Biologia adaptacji środowiskowych roślin
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | H.FRL.A9.SM.HBIOY.R |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Biologia adaptacji środowiskowych roślin |
Jednostka: | Katedra Fizjologii, Hodowli Roślin i Nasiennictwa |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Skrócony opis: |
Tematyka proponowanego przedmiotu omawia szeroko zmiany strukturalne (na poziomie komórkowym), morfologiczne, anatomiczne i metaboliczne, zachodzące od milionów lat ewolucji, które pozwoliły roślinom zaadaptować się do stref klimatycznych skrajnie różniących się pod względem termicznym, dostępu wody, światła, związków mineralnych etc. Studenci poznają nie tylko bogactwo form roślinnych, ale także uzyskają podstawową wiedzą pozwalającą na lepsze zrozumienie mechanizmów obronnych roślin uruchamianych w czasie występowania stresów środowiskowych, oraz mającą zastosowanie w hodowli nowych form roślin spełniających wymagania współczesnego rolnictwa.. |
Pełny opis: |
Szczegółowy harmonogram wykładów: 1. Definicja stresu i strategie roślin jego unikania, tolerowania oraz adaptacji. Teoria Lemarcka, Darwina i neo-darwinizmu. Definicje modyfikacji oraz jej dziedziczenia 2. i 3. Zmiany na poziomie komórkowym rola RNA, DNA, błon cytoplazmatycznych, plastydów 4. Początki życia organizmy jednokomórkowe, mutacje, heterotrofizm, wielkie kryzysy życia powodujące wymieranie organizmów 5. Kolonie komórek, budowanie tkankopodobnych struktur, przedstawiciele plechowców i tkankowców (Cormophyta) 6. Zmiany strukturalne i morfologiczne, które umożliwiły roślinom opuszczenie środowiska wodnego i zamieszkania na lądzie 7. Adaptacje morfologiczne i anatomiczne (budowa liści, łodyg, kwiatów i korzeni u roślin zamieszkujących różne strefy klimatyczne (pustynie, tundrę, Arktykę i Antarktydę, lasy deszczowe i strefy subtropikalne) 8. Typy nasion umożliwiające rozprzestrzenianie się roślin w obszarze wielu tysięcy kilometrów kwadratowych, adaptacje nasion do warunków klimatycznych 9. Kaktusy jako najliczniejsza grupa roślin okrytonasiennych dostosowana do życia w ekstremalnych warunkach 10. Dostosowanie roślin do życia w oceanach 11. Rośliny rolnicze selekcja i zabiegi hodowlane zmieniające rośliny dzikie w rośliny uprawne 12-15. Adaptacje roślin uprawnych wymuszone przez człowieka Szczegółowy harmonogram ćwiczeń: Ćwiczenia zblokowane po 5 godzin: 1.Oglądanie preparatów pod mikroskopem świetlnym przystosowania roślin na poziomie komórkowym, chloroplasty, mitochondria, budowa błon cytoplazmatycznych, preparaty form jednokomórkowych: euglena zielona, toczek, okrzemki 2.Wyjście do Ogrodu Botanicznego, zapoznanie się z roślinami pochodzącymi z różnych stref klimatycznych, oglądanie przystosowań adaptacyjnych do różnych warunków klimatycznych: storczyki, kaktusy, Pandanus (modyfikacje korzeni), epifity, rośliny wodne (rzęsa, strzałka wodna, lotos), palmy, cyprysy. 3. Referowanie przez studentów wybranych przystosowań roślin do konkretnych warunków środowiskowych. |
Literatura: |
Krzanowska H., Łomnicki A., Rafiński J., Szarski H., Szymura J.M. Zarys mechanizmów ewolucji. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997 Strasburger N. Botanika. Schenck Schimper Wydawnictwo – PWRIL. 1972. Whitfield E. Ziemia planeta tajemnicza. (P. Whitfield Ed.), Penta 1995 |
Efekty uczenia się: |
Wiedza: Opisuje najważniejsze etapy powstawania życia na Ziemi i zasadnicze zmiany klimatyczne zachodzące na przestrzeni dziejów. Opisuje i tłumaczy ewolucyjne zmiany zachodzące w roślinach pozwalające im na ich dostosowanie się do zmieniających się warunków klimatycznych Zna przykłady flory charakterystycznej dla różnych kontynentów Opisuje i tłumaczy zmiany wymuszone przez człowieka, dzięki którym dzikie rośliny przybrały obecną formę roślin uprawnych Umiejętności: Interpretuje procesy zmian ewolucyjnych anatomicznych, morfologicznych i metabolicznych konkretnych gatunków roślin Rozpoznaje rośliny typowe dla każdej strefy klimatycznej Ocenia i interpretuje stopień antropomorfizacji roślin uprawianych w rolnictwie Kompetencje społeczne: Zna zakres posiadanej wiedzy z zakresu adaptacji roślin oraz rozumie potrzebę uczenia się i ciągłego dokształcania Posiada zdolność do obserwacji środowiska, w którym żyje Jest świadomy bezpośrednich i pośrednich skutków oddziaływania człowieka na rośliny w czasie procesu dostosowywania ich do potrzeb uprawy Dba o wygląd środowiska naturalnego i rozumie potrzebę zachowania jego niepowtarzalności |
Metody i kryteria oceniania: |
Student będzie oceniany na podstawie referatu na temat wybranego rodzaju adaptacji do środowiska, obecności i aktywnego udziału w ćwiczeniach, oraz na podstawie końcowego testu. 1. Ocena niedostateczna (2,0): wystawiana jest wtedy, jeśli w zakresie co najmniej jednej z trzech składowych (W, U lub K) przedmiotowych efektów kształcenia student uzyska mniej niż 50% obowiązujących efektów dla danej składowej. 2. Ocena dostateczna (3,0): wystawiana jest wtedy, jeśli w zakresie każdej z trzech składowych (W, U lub K) efektów kształcenia student uzyska przynajmniej 50% obowiązujących efektów dla danej składowej. 3. Ocena ponad dostateczna (3,5): wystawiana jest na podstawie średniej arytmetycznej z trzech składowych (W, U lub K) efektów kształcenia (średnio 61-70%). 4. Podobny sposób obliczania ocen jak przedstawiony w pkt. 3 przyjęto dla ocen dobrej (4,0 - średnio 71-80%), ponad dobrej (4,5 - średnio 81-90%) i bardzo dobrej (5,0 - średnio >90%). |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie.