Endokrynologia ogólna

Treści kształcenia

Podstawowe pojęcia nowoczesnej endokrynologii. Charakterystyka gruczołów wewnętrznego wydzielania: przysadka mózgowa, szyszynka, tarczyca, przytarczyce, trzustka, nadnercza, gonady. Funkcjonowanie osi podwzgórze-przysadka-gruczoł obwodowy. Hormonalna regulacja: cyklu płciowego, laktacji, gospodarki wodno-mineralnej i cukrowej. Rytmy biologiczne.

Efekty kształcenia

Podstawowa wiedza o hormonalnej regulacji procesów zachodzących w organizmie zwierzęcym.

Tematyka wykładów

1. Wstęp do przedmiotu (zaliczenie, podręczniki). Definicja "endokrynologii". Krótki rys historyczny rozwoju endokrynologii.

2. Hormon-definicja. Budowa chemiczna hormonów. Stężenia hormonów we krwi. Czas półtrwania hormonów.

3. Transport hormonów we krwi. Sprzężenie zwrotne. Receptor hormonalny-definicja. Rodzaje receptorów.

4. Rola białek G, cyklazy adenylanowej, fosfolipazy C. Drugi przekaźnik sygnału: cAMP, DAG, Ca2+. Kinazy białkowe.

5. Rodzaje gruczołów wewnętrznego wydzielania. Przysadka mózgowa; położenie i budowa.

6. Charakterystyka hormonów części gruczołowej przysadki.

7. Charakterystyka hormonów cz. pośredniej i nerwowej.

8. Połączenie podwzgórze-część gruczołowa przysadki. Krążenie wrotne. Hormony podwzgórza.

9. Laktacja. Hormony tarczycy.

10. Charakterystyka gospodarki wapniowej. Kalcytonina, parathormon, kalcytriol.

11. Hormony nadnerczy: rdzenia i kory. Gospodarka wodno-elektrolitowa.

12. Hormony trzustki. Gospodarka cukrowa.

13. Hormony gonad: jajnika i jądra. Regulacja cyklu płciowego.

14. Szyszynka. Rola melatoniny. Zegar biologiczny. Rytmy.

15. Hormony tkankowe. Prostaglandyny.

1. Podstawy endokrynologii (autorzy: C. Brook i N. Marshall). Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner, Wrocław 2000.

2. Fizjologia zwierząt. Rozdział 3: Wydzielanie wewnętrzne. (T. Krzymowski i J. Przała - red.) PWRiL Warszawa 2005.

Wiedza:

Podstawowe zagadnienia endokrynologii.

Interakcje układu hormonalnego z układem nerwowym i immunologicznym.

Wpływ hormonów na funkcje fizjologiczne organizmu.

Umiejętności:

Zastosowanie posiadanej wiedzy do poszukiwania publikacji naukowych.

Dostosowanie testów diagnostycznych do właściwych parametrów endokrynnych.

Kompetencje społeczne:

Świadomość odpowiedzialności za zdrowie i życie swoje i grupy w laboratorium przy pracy ze stężonymi chemikaliami.

Umiejętność pracy w grupie w laboratorium.

Zaliczenie pisemne na ocenę.

1. Ocena niedostateczna (2,0): wystawiana jest wtedy, jeśli w zakresie co najmniej jednej z trzech składowych (W, U lub K) efektów kształcenia student uzyska mniej niż 55% obowiązujących efektów dla danej składowej.

2. Ocena dostateczna (3,0): wystawiana jest wtedy, jeśli w zakresie każdej z trzech składowych (W, U lub K) efektów kształcenia student uzyska przynajmniej 55% obowiązujących efektów dla danej składowej.

3. Ocena ponad dostateczna (3,5): wystawiana jest na podstawie średniej arytmetycznej z trzech składowych (W, U lub K) efektów kształcenia.

4. Podobny sposób obliczania ocen jak przedstawiony w pkt. 3 przyjęto dla ocen dobrej (4,0), ponad dobrej (4,5) i bardzo dobrej (5,0).

Nie dotyczy