Feromony - hormony socjalne
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | H.KFZ.FHSO9.SL.HZOBX |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Feromony - hormony socjalne |
Jednostka: | Katedra Fizjologii i Endokrynologii Zwierząt |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Skrócony opis: |
Feromony to substancje semichemiczne wykorzystywane przez zwierzęta do przekazania informacji oraz do wywierania określonego wpływu na otoczenie w procesie reprodukcji, zdobywania pożywienia czy celach obronnych. Mogą to być związki ułatwiające lub utrudniające koegzystencję. Są one niezmiernie istotne dla zachowania życia pojedynczych osobników i przetrwania gatunku . |
Pełny opis: |
Substancje semichemiczne. Historia i sposoby klasyfikacji feromonów Feromony bezkręgowców i kręgowców. Komunikacja węchowa., mechanizm odbioru węchu Feromony zwierząt wodnych lądowych i hodowlanych. Środki komunikacji chemicznej miedzy matką, a potomstwem, drogi połączeń między narządami percepcji węchowej ,a gruczołami produkującymi feromony. Komunikacja chemiczna w obrębie gatunku i miedzy gatunkami. Mechanizmy i modele działania feromonów (Comforta, Bariera, Stoddarta, Berlinera) |
Literatura: |
Gelez H., Fabre-Nys C. The "male effect" in sheep and goats: a review of the respective roles of the two olfactory systems. Horm. Behav. 46, 257-271. 2004. Gelez H., Fabre-Nys C. Role of the olfactory systems and importance of learning in the ewes’ response to rams of their odors. Reprod. Nutr. Dev. 46, 401-415. 2006 Kostov D.L. Vomeronasal organ in domestic animals. Bulgarian J. Vet. Med. 10, 53-57. 2007 Konopicki M. Koperda Z. Feromony człowieka. Środki komunikacji chemicznej między ludźmi Wyd. Scholar. 2003. Mrachlewska-Koj A. W świecie ssaków – komunikacja węchowa. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.1988 Miyawaki A., Matsushita F., Ryo Y., Mikoshiba K.. Possible pheromone-carrier function of two lipocalin proteins in the vomeronasal organ. EMBO J. 13, 5835-5842. 1994 Sotowska-Brochacka J. Fizjologia zwierząt, zagadnienia wybrane. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa. 2001 Stacey N., Sorensen P. Reproductive pheromones. In Behaviour and Physiology of Fish. Academic Press 2006, 359-412. 2006 |
Efekty uczenia się: |
Student umie z charakteryzować feromony jako chemiczne sygnały (węglowodory, fenole, aldehydy , ketony, kwasy karboksylowe, sterole) w komunikacji pomiędzy różnymi organizmami Opisać miejsca wytwarzania tych związków oraz formy ich i emisji u roślin , zwierząt bezkręgowych i kręgowych Opisać drogi kontaktu feromonów ich molekularnego mechanizmu odbioru oraz ich wpływu na fizjologię innych żywych organizmów Omówić rodzaje feromonów: płciowych kontrolujące procesy fizjologiczne, lokalizujących pożywienie, alarmowych , obronnych i regulujących stosunki społeczne w obrębie gatunku jak również między gatunkami.Posługiwać się wiedzą z zakresu historii i sposobów klasyfikacji feromonów. Identyfikuje feromony zwierząt bezkręgowych i kręgowych oraz molekularne mechanizmy odbioru tych związków Interpretuje komunikację chemiczną w obrębie gatunków jak również między gatunkami. |
Metody i kryteria oceniania: |
Otwarte pytania. |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie.