Mikrobiologia surowców i produktów zwierzęcych
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | H.MSPZ9.SI.HZOHX.R |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Mikrobiologia surowców i produktów zwierzęcych |
Jednostka: | Katedra Mikrobiologii |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Skrócony opis: |
Wykłady z mikrobiologii surowców i produktów zwierzęcych mają na celu zaznajomienie studentów kierunku "Hodowla Zwierząt" z światem drobnoustrojów, wskazanie na ich pożyteczną i szkodliwą rolę w przyrodzie oraz wskazać na ścisłe powiązania świata mikroorganizmów z środowiskiem życia roślin, zwierząt i ludzi. Mowa będzie także o zmianach powodowanych w otoczeniu oraz o ich rozpowszechnieniu i formach wykazywanej aktywności w produktach i surowcach pochodzenia zwierzęcego. Wiedza z zakresu mikrobiologii surowców i produktów zwierzęcych jest niezbędnym warunkiem nabycia umiejętności praktycznego sterowania rozwojem i aktywnością mikroorganizmów, tak ważnej dla zootechnika-praktyka, dążącego do wyprodukowania dobrej jakości surowców rolnych oraz zabezpieczenia ich przed zniszczeniem na skutek działania drobnoustrojów. |
Pełny opis: |
TEMATYKA WYKŁADÓW 1. Miejsce drobnoustrojów w świecie organizmów żywych. Systematyka oparta o współczesne badania molekularne. Priony, wirusy bakteryjne, zwierzęce i roślinne; bakterie, promieniowce, grzyby. Przystosowania drobnoustrojów do życia w różnych środowiskach. 1 godz. 2. Charakterystyka mikroorganizmów należących do: Archebacteria, Procaryota i Eucaryota. Wirusy-bezkomórkowe formy życia. Przyczyny szybkiego rozprzestrzeniania się drobnoustrojów w przyrodzie i żywności. 1 godz. 3. Rozwój mikrobiologii w Polsce. Era nowoczesnej mikrobiologii i biotechnologii żywności. Nowe kierunki badań mikrobiologicznych, związanych z praktycznym wykorzystaniem drobnoustrojów w powiększaniu zasobów żywności i pasz. 1 godz. 4. Znaczenie podstawowych elementów struktur komórkowych w procesach życiowych drobnoustrojów. Wzrost i rozmnażanie drobnoustrojów. Funkcjonowanie komórek drobnoustrojów. 1 godz. 5. Wpływ czynników środowiskowych na mikroorganizmy oraz mikroorganizmów na środowisko. Drobnoustroje żyjące w ekstremalnych środowiskach. Mikroorganizmy chorobotwórcze dla zwierząt. Metody ochrony przed patogenami (szczepionki, surowice, antybiotyki, chemioterapeutyki). 1 godz. 6. Sposoby odżywiania drobnoustrojów - autotrofy i heterotrofy. Procesy metaboliczne, szybkość i intensywność metabolizmu i mechanizmy ich regulacji. Sposoby zdobywania energii przez drobnoustroje. Fermentacja mlekowa, alkoholowa, masłowa, propionowa i pseudo-fermentacja octowa. 1 godz. 7. Charakterystyka grzybów toksynotwórczych, pleśnie - Micromycetes. Mykotoksyny - toksyczne substancje biologicznie czynne występujące w żywności i paszach 1 godz. 8. Mikrobiologia mięsa i jego przetworów. 2 godz. 9. Mikrobiologia jaj i ich przetworów. 1 godz. 10. Mikrobiologia mleka i jego przetworów, probiotyki. 2 godz. 11. Mikrobiologia mięsa drobiowego i jego przetworów 1 godz. 12. Mikrobiologia ryb i ich przetworów. Mikrobiologia konserw. 1 godz. 13. Podstawy mikrobiologii prognostycznej. Broń biologiczna, agro-terroryzm, możliwość skażenia płodów rolnych. 1 godz. TEMATYKA ĆWICZEŃ 1. Bezpieczeństwo i higiena pracy na ćwiczeniach z mikrobiologii. Metody izolacji drobnoustrojów (metoda odciskowa, posypowa i sedymentacyjna) z żywności (produkty płynne i stałe). Zasady hodowli drobnoustrojów. 2 godz. 2. Przypomnienie metod barwienia drobnoustrojów. Barwienie proste i złożone, negatywne i pozytywne. Morfologia bakterii. Mikroskop-powanie pod imersją. 2 godz. 3. Morfologia i fizjologia bakterii występujących w surowcach i produktach pochodzenia zwierzęcego. Zasady diagnostyki bakterii. 2 godz. 4. Morfologia i fizjologia drożdży występujących w surowcach i produktach pochodzenia zwierzęcego. Zasady diagnostyki drożdży. 2 godz. 5. Morfologia grzybów pleśniowych (Micromycetes) ze szczególnym uwzględnieniem grzybów toksynotwórczych. Zasady diagnostyki grzybów. 2 godz. 6. Oznaczanie ogólnej liczby drobnoustrojów metodami bezpośrednimi: mikroskopowo w komorze Thoma oraz przy pomocy filtrów membranowych. 2 godz. 7. Oznaczanie ogólnej liczby drobnoustrojów metodami pośrednimi: wykonywanie posiewów, sporządzanie rozcieńczeń dziesiętnych, metody obliczeń. Próby enzymatyczne (próba reduktazowa) 2 godz. 8. Bakterie mlekowe - homofermentacyjnych. Mikroflora mleka i przetworów mlecznych. Bakterie probiotyczne. 