: |
Bioinżynieria zwierząt I stopnia elektywy |
Punkty ECTS i inne: |
2.00
|
Język prowadzenia: | polski |
Skrócony opis: |
Wykłady - ogólne pojęcie czasu i czasoprzestrzeni, formy pomiaru czasu przez człowieka oraz wpływ środowiska na ruchy roślin. Pojęcie rytmów oraz sposoby ich poznania. Morfo-fizjologiczne podłoże powstawania rytmów w organizmie. Rytmy okołodobowe i sezonowe u zwierząt jako wymóg środowiska. Budowa zegara biologicznego u kręgowców oraz rola szyszynki i melatoniny w wyznaczaniu czasu doby i pór roku. Ekologiczne aspekty rytmów dobowych. Chrono-farmakologia. Ćwiczenia – rytmy biologiczne roślin i zwierząt, metodyki i sposoby badania rytmów dobowych i sezonowych oraz analiza dobowej i sezonowej aktywności zwierząt. |
Pełny opis: |
Wykłady: Koncepcje i pojęcie czasu oraz sposoby pomiaru czasu przez człowieka Czas naturalny i jego wpływ na rośliny i zwierzęta Adaptacja świata roślinnego i zwierzęcego do okresu doby i roku Pojęcie zegara biologicznego zwierząt i jego molekularny mechanizm Rytmy biologiczne - pojęcie chronobiologii Rytmy biologiczne – rytmy krótkotrwałe, dobowe i okołodobowe i sezonowe Morfologiczna budowa zegara biologicznego ryb, płazów, gadów i ptaków - szyszynka Morfologiczna budowa zegara biologicznego ssaków – jądro nadskrzyżowaniowe (NSC) Melatonina jako biologiczny zegar i kalendarz Ćwiczenia: Zegar biologiczny roślin i kręgowców Analiza dobowej i sezonowej aktywności zwierząt Terminologia rytmów biologicznych Analiza rytmu stężeń wybranych hormonów w krwi, analiza statystyczna (koło kosinorów), wykresy rytmów Progonadowa rola melatoniny w rozrodzie zwierząt sezonowych Antygonadowa rola melatoniny w rozrodzie zwierząt sezonowych |
Literatura: |
Podstawowa Cymborowski B. Zegary biologiczne. PWN. Warszawa, 1971 Hawking S.W. Krótka historia czasu. ALFA. Warszawa, 1990 Karasek M. Szyszynka i melatonina PWN. Warszawa, 1997 Pierpaoli W., Regelson W., Colman C. Cud melatoniny. Wydawnictwo AMBER, 1996 Uzupełniająca 1. Kulczykowska E., Popek W., Kapoor B.G. Biological clock in fish. CRC Press, NH, USA. 2010. 2. Popek W., Bieniarz K., Epler P. Participation of the pineal gland in sexual maturation of female rainbow trout (Oncorhyncus mykiss Walbaum). J.Pineal.Res. 13: 97-100, 1992. 3. Popek W., Łuszczek-Trojnar E., Drąg-Kozak E., Fortuna-Wrońska D., Epler P. Effect of the pineal gland and melatonin on dopamine release from perifused hypothalamus of mature female carp during spawning and winter regression. Acta Ichthyol.Piscat. 35(2): 65-72, 2005 |
Efekty uczenia się: |
Tłumaczy pojęcie czasu oraz jego wpływ na funkcjonowanie roślin i zwierząt. Opisuje mechanizm powstania zegara biologicznego, jego budowę i funkcje, objaśnia rolę zegara biologicznego w synchronizowaniu zwierząt do środowiska, Interpretuje podstawowe mechanizmy procesów życiowych zależnych od fotoperiodu i zmian temperatury, Rozumie konsekwencje ograniczonej wiedzy dotyczącej pojęcia czasu i cykliczności procesów fizjologicznych zwierząt i ich sezonowych zachowań oraz konieczność ciągłego doskonalenia w zawodzie. |
Metody i kryteria oceniania: |
Zaliczenie w formie testu obejmującego zagadnienia omawiane na wykładach; na ocenę pozytywną należy udzielić co najmniej 60% prawidłowych odpowiedzi na zadane pytania; udział oceny z zaliczenia wykładów w ocenie końcowej wynosi 50%. Na ocenę pozytywną należy zaliczyć poszczególne ćwiczenia i odpowiedzieć na pytania kolokwiów zaliczeniowych; udział oceny z zaliczenia ćwiczeń w ocenie końcowej wynosi 50%. Procentowy udział ocen z wykładów i ćwiczeń w ocenie końcowej wynosi: wykłady 50% - ćwiczenia 50% |
Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2020/2021" (zakończony)
Okres: | 2021-02-25 - 2021-09-30 |
Przejdź do planu
PN CWL
WT WYK
ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Ćwiczenia laboratoryjne, 15 godzin
Wykład, 15 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Ewa Drąg-Kozak | |
Prowadzący grup: | Ewa Drąg-Kozak | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: | Zaliczenie na ocenę | |
Skrócony opis: |
Celem przedmiotu jest opanowanie zagadnień dotyczących zegara biologicznego zwierząt. Istotnym celem jest również zrozumienie i poznanie rytmów biologicznych, czyli periodycznych (cyklicznych) zjawisk w organizmach żywych, zachodzących pod wpływem czynników zewnętrznych, takich jak pory roku, obrót Ziemi wokół własnej osi (sekwencja światła i ciemności). |
|
Pełny opis: |
Studenci zostania zaznajomieni z pojęciem czasu i jego pomiaru przez organizmy żywe. Poznają również rytmy biologiczne i mechanizm zegara biologicznego, jego budowę u zwierząt oraz czynniki zewnętrzne, które na niego wpływają. Poruszona zostanie także tematyka dotycząca budowy i roli szyszynki w wyznaczaniu pory doby i sezonu. Studenci zapoznają się z charakterystyką dobowej i sezonowej aktywności zwierząt. Omówione zostanie praktyczne znaczenie rytmów dobowych w życiu człowieka. Przedstawiona zostanie także tematyka dotycząca zależności pomiędzy rytmami biologicznymi człowieka a farmakologią. |
|
Literatura: |
Hawking S.W. Krótka historia czasu. ALFA. Warszawa, 1990 Karasek M. Szyszynka i melatonina PWN. Warszawa, 1997 Pierpaoli W., Regelson W., Colman C. Cud melatoniny. Wydawnictwo AMBER, 1996 Kulczykowska E., Popek W., Kapoor B.G. Biological clock in fish. CRC Press, NH, USA. |
Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2021/2022" (zakończony)
Okres: | 2022-02-28 - 2022-09-30 |
Przejdź do planu
PN WT ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Ćwiczenia laboratoryjne, 15 godzin
Wykład, 15 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Ewa Drąg-Kozak | |
Prowadzący grup: | Ewa Drąg-Kozak | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: | Zaliczenie na ocenę |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie.