Rozród zwierząt
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | H.RAZ.ROZZW.SI.HZOKX |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Rozród zwierząt |
Jednostka: | Zakład Weterynarii, Rozrodu i Dobrostanu Zwierząt |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Skrócony opis: |
Celem przedmiotu jest zaznajomienie studentów z mechanizmami biologicznymi regulującymi procesy rozrodu zwierząt gospodarskich oraz z podstawowymi metodami biotechnologii rozrodu, ze szczególnym uwzględnieniem koni. Zakres tematyczny zajęć obejmuje m.in. hormonalną regulację funkcji rozrodczych samców i samic, ocenę płodności, właściwości, ocenę i konserwację nasienia, sztuczne unasienianie samic, sterownie cyklem rujowym i owulacją, mechanizmy zapłodnienia, rozwoju zarodkowego, diagnostykę ciąży, funkcję łożysk, przebieg porodu i okresu poporodowego. Demonstracje i ćwiczenia praktyczne prowadzone są na zwierzętach gospodarskich oraz na materiale pozyskiwanym z lokalnych ubojni. |
Pełny opis: |
Wykłady (15 godz.) Badania nad rozrodem zwierząt w aspekcie historycznym. Determinacja płci i embriogeneza układu rozrodczego ssaków. Dojrzałość płciowa i hodowlana, neurohormonalna regulacja funkcji rozrodczych samców. Spermatogeneza i jej regulacja. Dojrzewanie plemników w najądrzach. Ultrastruktura plemnika, właściwości nasienia samców zwierząt gospodarskich. Neurohormonalna regulacja funkcji rozrodczych samic. Oogeneza, folikulogeneza, owulacja. Możliwości sterowania cyklem rujowym i owulacją. Kapacytacja, reakcja akrosomowa i mechanizmy zapłodnienia. Rozwój zarodkowy i przebieg ciąży u samic zwierząt gospodarskich. Gastrulacja, organogeneza, listki zarodkowe i ich różnicowanie. Błony płodowe i ich funkcje, implantacja. Łożysko i jego funkcje. Endokrynologia ciąży i mechanizmy inicjacji porodu. Ćwiczenia (30 godzin): Budowa anatomiczna i histologiczna układu rozrodczego samców zwierząt gospodarskich i towarzyszących; Ocena przydatności ogiera do rozrodu: ocena zachowania płciowego, badanie kliniczne narządów rozrodczych; Metody pobierania nasienia i ocena makroskopowa nasienia, pobranie nasienia ogiera; Ocena mikroskopowa szacunkowa nasienia samców zwierząt gospodarskich, pobieranie nasienia buhaja; Ocena mikroskopowa szczegółowa nasienia samców zwierząt gospodarskich i towarzyszących, wykonywanie i ocena rozmazów nasienia; Komputerowo wspomagana ocena nasienia. Obliczanie dawek inseminacyjnych; Konserwacja, transport i przygotowanie nasienia do inseminacji; Anatomia i histologia układu rozrodczego samic zwierząt gospodarskich i towarzyszących; Ocena przydatności samic zwierząt gospodarskich do rozrodu, cykl rujowy, zachowanie płciowe, metody oceny faz cyklu rujowego (klacz, krowa); Cykl rujowy i metody oceny faz cyklu rujowego u samic zwierząt towarzyszących, ocena cytologiczna; Wyznaczanie optymalnego terminu krycia/ inseminacji. Inseminacja samic na przykładzie krowy i klaczy; Rozwój wczesnej ciąży i metody diagnostyki ciąży; Rozwój późnej ciąży, budowa łożyska samic zwierząt gospodarskich i towarzyszących; Przebieg porodu fizjologicznego i pomoc okołoporodowa na przykładzie krowy i klaczy; Podstawy neonatologii. |
Literatura: |
Bielański A, Tischner M.: Biotechnologia rozrodu zwierząt udomowionych, Wyd. Drukrol, 1997 Krzymowski T. (praca zbiorowa): Biologia rozrodu zwierząt, Tom 1: Fizjologiczna regulacja procesów rozrodczych samicy; Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn, 2007 Strzeżek J. (praca zbiorowa), Biologia rozrodu zwierząt, Tom 2: Biologiczne uwarunkowania wartości rozwodowej samca. Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, 2007 Bielańska-Osuchowska Z., Embriologia. PWRiL, Warszawa, 2001 Młodawska W. Zmiany w jajnikach podczas dojrzewania płciowego klaczy. W: Rozród koni, klinika i biotechnologia. PAU, Prace Komisji Nauk Rolniczych, Leśnych i Weterynaryjnych PAU, Nr 20, 2014, Wierzbowski S. (praca zbiorowa). Andrologia, Wydawnictwo Platan, Kraków, 1999. |
Efekty uczenia się: |
Wiedza: Absolwent zna i/lub rozumie - najważniejsze odkrycia i ich znaczenie, w zakresie rozwoju badań nad rozrodem i biotechnologią rozrodu zwierząt, czynniki warunkujące determinację płci i embriogenezę układu rozrodczego ssaków; pojęcia dojrzałości płciowej i hodowlanej zwierząt gospodarskich i towarzyszących, zasady oceny ich przydatności do rozrodu, mechanizmy endokrynne biorące udział w regulacji funkcji rozrodczych, procesy gametogenezy i dojrzewania gamet, właściwości nasienia i możliwości konserwacji męskich komórek rozrodczych; typy owulacji, etapy zapłodnienia i rozwoju zarodkowego, najważniejsze przyczyny wczesnej zamieralności zarodków; metody sterowania cyklem rujowym i owulacją u klaczy i innych samic zwierząt gospodarskich; pojęcia gastrulacji, organogenezy, proces implantacji, rozwoju błon płodowych, budowę i funkcje łożysk, przebieg ciąży i porodu samic zwierząt gospodarskich; podstawowe biotechniki wspomaganego rozrodu i możliwości ich zastosowania w ochronie zasobów genetycznych i zachowaniu bioróżnorodności zwierząt. Umiejętności: - potrafi zidentyfikować narządy rozrodcze samców i samic, ocenić budowę histomorfologiczną gonad i morfologię gamet; ocenić zachowanie płciowe samców zwierząt gospodarskich i towarzyszących, ocenić parametry makro- i mikroskopowe nasienia, obliczyć koncentrację plemników w ejakulacie i dawki inseminacyjne, rozrzedzić nasienie i przygotować do inseminacji, transportu i/lub konserwacji, rozmrozić nasienie; rozpoznać i ocenić objawy rujowe i fazy cyklu rujowego u samic zwierząt gospodarskich i towarzyszących; wyznaczyć optymalny termin inseminacji/krycia samic; zidentyfikować łożyska zwierząt gospodarskich i towarzyszących, rozpoznać objawy zbliżającego się porodu i zachować się w trakcie jego przebiegu |
Metody i kryteria oceniania: |
Wykłady: Egzamin: testu jednokrotnego wyboru/półotwarty (lub w formie ustnej). Na ocenę pozytywną należy udzielić co najmniej 55% prawidłowych odpowiedzi na zadane pytania; udział oceny z egzaminu w ocenie końcowej wynosi 60%. Ćwiczenia: na ocenę pozytywną należy zaliczyć poszczególne kolokwia/testy zaliczeniowe, udzielając co najmniej 55% prawidłowych odpowiedzi. |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie.