Podstawy technik histologicznych i analiza instrumentalna komórki
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | B.F2.PTH.SM.BBTSX |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Podstawy technik histologicznych i analiza instrumentalna komórki |
Jednostka: | Zakład Weterynarii, Rozrodu i Dobrostanu Zwierząt |
Grupy: |
Analityka biotechnologiczna II stopień, 2 sem. przedmioty do wyboru Biotechnologia stosowana II stopień, 2 sem. przedmioty do wyboru |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Skrócony opis: |
Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z technikami przygotowania i obrazowania materiałów biologicznych stosowanymi w biologii komórki i histologii. Dodatkowo studenci nabywają umiejętności rozpoznawania artefaktów, czyli nieprawidłowości, powstałych w wyniku błędów technicznych przy wykonywaniu preparatów. W ramach ćwiczeń wykonywane są preparaty parafinowe, mrożeniowe, wymazy i rozmazy do mikroskopu świetlnego oraz ich dokumentacja fotograficzna i komputerowa analiza obrazu. Studenci zapoznają się ze sposobem pobierania, utrwalania oraz zatapiania materiału biologicznego. Wykonywane są barwienia różnych struktur komórkowych i tkankowych, określanie aktywność wybranych enzymów, a także wykrywanie substancji o charakterze antygenowym za pomocą znakowanych przeciwciał. |
Pełny opis: |
Tematyka wykładów 1. Mikroskopy świetlne i elektronowe. Metody badawcze w biologii komórki i histologii - 2 godz. 2. Techniki stosowane w mikroskopii świetlnej i elektronowej - 2 godz. 3. Technika mrożeniowa - 2 godz. 4. Podstawy histochemii i cytochemii - 2 godz. 5. Podstawy immunohistochemii - 2 godz. 6. Hybrydocytochemia (hybrydyzacja in situ). Hodowle komórkowe i tkankowe - 2 godz. 7. Analiza ilościowa preparatów mikroskopowych. Densytometria, morfometria, komputerowa analiza obrazu, cystometria przepływowa - 2 godz. 8. Analiza elektronogramów - 1 godz. Tematyka ćwiczeń: 1. Szczegółowa analiza techniki parafinowej - 5 godz. • przygotowanie szkiełek podstawowych (odtłuszczanie, białkowanie, pokrywanie polimerami i Poly–L-lysiną) i nakrywkowych • pobieranie, utrwalanie, odwadnianie, przeprowadzanie przez płyny pośrednie oraz zatapianie w parafinie materiału biologicznego • krojenie skrawków parafinowych przy użyciu mikrotomu rotacyjnego 2. Metody barwienia preparatów parafinowych - 5 godz. • barwienie jąder komórkowych • barwienie topograficzne H/E • barwienie zrębu łącznotkankowego • zamykanie preparatów 3. Technika mrożeniowa - 5 godz. • pobieranie, zamrażanie i przechowywanie materiału biologicznego • krojenie skrawków z zamrożonego materiału przy użyciu kriostatu • barwienie przyżyciowe Barwienie rozmazów i wymazów 4. Podstawy histochemii i cytochemii - 5 godz. • reakcje histochemiczne • wykrywanie cukrów • wykrywanie lipidów • wykrywanie kwasów nukleinowych • wykrywanie wybranych enzymów • reakcje kontrolne 5. Podstawy immunohistochemii - 5 godz. • wykonanie reakcji immunohistochemicznej z wybranymi przeciwciałami mono- lub poliklonalnymi • reakcje kontrolne 6. Dokumentacja fotograficzna i analiza komputerowa wykonanych preparatów - 5 godz. • nauka ustawienia oświetlenia Kohlera w mikroskopie pracującym w jasnym polu • analiza komputerowa obrazów mikroskopowych • pomiary parametrów komórkowych (ilość, wielkość i gęstość komórek) • pomiary intensywności reakcji enzymatycznych |
Literatura: |
Literatura uzupełniająca: 1. Bagiński S. 1969. Technika mikroskopowa. PWN, Warszawa. 2. Zawistowski S. 1970 Technika histologiczna oraz podstawy histopatologii. PZWL, Warszawa. 3. Lityńska A., Lewandowski M. 1998. Techniki badań fizjologicznych. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków. 4. Stevens A., Lowe J. 2000. Histologia człowieka. Wydawnictwo Lekarskie PZWL. 5. Atlas Histologii. 2002. Red. U. Welsch. Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner, Wrocław. 6. Litwin J.A. Podstawy technik mikroskopowych. Collegium Medicum UJ, Kraków 1995. 7. Mercer E.H., Birbeck M.S.C. Mikroskopie elektronowa. PWN Warszawa 1970. 8. Lisiecka U., Kostro K., Jarosz Ł. Cytometria przepływowa jako nowoczesna metoda w diagnostyce i prognozowaniu chorób. Medycyna Weterynaryjna 2006, 62 (9) 998-1001. |
Efekty uczenia się: |
Wiedza - student: - Opisuje i definiuje pojęcia i zagadnienia z optyki (fala świetlna i elektromagnetyczna, zjawisko interferencji, dyfrakcji, załamania i odbicia światła, zwierciadła i soczewki, teoria mikroskopu, powstawanie obrazu w mikroskopie, lupa, rodzaje mikroskopów świetlnych i elektronowych, etc.) - Opisuje rodzaje preparatów mikroskopowych w mikroskopii świetlnej i elektronowej oraz charakteryzuje techniki i sposoby ich wykonywania - Charakteryzuje i objaśnia rodzaje reakcji cytochemicznych, histochemicznych oraz reakcji kontrolnych - Charakteryzuje rodzaje reakcji immunocytochemicznych, immunohistochemicznych oraz reakcji kontrolnych, a także objaśnia i opisuje wady i zalety wykorzystania przeciwciał monoklonalnych i poliklonalnych w metodach immunocytochemicznych i immunohistochemicznych - Charakteryzuje sposoby analizy morfometrycznej preparatów mikroskopowych oraz techniki stosowane cytometrii przepływowej oraz opisuje rodzaje sond i sposoby ich wykorzystania do lokalizacji określonych sekwencji nukleotydów (hybrydyzacja in situ) - Objaśnia i analizuje preparaty mikroskopowe, interpretuje elektronogramy Umiejętności - student: - Potrafi prawidłowo pobierać, utrwalać, prześwietlać, zatapiać i kroić materiał biologiczny do analizy mikroskopowej - Wybiera i stosuje odpowiednie barwienia w celu obrazowania poszczególnych struktur komórkowych - Lokalizuje i określa aktywność enzymatyczną na skrawkach mrożeniowych tkanek stosując metodę cytochemiczną i histochemiczną - Potrafi wykrywać substancje o charakterze antygenowym za pomocą znakowanych przeciwciał w preparatach mrożeniowych i parafinowych - Wykorzystuje metody komputerowej analizy obrazu do pomiarów densytometrycznych i morfometrycznych parametrów komórkowych oraz intensywności reakcji enzymatycznych - Wykonuje dokumentację fotograficzną, a także interpretuje i opracowuje statystycznie wyniki przeprowadzonej analizy Kompetencje społeczne - student: - Potrafi pracować w grupie i kierować małym zespołem wykonującym analizy mikroskopowe - Posiada świadomość odpowiedzialności za bezpieczeństwo pracy własnej i innych, a także zna ryzyko wynikającego ze stosowania odczynników chemicznych oraz materiału biologicznego w badaniach laboratoryjnych |
Metody i kryteria oceniania: |
Egzamin pisemny ograniczony czasowo, zaliczenie sprawozdania z zajęć laboratoryjnych |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie.