Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Cytogenetyka

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: H.5s.CYT.SI.HZOBY
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Cytogenetyka
Jednostka: Katedra Rozrodu, Anatomii i Genomiki Zwierząt
Grupy: Bioinżynieria zwierząt 5 sem. obowiązkowe
Punkty ECTS i inne: 4.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
Język prowadzenia: polski
Skrócony opis:

Skrócony opis przedmiotu

Zapoznanie studentów z osiągnięciami z cytogenetyki oraz ich wykorzystania w hodowli i bioinżynierii zwierząt gospodarskich, do identyfikacji i eliminacji z populacji nosicieli niepożądanych mutacji chromosomowych lub genomowych. Zapoznanie teoretyczne i praktyczne studentów z metodami przygotowywania preparatów z chromosomami po hodowli in vitro badanych komórek somatycznych i rozrodczych. Zapoznanie studentów z technikami detekcji i barwienia chromosomów (metody klasyczne i prążkowe o różnej rozdzielczości prążków). Umiejętność samodzielnej oceny budowy chromosomów. Nauka generowania kariogramów i analiza kariotypów zwierząt domowych oraz laboratoryjnych.

Pełny opis:

Wykłady

Podstawowe pojęcia z cytogenetyki. Zarys historii cytogenetyki.

Budowa chromosomu, podziały mitotyczny. Struktury chromosomów oraz zmiany w ich morfologii i zachowaniu się czasie podziału jądra komórkowego.

Barwienie prążkowe chromosomów. Kariotypy podstawowych gatunków zwierząt domowych. Polimorfizm chromosomowy. Techniki FISH w badaniach cytogenetycznych.

Fazy cyklu życiowego komórki w powiązaniu z budową chromosomu interfazowego i metafazowego u zwierząt.

Poznanie funkcji genomu zwierząt na poziomie chromosomów Mejoza: kompleksy synaptonemalne, crossing-over, rekombinacje genetyczne.

Przebieg mitozy, przebieg mejozy z nawiązaniem do oogenezy i spermatogenezy.

Mechanizmy powstania i skutki liczbowych aberracji chromosomowych oraz aberracji strukturalnych.

Znaczenie badań cytogenetycznych w hodowli zwierząt domowych.

Realizowane efekty kształcenia

H.5s.CYT.SI.HZOBY _W03, H.5s.CYT.SI.HZOBY _W06, H.5s.CYT.SI.HZOBY _W07, H.5s.CYT.SI.HZOBY _W09, H.5s.CYT.SI.HZOBY_K02, H.5s.CYT.SI.HZOBY _K07

Ćwiczenia

Chromosomy - morfologia, struktura i funkcja w organizmie.

Metody pozyskiwania chromosomów z komórek somatycznych i rozrodczych . Wykonywanie preparatów chromosomowych.

Metody analizy chromosomów - barwienia prążkowe: GTG, CBG, RBA, QFQ, DAPI, Ag-NOR. Barwienie wykonanych preparatów chromosomowych.

Wzorce kariotypów zwierząt hodowlanych. Podstawowe zasady tworzenia kariogramów i ideogramów.

Diagnozowanie nieprawidłowości na podstawie barwień preparatów chromosomowych. Mikroskopowa analiza wykonanych preparatów.

Analiza preparatów mejotycznych i kompleksów synaptonemalnych (SC) . Wykrywanie zaburzeń w koniugacji chromosomów i ich wpływ na gametogenezę.

Nieprawidłowości kariotypów zwierząt hodowlanych. Wpływ mutacji chromosomowych na płodność samic i samców. Polimorfizm chromosomowy na przykładzie wybranych gatunków psowatych. Defekty kariotypów: bydła, kozy, owcy, świni, konia, drobiu.

Regulacja płci u zwierząt - chromosomy płci u ssaków i ptaków. Cytogenetyczne metody identyfikacji płci zarodka. Zaburzenia procesu formowania płci – interseksualizm, frymartynizm, zespół odwróconej płci u koni.

Zjawisko niestabilności chromatynowej komórek zwierzęcych – diagnostyka testami: SCE oraz test kometkowy

Realizowane efekty kształcenia

H.5s.CYT.SI.HZOBY _U04, H.5s.CYT.SI.HZOBY _U07, H.5s.CYT.SI.HZOBY _U08, H.5s.CYT.SI.HZOBY _U11, H.5s.CYT.SI.HZOBY _U14, H.5s.CYT.SI.HZOBY _K05, H.5s.CYT.SI.HZOBY _K02

Literatura:

Literatura

Alberts B. i wsp. Podstawy biologii komórki. Wyd. naukowe PWN. Warszawa, 2005.

Charon K.M., Świtoński M. : Genetyka zwierząt. PWN Warszawa, 2000.

Kosowska B., Nowicki B.: Genetyka weterynaryjna. PZWL. W-wa, 1999

Zwierzchowski L. i wsp.: Biotechnologia zwierząt, PWRiL., 2002

Świtoński M., Słota E., Jaszczak K.: Diagnostyka cytogenetyczna zwierząt domowych. Wyd. AR Poznań, 2006

Literatura uzupełniająca Czasopisma naukowe: Postępy Biologii Komórki, Prace i Materiały Zootechniczne, Medycyna Weterynaryjna, Biotechnologia

Efekty uczenia się:

Wiedza

Posiada wiedzę pozwalającą na wybór odpowiednich technik laboratoryjnych

Definiuje rolę i znaczenie kwasów nukleinowych w procesach dziedziczenia

Potrafi scharakteryzować mechanizmy powstawania aberracji chromosomowych w przebiegu mitozy i mejozy

Potrafi opisać cechy cytogenetyczne do wykorzystania w systematyce zwierząt, biologii porównawczej i analizie filogenetycznej

Charakteryzuje prawidłowy i nieprawidłowy kariotyp zwierząt domowych i laboratoryjnych

Umiejętności

Potrafi przygotowywać i ocenić mikroskopowo preparaty cytogenetyczne

Potrafi korzystać z baz danych związanych z diagnostyką cytogenetyczną

Potrafi założyć cytogenetyczną hodowlę szpikową i z krwi, przygotować i wybarwić preparaty chromosomów i dokonać analizy kariotypu.

Potrafi stosować specjalistyczne techniki cytogenetyczne do identyfikacja nosicieli niepożądanych mutacji chromosomowych lub genomowych

Analizuje samodzielnie wykonane i wybarwione płytki metafazowe, układa i analizuje kariotyp

Kompetencje społeczne

Posiada świadomość ciągłego uczenia się i poszerzania swojej wiedzy i umiejętności

Postępuje uczciwie i etycznie w działaniach własnych i innych osób

Jest świadomy odpowiedzialności za wykonywane cytogenetyczne testy diagnostyczne w medycynie i hodowli

Metody i kryteria oceniania:

Wykłady

Zaliczenie w formie ustnej – student przygotowuje projekt i odpowiada na pytania obejmujące najważniejsze zagadnienia omawiane na wykładach; udział oceny z zaliczenia wykładów w ocenie końcowej wynosi 60%.

Ćwiczenia

Na ocenę pozytywną należy zaliczyć poszczególne ćwiczenia laboratoryjne i odpowiedzieć na pytania kolokwiów zaliczeniowych; udział oceny z zaliczenia ćwiczeń laboratoryjnych w ocenie końcowej wynosi 40%.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2020/2021" (zakończony)

Okres: 2020-10-01 - 2021-02-24
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia laboratoryjne, 30 godzin więcej informacji
Wykład, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Olga Szeleszczuk
Prowadzący grup: Anna Grzesiakowska, Olga Szeleszczuk
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Egzamin
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie.
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0 (2024-03-22)