Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Chemia

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: A.s2.CHXXX.NI.OZEXY
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Chemia
Jednostka: Instytut Chemii
Grupy:
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Skrócony opis:

Celem nauczania przedmiotu jest wprowadzenie studenta w zagadnienia chemii ogólnej i nieorganicznej, który zapoznaje się z zasadami nowoczesnej nomenklatury chemicznej, podstawowymi prawami i zagadnieniami chemicznymi. Zdobytą wiedzę wykorzystuje do rozwiązywania podstawowych problemów takich jak obliczenia stechiometryczne oraz w praktyce laboratoryjnej gdzie m.in. wykonuje oznaczenia ilościowe kwasów, zasad, twardości wody za pomocą metody miareczkowania

Pełny opis:

Wykłady:

1. Podstawowe prawa i pojęcia chemiczne-rodzaje reakcji chemicznych (synteza, analiza, wymian pojedyncza i podwójna), podstawy nomenklatury chemicznej, prawo zachowania masy, prawa gazowe. 1 godz

2. Budowa atomu i jego struktura elektronowa, układ okresowy pierwiastków, elektroujemność, naturalne przemiany jądrowe, okres półtrwania pierwiastków promieniotwórczych, szeregi promieniotwórcze, zagrożenia wynikające ze skażenia izotopami promieniotwórczymi. 2 godz.

3. Wiązania chemiczne – atomowe, atomowe spolaryzowane, jonowe, koordynacyjne, wpływ rodzaju wiązania na właściwości związku chemicznego. 1 godz.

4. Elementy energetyki, kinetyki i statyki chemicznej- efekty cieplne reakcji chemicznych, prawa termochemiczne, entropia, szybkość reakcji chemicznych, wpływ temperatury na szybkość reakcji, reakcje odwracalne i stan równowagi chemicznej, wpływ temperatury na stałą równowagi chemicznej, reguła Le Chateliera-Brauna. 2godz.`

5. Elektrolity-Dysocjacja elektrolityczna, stała i stopień dysocjacji, prawo rozcieńczeń Ostwalda, iloczyn jonowy wody, pH, teorie kwasów i zasad, hydroliza soli, roztwory buforowe, iloczyn rozpuszczalności, wskaźniki kwasowo-zasadowe, elektrolity amfoteryczne, kwaśne deszcze. 2 godz.

6. Procesy oksydacyjno-redukcyjne- szereg elektrochemiczny, potencjały elektrodowe, elektrody I-go i II-go rodzaju, elektroda wodorowa, ogniwa galwaniczne, stężeniowe, paliwowe, akumulatory, korozja metali, metody zapobiegania korozji. 2 godz.

7. Wybrane związki nieorganiczne stanowiące zagrożenie dla środowiska naturalnego – kationy Hg(II), Pb(II), Cd(II), As(III/V), azbest. 1godz

8. Wybrane grupy związków organicznych stanowiące zagrożenie dla środowiska naturalnego - dioksyny, PCB, pestycydy, detergenty, tworzywa sztuczne. 1godz

Ćwiczenia:

PROGRAM ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Z CHEMII (SEMESTR ZIMOWY)

ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII I GOSPODARKA ODPADAMI – STUDIA NIESTACJONARNE

Ćwiczenie 1

(Karty pracy laboratoryjnej: 1a, 1b, 1c, 1d, 1e, 1f)

Temat ćwiczenia

1. Organizacja ćwiczeń. Regulamin pracowni chemicznej i przepisy BHP (Literatura podstawowa, Chemia I, rozdz. 1.1.).

2. Sprzęt laboratoryjny i jego przeznaczenie. Mycie szkła laboratoryjnego.

3. Podstawowe czynności laboratoryjne (ogrzewanie w probówce i zlewce, odmierzanie cieczy, krystalizacja (rozdz. 4.3.), dekantacja i sączenie osadów, rozdzielanie mieszanin).

4. Klasyfikacja, nazewnictwo i właściwości chemiczne związków nieorganicznych – powtórzenie wiadomości.

5. Podstawowe reakcje nieorganiczne.

6. Obliczenia stechiometryczne.

Zakres materiału do przygotowania: sprzęt laboratoryjny i jego przeznaczenie (rozdz. 1.2.), odczynniki chemiczne – zagrożenia i środki ostrożności (rozdz. 1.3.). Reakcje syntezy, analizy

i wymiany, reakcje egzo i endoenergetyczne, reakcje homo i heterogeniczne, reakcje utleniania

i redukcji, reakcja strącania i roztwarzania osadów, reakcje zobojętnienia, dysocjacja jonowej, hydrolizy soli, tworzenia kompleksów (rozdz. 2.1.1. – 2.1.6. oraz 2.3.1. – 2.3.3.).

Doświadczenia: Mieszanina a związek chemiczny (rozdz. 4.2.), przeprowadzenie wybranych reakcji nieorganicznych (ćwiczenia z rozdz. 4.4.– 4.11.).

Ćwiczenie 2

Kolokwium I: Klasyfikacja, nazewnictwo i właściwości chemiczne związków nieorganicznych. Podstawowe reakcje nieorganiczne. Równania reakcji w postaci cząsteczkowej, jonowej i jonowej skróconej. Obliczenia stechiometryczne.

Temat ćwiczenia

1. Reakcje charakterystyczne wybranych kationów i anionów.

2. Sporządzanie roztworów. Obliczenia ze stężeń roztworów.

Zakres materiału do przygotowania: reakcje charakterystyczne (specyficzne) niektórych jonów (rozdz. 4.12.), definicja stężenia procentowego i molowego, obliczenia ze stężeń roztworów (rozdz. 6.2.).

Doświadczenia: przeprowadzenie reakcji charakterystycznych dla wybranych kationów (rozdz. 4.12.1.) i anionów (rozdz. 4.12.2.), sporządzanie roztworów o określonym stężeniu procentowym

i molowym z naważek i przez rozcieńczanie roztworów stężonych (7.1. - 7.3.), nauka ważenia na wadze technicznej, nauka posługiwania się szkłem miarowym – pipety, kolby (rozdz. 6.1.).

Ćwiczenie 3

Kolokwium II: Obliczenia ze stężeń roztworów.

Temat ćwiczenia

1. Konduktometryczne pomiary przewodnictwa roztworów.

2. Chemiczne i potencjometryczne pomiary pH. Obliczenia z pH roztworów.

Zakres materiału do przygotowania: reakcje w roztworach elektrolitów – dysocjacja jonowa (rozdz. 2.2., 5.1.), reakcje hydrolizy soli (rozdz. 2.3.3.) odczyn roztworów, pH (rozdz. 2.2.1., 2.2.2.).

Doświadczenia: badanie procesu dysocjacji jonowej różnych substancji chemicznych przez pomiar przewodnictwa ich roztworów: elektrolity i nieelektrolity (rozdz. 5.1.1.) oraz porównanie przewodnictwa roztworów elektrolitów o tym samym stężeniu molowym - elektrolity mocne

i słabe (rozdz. 5.1.2.), określanie odczynu wodnych roztworów różnych substancji metodami chemicznymi (rozdz. 5.2.1.), potencjometryczne pomiary pH (rozdz. 5.2.2.).

Ćwiczenie 4

Kolokwium III: Reakcje w roztworach elektrolitów (dysocjacja jonowa kwasów, zasad i soli, reakcje hydrolizy soli, określanie odczynu roztworu, obliczenia pH.

Temat ćwiczenia

1. Wstęp do analizy objętościowej: metody analityczne, miareczkowanie, roztwór mianowany, substancja podstawowa, titrant, analit, punkt równoważności stechiometrycznej i punkt końcowy miareczkowania, wskaźniki.

2. Alkacymetria.

Zakres materiału do przygotowania: zasady posługiwania się szkłem miarowym – biurety (rozdz. 6.1.), sposób postępowania przy mianowaniu roztworów (rozdz. 6.3.1.), sposób postępowania przy oznaczaniu zawartości substancji w próbce (rozdz. 6.3.2.), sporządzanie roztworów titranta do oznaczeń alkacymetrycznych (rozdz. 6.2.), mianowanie roztworów (rozdz. 6.3.1.), oznaczenia zawartości substancji w próbce (rozdz. 6.3.2.).

Doświadczenia: sporządzenie roztworu kwasu solnego o stężeniu 0,1 mol/dm3 do oznaczeń acydymetrycznych (rozdz. 8.1.1.) i roztworu wodorotlenku sodu o stężeniu 0,1 mol/dm3 do oznaczeń alkalimetrycznych (rozdz. 8.2.1.), przeprowadzenie mianowania sporządzonego roztworu HCl (rozdz. 8.1.2.) i roztworu NaOH (rozdz. 8.2.2.), oznaczanie zawartości mocnych i słabych zasad metodą alkalimetryczną (rozdz. 8.1.3.) oraz mocnych i słabych kwasów metodą acydymetryczną w otrzymanej próbce (rozdz. 8.2.3.).

Ćwiczenie 5

Kolokwium IV: Oznaczenia alkacymetryczne – podstawy teoretyczne, obliczenia oraz dobór wskaźnika.

Temat ćwiczenia

Wprowadzenie do redoksymetrii. Oznaczenia manganometryczne.

Zakres materiału do przygotowania: uzgadnianie równań reakcji redoks w postaci cząsteczkowej i jonowej na podstawie bilansu elektronowego, równania połówkowe reakcji redoks (rozdz. 2.1.4.), wprowadzenie do redoksymetrii (rozdz. 10), podstawy manganometrii (rozdz. 11.1.), wpływ pH na przebieg reakcji redoks (rozdz. 4.8.1.), wpływ temperatury na szybkość reakcji utleniania kwasu szczawiowego (rozdz. 4.8.2.), wpływ katalizatora na szybkość reakcji utleniania kwasu szczawiowego (rozdz. 4.8.5.), oznaczenia manganometryczne (rozdz. 11.1.).

Doświadczenia: wykonanie mianowania roztworu KMnO4 (rozdz. 11.1.1.), wykonanie oznaczenia zawartości jonów żelaza(II) w próbce (rozdz. 11.1.2.1.).

Ćwiczenie 6

Kolokwium V: Obliczenia z oznaczeń manganometrycznych.

Temat ćwiczenia

1. Oznaczanie twardości wody.

2. Uzupełnianie zaległości praktycznych i teoretycznych. Zaliczenia.

Zakres materiału do przygotowania: reakcje powstawania związków kompleksowych (rozdz. 2.1.5.), podstawy oznaczeń kompleksometrycznych, kompleksy chelatowe (rozdz. 12), twardość wody i sposoby jej usuwania (rozdz. 12.1., 12.2.).

Doświadczenia: wykonanie oznaczenia twardości przemijającej (rozdz. 13.1.) i twardości ogólnej wody wodociągowej (rozdz. 13.2.).

Warunki zaliczenia przedmiotu

Wykonanie ćwiczeń praktycznych i sporządzenie poprawnych sprawozdań. Uzyskanie pozytywnych ocen

z kolokwiów.

Zagadnienia z poprzednich etapów edukacyjnych do powtórzenia

Klasyfikacja substancji nieorganicznych, podstawowe reakcje nieorganiczne, obliczenia stechiometryczne, stężenia procentowe i molowe, uzgadnianie równań reakcji redoks (w postaci cząsteczkowej i jo nowej) na podstawie bilansu elektronowego.

Literatura podstawowa

1. Chemia I: Skrypt do ćwiczeń laboratoryjnych z chemii nieorganicznej i analitycznej,

P. Szlachcic, J. Szymońska, B. Jarosz, E. Drozdek, O. Michalski, A. Wisła-Świder,

Wydawnictwo UR, Kraków 2014.

2. Chemia I: Skrypt do ćwiczeń laboratoryjnych, J. Szymońska, P. Szlachcic, E. Kulig,

O. Michalski, A. Wisła, Wydawnictwo UR, Kraków 2009.

3. Obliczenia chemiczne. Skrypt do ćwiczeń z chemii, M. Łukaszewicz, O. Michalski,

J. Szymońska, wydawnictwo UR, Kraków 2015.

Literatura dodatkowa

Chemia ogólna i nieorganiczna – zakres rozszerzony, M. Litwin, Sz. Styka-Wlazło, J. Szymońska, Nowa Era, Warszawa 2012.

