Toksykologia wodna

W ramach prowadzonego przedmiotu studenci zapoznają się aktualnymi problemami skażenia środowiska wodnego zarówno związkami naturalnymi (humus, związki żelaza, zasolenie) jak i syntetycznymi (odpady lotne, ciekłe, stałe pochodzące z działalności człowieka). Omówione zostaną biotoksyny morskie i zatrucia mięczakami morskimi oraz niebezpieczne zwierzęta wodne. Zostanie omówiona bioakumulacja substancji toksycznych w łańcuchu troficznym oraz ryby jako biomarkery zanieczyszczenia środowiska wodnego np. ksenoestrogenami (obecność w osoczu samców ryb witellogeniny, ryby biseksualne). Ponadto w ramach toksykologii wodnej studenci zapoznają się z substancjami hormonalnie aktywnymi (PCB, ftalany, DDT, dioksyny, alkilofenole) zanieczyszczającymi środowisko wodne, które naśladując naturalne hormony wpływają na układ endokrynny wielu organizmów wodnych oraz na kształtowanie płci ryb.

Omówienie zagadnień dotyczących współczesnej toksykologii

Abiotyczne czynniki środowiskowe ich wpływ na organizm ryb

Związki naturalne zanieczyszczające wodę

Syntetyczne związki chemiczne zanieczyszczające środowisko wodne

Toksyny wytwarzane przez glony (hepatotoksyny, neurotoksyny)

Biotoksyny morskie

Metylortęć - oddziaływanie na organizmy wodne

Chlor - zagrożenie dla ryb

Fenol o jego pochodne wpływ na organizmy wodne

Ryby biseksualne, wpływ zanieczyszczeń na różnicowanie płci

Toksyny zawarte w zwierzętach wodnych

Gazy w środowisku wodnym: siarkowodór, tlenek i dwutlenek węgla

Amoniak w środowisku wodnym, oznaczanie form amoniaku i pomiary pH

Przygotowanie planu eksperymentów in vivo i in vitro z wybranymi związkami aktywnymi hormonalnie

Brandys J., " Toksykologia wybrane zagadnienia", Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, 1999.

Seńczuk W., "Toksykologia", Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2002

Rejmer P., "Podstawy ekotoksykologii", Wydawnictwo Ekoinżynieraia, Lublin 1997.

Kime D.E., "Endocrine Disruption in Fish", Kluwer Academic Publishers , Boston 1998.

Łukjanienko W.I., "Toksykologia ryb", Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1974.

Svobodova Z., Lioyd R., Machova J., Wykusova B., "Water quality and fish health", EIFAC Technical Paper. No 54, Rome, FAO 1993.

WIEDZA - zna i rozumie:

- metodologię pracy doświadczalnej pozwalającą na projektowanie, prowadzenie i analizę wyników eksperymentów zakresu toksykologii wodnej

- obszerną wiedzę na temat czynników środowiska wodnego (szczególnie zanieczyszczonego) i ich oddziaływania na organizmy żywe

- najważniejsze grupy związków toksycznych występujących w środowisku wodnym; charakteryzuje aktywne hormonalnie i toksyczne czynniki oraz opisuje i definiuje ich oddziaływanie na procesy fizjologiczne

UMIEJĘTNOŚCI - potrafi:

- zaplanować i wykonać doświadczenia, analizować i interpretować uzyskane wyniki, wykorzystując odpowiednie narzędzia informatyczne i zasoby literatury

- dobierać i dokonać modyfikacji technik i technologii w celu rozwiązania szczegółowych problemów z zakresu toksykologii środowiska wodnego

KOMPETENCJE SPOŁECZNE - jest gotów do:

- poszerzania zakresu posiadanej przez siebie wiedzy i umiejętności i rozumie potrzebę uczenia się i ciągłego dokształcania przez całe życie, potrafi organizować proces uczenia się innych osób

- działania prowadzącego do zmniejszenia ryzyka oraz przewidywania skutków działalności człowieka w obszarze środowiska wodnego bytowania zwierząt

Na ocenę pozytywną należy zaliczyć poszczególne ćwiczenia i odpowiedzieć na pytania kolokwiów zaliczeniowych; udział oceny z zaliczenia ćwiczeń laboratoryjnych w ocenie końcowej wynosi 40%.