Metodologia pracy doświadczalnej
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | B.1s.MPD.SM.BBTSX |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Metodologia pracy doświadczalnej |
Jednostka: | Katedra Genetyki i Metod Doskonalenia Zwierząt |
Grupy: |
Analityka biotechnologiczna II stopień, 1 sem. obowiązkowe Biotechnologia stosowana II stopień, 1 sem. obowiązkowe |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Skrócony opis: |
Celem przedmiotu jest zaznajomienie studentów z podstawowymi metodami służącymi do planowania, przeprowadzania i statystycznego opracowania wyników doświadczeń. W trakcie semestru studenci nauczą się stosować najważniejsze metody na przykładach konkretnych doświadczeń. Wykłady i ćwiczenia podzielone są na cztery zasadnicze części. Część pierwsza poświęcona jest na zagadnienia ogólne (układ, planowanie i technika prowadzenia doświadczeń oraz przypomnienie podstawowych pojęć i metod poznanych w trakcie kursu Statystyki Matematycznej). Część druga, najbardziej obszerna, poświęcona jest testom istotności w populacjach o rozkładzie normalnym i metodom opartym na analizie wariancji. Studenci zaznajomią się z podstawowymi modelami analizy (modele: jednoczynnikowy, hierarchiczny, dwuczynnikowy z interakcją). W drugiej części ujęta zostanie też tematyka związana z porównaniami wielokrotnymi i stosowanie podstawowych testów tej grupy. |
Pełny opis: |
Wykłady: 1. Definicje i cele eksperymentu, jednostka eksperymentalna i czynnik doświadczalny, przedmiot badań, a problem badawczy, formułowanie hipotez badawczych, etapy procesu badawczego. 2. Planowanie eksperymentu: charakterystyka obiektu badań, ustalenie celu badań, wybór modelu doświadczenia, realizacja pomiarów, analiza danych i sformułowanie wniosków. 3. Błąd doświadczenia i czynniki na niego wpływające, powtórzenia i ich związek z błędem doświadczenia, czynniki określające minimalną liczbę powtórzeń. Metody ograniczania błędu doświadczenia: model eksperymentu, wykorzystanie współzmiennych, wielkość jednostki eksperymentalnej, ujednolicenie technik doświadczalnych, randomizacja. 4. Próba doświadczalna i kontrolna. Próba ślepa i podwójnie ślepa. Modele liniowe obserwacji dla doświadczeń w układzie dwóch grup. Kontrola błędu w doświadczeniach z dwiema próbami. Statystyczna analiza wyników w doświadczeniach dwugrupowych. 5. Doświadczenia jednoczynnikowe w układzie trzech lub więcej grup. Analiza wariancji, jej istota i cele. Efekty stałe i losowe. Kontrasty ortogonalne i porównania wielokrotne. 6. Modele dwuczynnikowe, interakcja. 7.Współzależność między zmiennymi. Analiza regresji liniowej i nieliniowej. Regresja wielokrotna. 8.Metody nieparametryczne, różnice między grupami zależnymi i niezależnymi, współzależność między zmiennymi. Ćwiczenia: 1. Przypomnienie podstawowych wiadomości ze statystyki matematycznej (próba, populacja, średnia, wariancja). Hipotezy statystyczne. Zagadnienia związane z weryfikacją hipotez. Planowanie doświadczeń. Układy doświadczeń. Techniki wykonywania doświadczeń. 2.Planowanie doświadczeń. Układy doświadczeń. Techniki wykonywania doświadczeń. 3.Testy istotności w populacjach o rozkładzie normalnym. Przedziały ufności dla parametrów rozkładu cechy w populacji. 4.Analiza wariancji w układzie jednoczynnikowym. Porównania wielokrotne. 5.Układ dwuczynnikowy z interakcją. 6.Korelacja i regresja. Analiza wariancji z regresją, Analiza kowariancji. 7.Zagadnienie transformacji danych. Metody nieparametryczne. |
Literatura: |
Podstawowa: Adam Łomnicki. „Wprowadzenie do statystyki dla przyrodników”, PWN, 2017 Wanda Olech, Mateusz Wieczorek. „Zastosowanie metod statystyki w doświadczalnictwie zootechnicznym”, SGGW, 2012 Uzupełniająca: Robert G.D. Steel, James H. Torrie. „Principles and procedures of statistics. A biometrical approach”, 1997 |
Efekty uczenia się: |
WIEDZA - absolwent zna i rozumie: - zasady planowania i prowadzenia doświadczeń z zakresu biotechnologii. - matematyczne podstawy najważniejszych metod statystycznych stosowanych w doświadczalnictwie w zakresie nauk biotechnologicznych i pokrewnych. - przydatność nowoczesnej technologii informatycznej do statystycznej analizy wyników doświadczeń, a także badań symulacyjnych umożliwiających rezygnację z wykorzystania materiału żywego tam gdzie jest to możliwe. UMIEJĘTNOŚCI - absolwent potrafi: - samodzielnie zaplanować i przeprowadzić doświadczenie z udziałem organizmów żywych. - opracować wyniki doświadczenia za pomocą właściwie dobranych metod statystycznych oraz poprawnie je zinterpretować. - korzystać z literatury naukowej dostępnej w internetowych bazach danych. - wskazać powszechnie dostępne pakiety oprogramowania statystycznego i zastosować najważniejsze z nich do analizy wyników swoich doświadczeń. |
Metody i kryteria oceniania: |
Zaliczenie pisemne ćwiczeń i materiału wykładowego na ocenę. Ocena pracy pisemnej (60%), wykonanie zadania obliczeniowego/rozwiązanie zadania problemowego (40%) |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie.