Botanika i fizjologia roślin

Celem tego przedmiotu jest przekazanie studentowi właściwej terminologii botanicznej oraz takiego zasobu wiedzy o budowie i funkcjonowaniu rośliny, który ułatwi studiowanie przedmiotów kierunkowych, zwłaszcza paszoznawstwa, fizjologii i żywienia zwierząt, uprawy roślin paszowych, łąkarstwa.

Zarys morfologii roślin okrytonasiennych; organografia: korzeń, pęd wegetatywny i generatywny, trwałość pędów. Wzrost, rozwój i rozmnażanie generatywne roślin. Biologia dyspersji diaspor generatywnych i wegetatywnych. Formy ekologiczne roślin - organy zmodyfikowane

Komórka roślinna w aspekcie żywienia zwierząt: organelle właściwe roślinom, barwniki roślinne i gromadzone materiały zapasowe. Substancje o działaniu negatywnym (toksyny, fotouczulacze, fitoestrogeny) oraz pożądane (olejki eteryczne, fitoncydy, garbniki).

Histogeneza: klasyfikacja, terminologia i budowa tkanek roślinnych oraz ich znaczenie paszowe. Układy tkankowe: schemat tkankowej organizacji wewnętrznej w młodszych i starszych organach roślinnych.

Odżywianie się roślin: pobieranie i transport wody i składników mineralnych. Zjawiska fizykochemiczne, drogi oraz czynniki warunkujące sprawność procesów transpiracji. Fotosynteza w aspekcie produktywności roślin i czynniki wpływające na jej wydajność. Adaptacje ekologiczne roślin na poziomie fizjologiczno-cytologicznym, anatomicznym i morfologicznym

Zasady korzystania z kluczy, oznaczanie roślin i przyporządkowywanie ich do właściwych taksonów, Oznaczanie za pomocą przewodnika przedstawicieli podstawowych rodzin botanicznych .Charakterystyka morfologiczna i użytkowa wybranych rodzin (Brassicaceae, Fabaceae, Apiaceae, Lamiaceae, Ranunculaceae, Solanaceae, Asteraceae, Poaceae, Cyperaceae, Juncaceae).

Budowa komórki ze szczególnym uwzględnieniem struktur swoistych dla roślin: plastydy, wakuola z sokiem komórkowym i ściana komórkowa oraz znajdujące się w nich barwniki roślinne i materiały zapasowe.

Komórka roślinna jako układ osmotyczny: pomiar ciśnienia osmotycznego komórki roślinnej. Podstawowe czynniki modyfikujące efektywność fotosyntezy: wpływ barwy i natężenia światła na intensywność fotosyntezy.

Podstawowa:

Stachak A. Botanika dla zootechników.

Praca zbiorowa pod red Pojnara E., 1980-1999. Skrypt Botanika teoria i ćwiczenia cz. I i II, Wydawnictwo AR Kraków

Szweykowska A., Szweykowski J. 2003 (i wznowienia). Botanika t. I. Morfologia

Pałczyński A., Podbielkowski Z., Polakowski B., 1995 (i wznowienia). Botanika. PWN Warszawa

Uzupełniająca:

Szafer W., Pawłowski B. Kulczyński S., 1986 (i wznowienia). Rośliny polskie – klucz do oznaczania roślin. PWN Warszawa

Kopcewicz J., Lewak St. 2002. Fizjologia roślin. PWN. - wybrane rozdziały.

Praca zbiorowa (red.) Woźny A., Michejda J., Ratajczak L. 2001 (i wznowienia). Podstawy biologii komórki roślinnej. Wydawnictwo Naukowe UAM.

Absolwent zna i rozumie:

organizację komórkową żywych organizmów na poziomie submikroskopowym;

budowę organów generatywnych i wegetatywnych roślin oraz ekologicznie uwarunkowane modyfikacje;

przebieg procesu rozmnażania generatywnego oraz wegetatywnego roślin;

wyjaśnia odmienną budowę anatomiczną organów charakterystycznych dla różnych taksonów roślinnych;

procesy fizjologiczne zachodzące u roślin (fotosynteza, oddychanie, pobieranie i transport wody oraz soli mineralnych).

Absolwent potrafi:

posługiwać się poprawną nomenklaturą botaniczną;

identyfikować najważniejsze, z punktu widzenia studiowanego kierunku, gatunki roślin;

korzystać z kluczy i przewodników do oznaczania roślin;

rozpoznawać materiał roślinny na podstawie preparatów mikroskopowych;

porównywać poziom organizacji komórkowo-tkankowej roślin różnych taksonów;

analizować procesy fizjologiczne zachodzące u roślin (fotosynteza, oddychanie, pobieranie i transport wody i soli mineralnych).

Absolwent:

docenia rolę roślin w szeroko pojętym środowisku przyrodniczym;

posiada umiejętność pracy w zespole z poczuciem odpowiedzialności za wspólnie realizowane cele.

Ćwiczenia:

Na ocenę pozytywną należy zaliczyć wszystkie sprawdziany i sprawozdania z ćwiczeń laboratoryjnych; udział oceny z zaliczenia ćwiczeń laboratoryjnych w ocenie końcowej wynosi 50%.

Wykłady:

Zaliczenie w formie pisemnej – student odpowiada na 5 pytań obejmujących najważniejsze zagadnienia omawiane na wykładach; na ocenę pozytywną należy udzielić poprawnej odpowiedzi na co najmniej 3 pytania; udział oceny z zaliczenia wykładów w ocenie końcowej wynosi 50%.