Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Zegar biologiczny zwierząt

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: H.ZBZ.ZBZ9.SI.HZOBZ
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Zegar biologiczny zwierząt
Jednostka: Katedra Żywienia, Biotechnologii Zwierząt i Rybactwa
Grupy: Bioinżynieria zwierząt I stopnia elektywy
Punkty ECTS i inne: 2.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
Język prowadzenia: polski
Skrócony opis:

Wykłady - ogólne pojęcie czasu i czasoprzestrzeni, formy pomiaru czasu przez człowieka oraz wpływ środowiska na ruchy roślin. Pojęcie rytmów oraz sposoby ich poznania. Morfo-fizjologiczne podłoże powstawania rytmów w organizmie. Rytmy okołodobowe i sezonowe u zwierząt jako wymóg środowiska. Budowa zegara biologicznego u kręgowców oraz rola szyszynki i melatoniny w wyznaczaniu czasu doby i pór roku. Ekologiczne aspekty rytmów dobowych. Chrono-farmakologia.

Ćwiczenia – rytmy biologiczne roślin i zwierząt, metodyki i sposoby badania rytmów dobowych i sezonowych oraz analiza dobowej i sezonowej aktywności zwierząt.

Pełny opis:

Wykłady:

Koncepcje i pojęcie czasu oraz sposoby pomiaru czasu przez człowieka

Czas naturalny i jego wpływ na rośliny i zwierzęta

Adaptacja świata roślinnego i zwierzęcego do okresu doby i roku

Pojęcie zegara biologicznego zwierząt i jego molekularny mechanizm

Rytmy biologiczne - pojęcie chronobiologii

Rytmy biologiczne – rytmy krótkotrwałe, dobowe i okołodobowe i sezonowe

Morfologiczna budowa zegara biologicznego ryb, płazów, gadów i ptaków - szyszynka

Morfologiczna budowa zegara biologicznego ssaków – jądro nadskrzyżowaniowe (NSC)

Melatonina jako biologiczny zegar i kalendarz

Ćwiczenia:

Zegar biologiczny roślin i kręgowców

Analiza dobowej i sezonowej aktywności zwierząt

Terminologia rytmów biologicznych

Analiza rytmu stężeń wybranych hormonów w krwi, analiza statystyczna (koło kosinorów), wykresy rytmów

Progonadowa rola melatoniny w rozrodzie zwierząt sezonowych

Antygonadowa rola melatoniny w rozrodzie zwierząt sezonowych

Literatura:

Podstawowa

Cymborowski B. Zegary biologiczne. PWN. Warszawa, 1971

Hawking S.W. Krótka historia czasu. ALFA. Warszawa, 1990

Karasek M. Szyszynka i melatonina PWN. Warszawa, 1997

Pierpaoli W., Regelson W., Colman C. Cud melatoniny. Wydawnictwo AMBER, 1996

Uzupełniająca

1. Kulczykowska E., Popek W., Kapoor B.G. Biological clock in fish. CRC Press, NH, USA.

2010.

2. Popek W., Bieniarz K., Epler P. Participation of the pineal gland in sexual maturation of female rainbow trout (Oncorhyncus mykiss Walbaum). J.Pineal.Res. 13: 97-100, 1992.

3. Popek W., Łuszczek-Trojnar E., Drąg-Kozak E., Fortuna-Wrońska D., Epler P. Effect of the pineal gland and melatonin on dopamine release from perifused hypothalamus of mature female carp during spawning and winter regression. Acta Ichthyol.Piscat. 35(2): 65-72, 2005

Efekty uczenia się:

Tłumaczy pojęcie czasu oraz jego wpływ na funkcjonowanie roślin i zwierząt.

Opisuje mechanizm powstania zegara biologicznego, jego budowę i funkcje, objaśnia rolę zegara biologicznego w synchronizowaniu zwierząt do środowiska,

Interpretuje podstawowe mechanizmy procesów życiowych zależnych od fotoperiodu i zmian temperatury,

Rozumie konsekwencje ograniczonej wiedzy dotyczącej pojęcia czasu i cykliczności procesów fizjologicznych zwierząt i ich sezonowych zachowań oraz konieczność ciągłego doskonalenia w zawodzie.

Metody i kryteria oceniania:

Zaliczenie w formie testu obejmującego zagadnienia omawiane na wykładach; na ocenę pozytywną należy udzielić co najmniej 60% prawidłowych odpowiedzi na zadane pytania; udział oceny z zaliczenia wykładów w ocenie końcowej wynosi 50%.

Na ocenę pozytywną należy zaliczyć poszczególne ćwiczenia i odpowiedzieć na pytania kolokwiów zaliczeniowych; udział oceny z zaliczenia ćwiczeń w ocenie końcowej wynosi 50%.

Procentowy udział ocen z wykładów i ćwiczeń w ocenie końcowej wynosi:

wykłady 50% - ćwiczenia 50%

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2020/2021" (zakończony)

Okres: 2021-02-25 - 2021-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia laboratoryjne, 15 godzin więcej informacji
Wykład, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Ewa Drąg-Kozak
Prowadzący grup: Ewa Drąg-Kozak
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Zaliczenie na ocenę
Skrócony opis:

Celem przedmiotu jest opanowanie zagadnień dotyczących zegara biologicznego zwierząt. Istotnym celem jest również zrozumienie i poznanie rytmów biologicznych, czyli periodycznych (cyklicznych) zjawisk w organizmach żywych, zachodzących pod wpływem czynników zewnętrznych, takich jak pory roku, obrót Ziemi wokół własnej osi (sekwencja światła i ciemności).

Pełny opis:

Studenci zostania zaznajomieni z pojęciem czasu i jego pomiaru przez organizmy żywe. Poznają również rytmy biologiczne i mechanizm zegara biologicznego, jego budowę u zwierząt oraz czynniki zewnętrzne, które na niego wpływają. Poruszona zostanie także tematyka dotycząca budowy i roli szyszynki w wyznaczaniu pory doby i sezonu. Studenci zapoznają się z charakterystyką dobowej i sezonowej aktywności zwierząt. Omówione zostanie praktyczne znaczenie rytmów dobowych w życiu człowieka. Przedstawiona zostanie także tematyka dotycząca zależności pomiędzy rytmami biologicznymi człowieka a farmakologią.

Literatura:

Hawking S.W. Krótka historia czasu. ALFA. Warszawa, 1990

Karasek M. Szyszynka i melatonina PWN. Warszawa, 1997

Pierpaoli W., Regelson W., Colman C. Cud melatoniny. Wydawnictwo AMBER, 1996

Kulczykowska E., Popek W., Kapoor B.G. Biological clock in fish. CRC Press, NH, USA.

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2021/2022" (zakończony)

Okres: 2022-02-28 - 2022-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia laboratoryjne, 15 godzin więcej informacji
Wykład, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Ewa Drąg-Kozak
Prowadzący grup: Ewa Drąg-Kozak
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Zaliczenie na ocenę
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie.
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0 (2024-03-22)