Literatura:

Literatura podstawowa-poziom akademicki

1. J.Szymońska, P.Szlachcic, E.Kulig, O.Michalski, A.Wisłą, Chemia I. Skrypt do ćwiczeń laboratoryjnych. Wydawnictwo UR w Krakowie, Kraków 2009.

2. Erndt A. "Podstawy chemii ogólnej i nieorganicznej" Wyd. PWN Warszawa 1992

3. P. Tomasik "Podstawy chemii" cz.I i II. Skrypt AR Kraków 1998

4. P. O'Neill "Chemia Środowiska" Wyd. PWN Wa-wa 1997

5. E. Szczepaniec-Cięciak, P. Kościelniak "Chemia Środowiska" Skrypt UJ Kraków 1995

6. R.W. Hay "Chemia bionieorganiczna" Wyd. PWN Wa-wa 1990

Literatura uzupełniająca-powtórka materiału

1. M.M.Poźniczek, Z.Kluz, Wybieram chemię tom 1-3, Zamkor, Kraków 2009.

2. K. Pazdro "Podstawy chemii" Wyd. Pazdro Wa-wa 2004

3. K. Pazdro " Zbiór zadań z chemii" Wyd. Pazdro Wa-wa 2009

Efekty uczenia się:

Wiedza

Student ma wiedzę z zakresu chemii ogólnej niezbędną do zrozumienia zjawisk i procesów zachodzących biosferze w tym:.

- rozróżnia podstawowe rodzaje wiązań w cząsteczkach i na ich podstawie wnioskuje o właściwościach fizykochemicznych związków;

- opisuje właściwości wybranych związków nieorganicznych i określa zakres ich zastosowań w ochronie środowiska,

- interpretuje i analizuje przebieg reakcji elektrolitów zachodzących w roztworach wodnych,

- wykonuje obliczenia chemiczne w zakresie obliczeń stechiometrycznych, wyznaczania stężenia molowego i procentowego, oznaczania pH,

Umiejętności:

- sprawnie posługuje się podstawowym sprzętem laboratoryjnym,

- sporządza roztwory o zadanym stężeniu,

- wykonuje miareczkowania alkacymetryczne,

- opracowuje wyniki przeprowadzonych badań i doświadczeń chemicznych, wyciąga wnioski z uzyskanych wyników;

Kompetencje społeczne

- organizuje pracę w małym zespole przy przygotowywaniu i wykonywaniu reakcji i oznaczeń chemicznych;

- ma świadomość niebezpieczeństw znajdujących się na pracowni chemicznej,

Metody i kryteria oceniania:

Kryteria oceniania

Student opracowuje podlegające weryfikacji sprawozdanie z każdego wykonanego samodzielnie ćwiczenia. W ciągu semestru pisze kolokwia dotyczące kolejnych partii materiału. Warunkiem zaliczenia ćwiczeń laboratoryjnych jest zaliczenie wszystkich sprawozdań i pozytywne oceny z kolokwiów. Ocena końcowa jest średnią ocen z kolokwiów.

Przedmiot kończy się egzaminem w formie pisemnej.

1. Ocena niedostateczna (2,0): wystawiana jest wtedy, jeśli w zakresie co najmniej jednej z trzech składowych (W, U lub K) przedmiotowych efektów kształcenia student uzyska mniej niż 50% obowiązujących efektów dla danej składowej.

2. Ocena dostateczna (3,0): wystawiana jest wtedy, jeśli w zakresie każdej z trzech składowych (W, U lub K) efektów kształcenia student uzyska przynajmniej 50% obowiązujących efektów dla danej składowej.

3. Ocena ponad dostateczna (3,5): wystawiana jest na podstawie średniej arytmetycznej z trzech składowych (W, U lub K) efektów kształcenia (średnio 61-70%).

4. Podobny sposób obliczania ocen jak przedstawiony w pkt. 3 przyjęto dla ocen dobrej (4,0 - średnio 71-80%), ponad dobrej (4,5 - średnio 81-90%) i bardzo dobrej (5,0 - średnio >90%).

UWAGA: Prowadzący zajęcia, na podstawie stopnia opanowania przez studenta obowiązujących treści programowych

danego przedmiotu, w oparciu o własne doświadczenie dydaktyczne, formułuje ocenę, posługując się podanymi wyżej

kryteriami formalnymi.

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie.
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0 (2024-03-22)