Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Cytogenetyka roślin

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: B.W5R.CYTRO.SI.BBTSX
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Cytogenetyka roślin
Jednostka: Katedra Hodowli Roślin i Nasiennictwa
Grupy: Biotechnologia, 5 sem. stacjonarne, przedmioty do wyboru
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Skrócony opis:

Cele.

Poszerzenie wiadomości na temat budowy i funkcji chromosomów. Przegląd zagadnień dotyczących poliploidalności, metod analizy kariotypu i molekularnych aspektów badań cytogenetycznych.

Treści merytoryczne.

Przegląd podstawowych zagadnień i wyjaśnienie najważniejszych pojęć z zakresu cytogenetyki roślin. Charakterystyka wybranych metod cytogenetycznych (klasycznych i molekularnych) oraz przedstawienie możliwości ich wykorzystania w badaniach nad budową i funkcjonowaniem genomu. Zaznajomienie studentów z technikami przygotowania preparatów, barwienia chromosomów i kolejnymi etapami analizy kariotypu roślin.

Pełny opis:

Plan wykładów w kolejnych tygodniach semestru zimowego; wykłady zaczynają się w drugiej połowie semestru (pierwszy wykład 1-godzinny, następne 2-godzinne):

1. Zarys historii badań cytogenetycznych. Przegląd podstawowych zagadnień cytogenetyki roślin.

2. Przegląd zagadnień dotyczących klasycznej analizy kariotypu: definicja podstawowych pojęć, cel i metody. Metody barwienia chromosomów i sposoby opracowywania i prezentacji wyników badań.

3. Zaawansowana analiza kariotypu. Metody różnicowego barwienia chromosomów i ich specyfika. Metody cytogenetyki molekularnej i ich specyfika. metody molekularne (autoradiografia, FISH, GISH itp.). Sposoby opracowywania i prezentacji wyników badań.

4. Budowa i funkcja chromosomów u eukariontów. Submikroskopowa struktura chromosomów i chromatyny. Podstawowe elementy struktury chromosomów eukariotycznych: centromery i telomery, organizatory jąderek - budowa molekularna i funkcje. Podstawowe przyczyny zmienności strukturalnej chromosomów.

5. Charakterystyka niektórych elementów genomu: SAT-chromosomy i rDNA, B-chromosomy, chromosomy płci, euchromatyna i heterochromatyna, elementy ruchome w genomie.

6. Wybrane zagadnienia nowoczesnej cytogenetyki roślin; część 1. Zagadnienia mikroewolucyjne: mechanizmy ilościowego wzrostu DNA w genomie, degeneracja sekwencji kodujących, ewolucja sekwencji niekodujących.

7. Wybrane zagadnienia nowoczesnej cytogenetyki roślin; część 2. Syntenia, zmiany struktury kariotypu u mieszańców i poliploidów. Podstawowe mechanizmy ewolucji kariotypu roślin.

8. Wybrane zagadnienia cytogenetyki traw. Badania cytogenetyczne w rolnictwie: stan obecny i perspektywy.

Plan ćwiczeń w kolejnych tygodniach semestru - ćwiczenia zaczynają się w drugiej połowie semestru (wszystkie ćwiczenia 3-godzinne):

1. Podstawowe metody przygotowania preparatów i procedury klasycznego barwienia chromosomów stosowane w cytogenetyce roślin. Wykonanie preparatów cytologicznych, barwienie chromosomów roślinnych z użyciem błękitu toluidyny.

2. Wyselekcjonowanie preparatów z najlepiej rozłożonymi płytkami metafazowymi.

3. Archiwizacja płytek wybranych do analizy kariotypu z wykorzystaniem komputerowego systemu graficznego NIS. Wykonanie kariogramów ze wskazanych płytek metafazowych.

4. Przygotowanie do komputerowej analizy kariotypu; obróbka plików graficznych z obrazami chromosomów. Pomiary chromosomów w programie CytoPlane. Klasyczna analiza kariotypu u wybranego gatunku rośliny w programie MrKaryo.

5. Analiza histogramów z pomiarów ilości DNA przeprowadzonych na cytometrze przepływowym u różnych gatunków Bromus i Phleum. Przegląd najczęściej występujących mutacji chromosomowych w preparatach z kalusa Allium fistulosum.

Literatura:

Rogalska S., Małuszyńska J., Olszewska M.J. Podstawy cytogenetyki roślin. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1999

Joachimiak A. Genetyka. Małopolska Oficyna Wydawnicza Korona, Kraków 1998

Brown T.A. Genomy. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001

Ram J. Singh. Plant cytogenetics. Second Edition. CRS Press 2003

Levin D.A. The role of chromosomal change in plant evolution. Oxford University Press 2002

Efekty uczenia się:

Po zakończeniu kursu student:

wiedza:

• identyfikuje najważniejsze problemy z zakresu cytogenetyki roślin

• zaznajamia się z wybranymi metodami cytogenetycznymi

• poznaje budowę i funkcjonowanie chromosomów

• ocenia najważniejsze zdobycze cytogenetyki roślin w rolnictwie

umiejętności:

• wykonuje roślinne preparaty cytogenetyczne

• archiwizuje cyfrowo obrazy chromosomów

• dokonuje pomiarów liniowych chromosomów

• dokonuje klasycznej analizy kariotypu

• analizuje prawidłowo pomiary z cytometru przepływowego

kompetencje społeczne:

• uzyskuje zachętę do samodzielnego pogłębiania wiedzy z zakresu cytogenetyki roślin

Metody i kryteria oceniania:

Pozytywną ocenę po przejściu kursu student uzyskuje na podstawie:

Ćwiczenia

Oceny formujące:

• ocena poprawności wykonania preparatów cytogenetycznych

• ocena za zestawienie kariotypu

• ocena za zaliczenie pisemne

Ocena końcowa: średnia ocen formujących uzyskanych na zajęciach

Wykłady

• zaliczenie pisemne (zadania testowe i opisowe)

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie.
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0 (2024-03-22)