2 godz. 9. Bakterie mlekowe - heterfermentacyjne. Szkodniki zakiszanych pasz i warzyw. Oznaczanie mykotoksym metodą chromatografii cienkowarstwowej, pokaz działania chromatografu cieczowego. 2 godz. 10. Fermentacja masłowa i propionowa. Charakterystyczne bakterie -morfologia, barwienie przetrwalników metodą Schaeffera-Fultona. 2 godz. 11. Analiza mikrobiologiczna mięsa świeżego i zepsutego. Analiza mleka świeżego i mleka w proszku. 2 godz. 12. Analiza konserw mięsnych, rybnych i warzywno-mięsnych. 2 godz. 13. Analiza mikrobiologiczna jaj świeżych. Charakterystyka bakterii z rodzaju Salmonella. 2 godz. 14. Mikroflora pomieszczeń inwentarskich. Analiza powietrza, wody, powierzchni ścian. Wła |
Literatura: |
Kunicki-Goldfinger W. - Życie bakterii. Schlegel H.G. - Mikrobiologia ogólna. Muller G.- Podstawy mikrobiologii żywności. Trojanowska K., Giebel H., Gołębiowska B. - Mikrobiologia żywności. Zaleski S.J. - Mikrobiologia żywności pochodzenia zwierzęcego. Kisielewska E., Kordowska-Wiater M. - Ćwiczenia z mikrobiologii ogólnej i mikrobiologii żywności. Normy Polskie, poradniki sanitarne, przepisy, dyrektywy UE, ustawy i rozporządzenia. Żakowska Z., Stoińska H.: Mikrobiologia i Higiena w Przemyśle Spożywczym. Bednarski W., Repsa A.: Biotechnologia żywności. Leśniak W.: Biotechnologia żywności - procesy fermentacji i biosyntezy. Kołożyn-Krajewska D.: Higiena produkcji żywności. |
Efekty uczenia się: |
Wiedza: student, który zaliczył wykłady definiuje i opisuje najważniejsze procesy zachodzące w środowisku naturalnym z udziałem różnych mikroorganizmów w tym drobnoustrojów glebowych zmierzających do zrewitalizowania zdegradowanego środowiska oraz wskaże właściwe kierunki działań mające na celu uzdrowienie zanieczyszczonych gleb, wód, powietrza, a także płodów rolnych. Student który zaliczył ćwiczenia laboratoryjne: 1.Posiada ogólną wiedzę z mikrobiologii 2. Charakteryzuje najważniejsze procesy mikrobiologiczne zachodzące w glebie, wodzie i powietrzu Umiejętności: student, który zaliczył wykłady: interpretuje i samodzielnie wykorzysta zdobytą wiedzę z zakresu mikrobiologii do celów praktycznego jej wykorzystania w życiu codziennym. Oceni zagrożenia i objaśni korzyści płynące z zastosowanie mikrobiologicznych procesów w różnych obszarach działalności gospodarczej człowieka. Student który zaliczył ćwiczenia laboratoryjne: 1.Rożróżnia poszczególne grupy fizjologiczne drobnoustrojów 2.Praktycznie wykorzystuje metody stosowane w laboratorium mikrobiologicznym 3.Samodzielnie posługuje się aparaturą i sprzętem laboratoryjnym 4.Interpretuje wyniki analiz i doświadczeń Kompetencje społeczne: Student który zaliczył wykłady: samodzielnie oceni i zinterpretuje zdobycze wiedzy z zakresu mikrobiologii, jej duży wkład w rozwój nowoczesnych dyscyplin naukowych jak, biologia molekularna, genetyka czy biotechnologia. Student który zaliczył ćwiczenia laboratoryjne: 1.Organizuje pracę w małym laboratorium, celem wykonania określonego doświadczenia z zakresu mikrobiologii 2.Wykorzystuje zdobytą wiedzę z zakresu mikrobiologii i potrafi ją połączyć z innymi dyscyplinami naukowymi, takimi jak: biologia molekularna, genetyka czy biotechnologia. |
Metody i kryteria oceniania: |
Wykłady: egzamin pisemny (test wyboru) Ćwiczenia: sprawdzian pisemny lub ustny oraz frekwencja na ćwiczeniach nie przekraczająca trzech nieobecności. 1. Ocena niedostateczna (2,0): wystawiana jest wtedy, jeśli w zakresie co najmniej jednej z trzech składowych (W, U ) lub K) przedmiotowych efektów kształcenia student uzyska mniej niż 50% obowiązujących efektów dla danej składowej. 2. Ocena dostateczna (3,0): wystawiana jest wtedy, jeśli w zakresie każdej z trzech składowych (W, U lub K) efektów kształcenia student uzyska przynajmniej 50% obowiązujących efektów dla danej składowej. 3. Ocena ponad dostateczna (3,5): wystawiana jest na podstawie średniej arytmetycznej z trzech składowych (W, U lub K) efektów kształcenia (średnio 61-70%). 4. Podobny sposób obliczania ocen jak przedstawiony w pkt. 3 przyjęto dla ocen dobrej (4,0 - średnio 71-80%), ponad dobrej (4,5 - średnio 81-90%) i bardzo dobrej (5,0 - średnio >90%). UWAGA: Prowadzący zajęcia, na podstawie stopnia opanowania przez studenta obowiązujących treści programowych danego przedmiotu, w oparciu o własne doświadczenie dydaktyczne, formułuje ocenę, posługując się podanymi wyżej kryteriami formalnymi. |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie.